۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'دايرة المعارف' به 'دايرةالمعارف') |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR10169J1.jpg|بندانگشتی|سرح العيون في شرح رسالة ابن زيدون]] | [[پرونده:NUR10169J1.jpg|بندانگشتی|سرح العيون في شرح رسالة ابن زيدون]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |سرح العيون في شرح رسالة ابن زيدون | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" |الـرسالـه الهزلیه. شرح | ||
رساله ابن زیدون | رساله ابن زیدون | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[ابراهیم، محمد ابوالفضل]] (محقق) | ||
[[ابن زیدون، احمد بن عبدالله]] (نويسنده) | [[ابن زیدون، احمد بن عبدالله]] (نويسنده) | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربی | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |PJA 3817 /ر528الف2* | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |ابن زیدون، احمد بن عبدالله، ۳۹۴ - ۴۶۳ق. الرساله الهزلیه - نقد و تفسیر | ||
شعر عربی - قرن 5ق. | شعر عربی - قرن 5ق. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |المکتبة العصرية | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" |بیروت - لبنان | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishYear" | 1419 هـ.ق یا 1998 م | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10169AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''سرح العيون في شرح رسالة ابن زيدون'''، اثر [[ابن نباته، محمد بن محمد|ابن نباته]] (686 - 768ق) است كه به درخواست [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفداء]] و احتمالاً در دمشق نوشته شده است. مؤلف، در اين اثر، پس از گزارش زندگى ابن زيدون، احمد بن عبداللّه اندلسى(463 ق)، به شرح رساله هزليه او مىپردازد كه ابن زيدون، آن را از زبان ولاده، دختر مستكفى و خطاب به ابن عبدوس نگاشته است. از ميان شرحهاى مختلفى كه بر رساله ابن زيدون نوشته شده، اين شرح از همه معروفتر است. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
شاعر، نخستين ملاقات خويش را با ولاده پس از آشنايى با او شرح داده است. با اينهمه، چندى بعد، ولاده به دلايلى از شاعر رنجيد و از او روىگردان شد. دلجويىهاى مصرانه شاعر نيز كه گاه به عتاب مىآميخت و سرانجام نيز به خشم و خشونت گراييد، نه تنها از آزردگى ولاده نكاست، بلكه رفته رفته و سرانجام بهكلى او را از شاعر گريزاند و به ديگر عشاق متمايل كرد. در ميان اين شيفتگان، ابن قلاس و ابن عبدوس از همه شناختهترند. ابن زيدون نيز نوميد از بازيافتن ولاده، خشم خود را بر سر رقيبان ريخت و نخست به دوست خود، ابن قلاس و سپس به ابن عبدوس تاخت و در قصايدى آنان را از ارتباط با ولاده برحذر داشت، اما چون ابن عبدوس را در عشق رقيبى سرسخت يافت و دانست كه او در صدد جلب محبت ولاده است، رسالهاى گزنده و طنزآميز نگاشت و در آن، ابن عبدوس را سخت به باد تمسخر گرفت. اين رساله، كه به اسم «رساله هزليه» معروف است، به زودى در سراسر اندلس شهرت يافت و مايه رسوايى ابن عبدوس گرديد، چنانكه وى ناگزير شد تا مدتها از ولاده كناره گيرد. خود ولاده نيز از حملات ابن زيدون بىنصيب نماند و شاعر در همان رساله، تصويرى اهانتآميز از او پرداخت. | شاعر، نخستين ملاقات خويش را با ولاده پس از آشنايى با او شرح داده است. با اينهمه، چندى بعد، ولاده به دلايلى از شاعر رنجيد و از او روىگردان شد. دلجويىهاى مصرانه شاعر نيز كه گاه به عتاب مىآميخت و سرانجام نيز به خشم و خشونت گراييد، نه تنها از آزردگى ولاده نكاست، بلكه رفته رفته و سرانجام بهكلى او را از شاعر گريزاند و به ديگر عشاق متمايل كرد. در ميان اين شيفتگان، ابن قلاس و ابن عبدوس از همه شناختهترند. ابن زيدون نيز نوميد از بازيافتن ولاده، خشم خود را بر سر رقيبان ريخت و نخست به دوست خود، ابن قلاس و سپس به ابن عبدوس تاخت و در قصايدى آنان را از ارتباط با ولاده برحذر داشت، اما چون ابن عبدوس را در عشق رقيبى سرسخت يافت و دانست كه او در صدد جلب محبت ولاده است، رسالهاى گزنده و طنزآميز نگاشت و در آن، ابن عبدوس را سخت به باد تمسخر گرفت. اين رساله، كه به اسم «رساله هزليه» معروف است، به زودى در سراسر اندلس شهرت يافت و مايه رسوايى ابن عبدوس گرديد، چنانكه وى ناگزير شد تا مدتها از ولاده كناره گيرد. خود ولاده نيز از حملات ابن زيدون بىنصيب نماند و شاعر در همان رساله، تصويرى اهانتآميز از او پرداخت. | ||
مؤلف، در شرح اين رساله، ابتدا با ذكر شماره، طى 168 بند، قسمتهايى از عبارت «رساله هزليه» را آورده و سپس به شرح آن پرداخته است. وى، به توضيح لغاتى كه در متن اين رساله آمده، از طريق كتبى | مؤلف، در شرح اين رساله، ابتدا با ذكر شماره، طى 168 بند، قسمتهايى از عبارت «رساله هزليه» را آورده و سپس به شرح آن پرداخته است. وى، به توضيح لغاتى كه در متن اين رساله آمده، از طريق كتبى مانند«[[مفردات ألفاظ القرآن|مفردات]]» [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب]]، دقت داشته و از جهت ادبيات عرب و مباحث صرف و نحوى نيز به بررسى آن پرداخته است. همچنين در هر قسمت كه نام اشخاصى ذكر شده، شارح، به معرفى و شرح حال آن شخصيت اشاره نموده است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش