پرش به محتوا

ابن مالک، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'بدر الدين' به 'بدرالدين'
جز (جایگزینی متن - '{{وابسته‌ها}}' به '{{وابسته‌ها}} ')
جز (جایگزینی متن - 'بدر الدين' به 'بدرالدين')
خط ۴۱: خط ۴۱:
==ولادت==
==ولادت==


'''بدر الدين بن مالك، ابوعبدالله محمد بن محمد بن عبدالله بن مالك'''، مشهور به ابن ناظم و ابن مصنف، اديب، نحوى و لغوى عرب، فرزند ابن مالك، نحوى و لغوى مشهور است.
'''بدرالدين بن مالك، ابوعبدالله محمد بن محمد بن عبدالله بن مالك'''، مشهور به ابن ناظم و ابن مصنف، اديب، نحوى و لغوى عرب، فرزند ابن مالك، نحوى و لغوى مشهور است.


وى در سال 640ق / 1242م، در دمشق زاده شد.
وى در سال 640ق / 1242م، در دمشق زاده شد.
خط ۵۰: خط ۵۰:
او نزد پدر به تحصيل پرداخت و همه دانش‌هاى پدر را كسب كرد و در زبان عربى، استاد شد، چنان‌كه او را شيخ العربيه ناميدند. افزون بر آن، وى در ديگر دانش‌هاى ادبى روزگار خود نيز توانا شد و گفته‌اند كه در معانى و بيان، عروض و بديع، صاحب‌نظر و پيشواى زمان خود بود.
او نزد پدر به تحصيل پرداخت و همه دانش‌هاى پدر را كسب كرد و در زبان عربى، استاد شد، چنان‌كه او را شيخ العربيه ناميدند. افزون بر آن، وى در ديگر دانش‌هاى ادبى روزگار خود نيز توانا شد و گفته‌اند كه در معانى و بيان، عروض و بديع، صاحب‌نظر و پيشواى زمان خود بود.


بدر الدين از منطق و همچنين فقه و اصول نيز آگاهى داشت و تقريباً همه نويسندگان شرح حال وى، هوش، ذكاوت و خوش‌فهمى او را ستوده‌اند. وى شعر را نيك مى‌فهميد و گاه در شرح نكات چند بيت، رساله‌اى مى‌نگاشت؛ بااين‌حال، از توان نظم‌پردازى پدرش بهره‌اى نداشت؛ چندان‌كه در پاسخ دوستى كه نامه‌اى منظوم برايش فرستاده بود، از سرودن حتى يك بيت عاجز ماند و از همسايه يارى خواست.
بدرالدين از منطق و همچنين فقه و اصول نيز آگاهى داشت و تقريباً همه نويسندگان شرح حال وى، هوش، ذكاوت و خوش‌فهمى او را ستوده‌اند. وى شعر را نيك مى‌فهميد و گاه در شرح نكات چند بيت، رساله‌اى مى‌نگاشت؛ بااين‌حال، از توان نظم‌پردازى پدرش بهره‌اى نداشت؛ چندان‌كه در پاسخ دوستى كه نامه‌اى منظوم برايش فرستاده بود، از سرودن حتى يك بيت عاجز ماند و از همسايه يارى خواست.


بدر الدين به‌رغم جنبه‌هاى علمى خود، نتوانسته بود از طرب و اسباب آن رو برتابد. از آنچه درباره او گفته‌اند، همچنين استنباط مى‌شود كه وى مردى شوخ‌طبع، خوش‌مشرب و عشرت‌دوست بوده و شايد در رفتارهايش پروايى از مقام علمى خود نيز نداشته است؛ زيرا گفته‌اند كه بزرگ‌ترين عيب وى، معاشرت با افراد ناباب بوده است. به دليل‌هايى كه روشن نيست - شايد به سبب همين رفتارها كه با شهرت و وقار علمى ابن مالك مناسبتى نداشت و حتى موجب ترديد ديگران در زهد و علم خود او نيز مى‌گرديد - ميان بدر الدين و پدرش نقارى پديد آمد كه به اقامت وى در بعلبك انجاميد. اين امر احتمالاً در اوج شهرت و اعتبار علمى او نيز بود؛ چه، در بعلبك مجلس درس و تعليم برپا مى‌داشت و گروهى نزد وى درس مى‌خواندند.
بدرالدين به‌رغم جنبه‌هاى علمى خود، نتوانسته بود از طرب و اسباب آن رو برتابد. از آنچه درباره او گفته‌اند، همچنين استنباط مى‌شود كه وى مردى شوخ‌طبع، خوش‌مشرب و عشرت‌دوست بوده و شايد در رفتارهايش پروايى از مقام علمى خود نيز نداشته است؛ زيرا گفته‌اند كه بزرگ‌ترين عيب وى، معاشرت با افراد ناباب بوده است. به دليل‌هايى كه روشن نيست - شايد به سبب همين رفتارها كه با شهرت و وقار علمى ابن مالك مناسبتى نداشت و حتى موجب ترديد ديگران در زهد و علم خود او نيز مى‌گرديد - ميان بدرالدين و پدرش نقارى پديد آمد كه به اقامت وى در بعلبك انجاميد. اين امر احتمالاً در اوج شهرت و اعتبار علمى او نيز بود؛ چه، در بعلبك مجلس درس و تعليم برپا مى‌داشت و گروهى نزد وى درس مى‌خواندند.


==شاگردان==
==شاگردان==


از شاگردان وى ابن وكيل (شيخ شافعيه) و چند تن از نحويان، از جمله بدر الدين بن جماعه و كمال‌ الدين بن زملكانى را مى‌توان نام برد.
از شاگردان وى ابن وكيل (شيخ شافعيه) و چند تن از نحويان، از جمله بدرالدين بن جماعه و كمال‌ الدين بن زملكانى را مى‌توان نام برد.


پس از مرگ ابن مالك در 672ق / 1273م، از بدر الدين براى بازگشت به دمشق دعوت شد و او تا 14 سال پس از آن، بر جايگاه پدر تكيه زد.  
پس از مرگ ابن مالك در 672ق / 1273م، از بدرالدين براى بازگشت به دمشق دعوت شد و او تا 14 سال پس از آن، بر جايگاه پدر تكيه زد.  


وى در شاخه‌هاى گوناگون ادب عرب، تأليفاتى داشته كه اغلب آن‌ها همچون ديگر آثار دوره او، شرح‌هايى بر نوشته‌هاى ديگران است. [[سيوطى]] فهرست كاملى از نوشته‌هاى او را ارائه كرده است.
وى در شاخه‌هاى گوناگون ادب عرب، تأليفاتى داشته كه اغلب آن‌ها همچون ديگر آثار دوره او، شرح‌هايى بر نوشته‌هاى ديگران است. [[سيوطى]] فهرست كاملى از نوشته‌هاى او را ارائه كرده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش