پرش به محتوا

تهذيب التهذيب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR11469J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:




«تهذيب التهذيب»، اثر احمد بن على بن حجر عسقلانى (متوفى 852ق)، تلخيص كتاب «تهذيب الكمال في أسماء الرجال»، يوسف بن زكى مزى شافعى (متوفى 942ق) است.
«تهذيب التهذيب»، اثر [[احمد بن على بن حجر عسقلانى]] (متوفى 852ق)، تلخيص كتاب «[[تهذيب الكمال في أسماء الرجال]]»، [[يوسف بن زكى مزى شافعى]] (متوفى 942ق) است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۳: خط ۵۳:




در خطبه كتاب چنين مى‌خوانيم: كتاب «الكمال في أسماء الرجال» كه عبدالغنى بن عبدالواحد بن سرور مقدسى (متوفى 600ق) تأليف كرده و يوسف بن زكى مزى (متوفى 942ق) آن را تهذيب كرده است، از مهم‌ترين منابع و تأليفات در شناخت نويسندگان و متفكرين است؛ به‌ويژه كتاب التهذيب كه نام كتاب و مطالب با هم اتفاق و الفاظ و معانى با هم ائتلاف دارند؛ اما به جهت اطناب كتاب كمتر كسى همت مطالعه آن را دارد. بنابراين بعضى از مردم براى يافتن مطالب به كتاب الكاشف كه ابوعبدالله ذهبى از كتاب التهذيب خلاصه كرده بسنده مى‌كنند. نويسنده سپس به كتاب «تذهيب التهذيب» ذهبى اشاره كرده كه از جمله اشكالات آن ذكر برخى وفيات با ظن و تخمين است. همچنين مناقب بعضى از اعلام را ذكر كرده، اما جرح و توثيق - كه مدار تضعيف و تصحيح فرد است - در بسيارى از موارد مهمل گذاشته شده است. در التهذيب نيز اسامى‌اى وجود دارد كه به احوالات آنها اشاره نشده و تنها به نقل قول‌هايى اشاره شده است.
در خطبه كتاب چنين مى‌خوانيم: كتاب «[[الكمال في أسماء الرجال]]» كه [[عبدالغنى بن عبدالواحد بن سرور مقدسى]] (متوفى 600ق) تأليف كرده و يوسف بن زكى مزى (متوفى 942ق) آن را تهذيب كرده است، از مهم‌ترين منابع و تأليفات در شناخت نويسندگان و متفكرين است؛ به‌ويژه كتاب التهذيب كه نام كتاب و مطالب با هم اتفاق و الفاظ و معانى با هم ائتلاف دارند؛ اما به جهت اطناب كتاب كمتر كسى همت مطالعه آن را دارد. بنابراين بعضى از مردم براى يافتن مطالب به كتاب [[الكاشف]] كه [[ابوعبدالله ذهبى]] از كتاب التهذيب خلاصه كرده بسنده مى‌كنند. نويسنده سپس به كتاب «[[تذهيب التهذيب]]» ذهبى اشاره كرده كه از جمله اشكالات آن ذكر برخى وفيات با ظن و تخمين است. همچنين مناقب بعضى از اعلام را ذكر كرده، اما جرح و توثيق - كه مدار تضعيف و تصحيح فرد است - در بسيارى از موارد مهمل گذاشته شده است. در التهذيب نيز اسامى‌اى وجود دارد كه به احوالات آنها اشاره نشده و تنها به نقل قول‌هايى اشاره شده است.


نويسنده سپس متذكر مى‌شود كه من در اين كتاب به ذكر آنچه مفيد جرح و تعديل است اكتفا مى‌كنم و آنچه را كه سبب طولانى شدن كتاب مى‌گردد، مانند خبرهايى كه ذكر آنها به معاجم و مشيخات نزديك‌تر است تا به موضوع كتاب، حذف مى‌نمايم (ر.ك: خطبه كتاب، ص3-2).
نويسنده سپس متذكر مى‌شود كه من در اين كتاب به ذكر آنچه مفيد جرح و تعديل است اكتفا مى‌كنم و آنچه را كه سبب طولانى شدن كتاب مى‌گردد، مانند خبرهايى كه ذكر آنها به معاجم و مشيخات نزديك‌تر است تا به موضوع كتاب، حذف مى‌نمايم <ref>ر.ك: خطبه كتاب، ص3-2</ref>.


عسقلانى گاه الفاظ اندكى را در اثناى كلام به جهت مصلحتى افزوده است و موارد زيادى از اختلافاتى را كه درباره وفات افراد آمده - جز در مواردى كه مصلحت در عدم اختصار بوده - حذف كرده است. وى تصريح مى‌كند كه احدى از رجال التهذيب را حذف نكرده و آنچه را كه بر كتاب التهذيب افزوده است با لفظ «قلت» مشخص كرده است (ر.ك: همان، ص5).
عسقلانى گاه الفاظ اندكى را در اثناى كلام به جهت مصلحتى افزوده است و موارد زيادى از اختلافاتى را كه درباره وفات افراد آمده - جز در مواردى كه مصلحت در عدم اختصار بوده - حذف كرده است. وى تصريح مى‌كند كه احدى از رجال التهذيب را حذف نكرده و آنچه را كه بر كتاب التهذيب افزوده است با لفظ «قلت» مشخص كرده است <ref>ر.ك: همان، ص5</ref>.


كتاب با حرف همزه با نام احمد شروع شده است. در حرف ميم هم با نام محمد آغاز شده است. در دسته‌بندى اعلام بدين‌گونه عمل شده كه اگر شخصيتى نامش معروف‌تر از كنيه اوست، در اسامى ذكر شده و در كنيه‌ها با لفظ «تقدم» به آن اشاره شده است. اگر هم اسم شخصى معروف نيست يا مورد اختلاف است، در كنيه‌ها ذكر شده است و با عبارت «يأتي في الكنى» به كنيه‌ها ارجاع داده شده است. در مورد زنان هم همين‌گونه عمل شده است. اگر نام شخصيتى در دو يا چند جا آمده، شرح حال او در اولى ذكر و در بعدى‌ها به آن ارجاع شده است (ر.ك: همان، ص7).
كتاب با حرف همزه با نام احمد شروع شده است. در حرف ميم هم با نام محمد آغاز شده است. در دسته‌بندى اعلام بدين‌گونه عمل شده كه اگر شخصيتى نامش معروف‌تر از كنيه اوست، در اسامى ذكر شده و در كنيه‌ها با لفظ «تقدم» به آن اشاره شده است. اگر هم اسم شخصى معروف نيست يا مورد اختلاف است، در كنيه‌ها ذكر شده است و با عبارت «يأتي في الكنى» به كنيه‌ها ارجاع داده شده است. در مورد زنان هم همين‌گونه عمل شده است. اگر نام شخصيتى در دو يا چند جا آمده، شرح حال او در اولى ذكر و در بعدى‌ها به آن ارجاع شده است <ref>ر.ك: همان، ص7</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۷۸: خط ۷۸:
[[رده:حدیث]]
[[رده:حدیث]]
[[رده:طبقات و تراجم محدثین و حفاظ (جمعی)]]
[[رده:طبقات و تراجم محدثین و حفاظ (جمعی)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش