پرش به محتوا

جامع التواريخ (تاريخ آل سلجوق): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'گفتهها' به 'گفته‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'شدهاند' به 'شده‌اند')
جز (جایگزینی متن - 'گفتهها' به 'گفته‌ها')
خط ۷۵: خط ۷۵:




به گمان، نويسنده در تدوين بخش «تاريخ مغول» كتابش، از كمك كسى به نام بولا چينگ ساك، در تدوين «تاريخ هند» از گفتههاى راويان و كتاب [[تحقيق ما للهند]] بيرونى و در نوشتن اين بخش؛ يعنى «تاريخ بنى‌اسرائيل» از تورات يارى گرفت و با استفاده از منابع نوشتارى و گفتارى، جامع التواريخ را سامان داد و از آشنایی‌اش با كتاب آسمانى تورات سود جسته است؛ زيرا وى در دودمانى يهودى پرورش يافته بود. وى تاريخهاى گوناگون بنی‌اسرائیل را گرد آورد و با گروهى آگاه به 24 تورات موجود، به گفتوگو در اينباره پرداخت و افزون بر اينها، كتابها و تاريخهاى پراكنده را در اينباره ديد، سپس به نوشتن اين بخش از كتابش دست زد. اگرچه نويسنده در تاريخ افرنج، تاريخ اُغوز و تاريخ بنی‌اسرائیل از همكارى و همكاران در نوشتن اين پاره از كتابش سخنى نمی‌گوید، اكنون بر پايه منظومه شمس‌الدين كاشانى، بر پژوهشگران و مورخان روشن است كه او در ديوان خود براى تدوين و تأليف جامع‌التواريخ، شصت تن را به ياورى و همكارى گرد آورد.
به گمان، نويسنده در تدوين بخش «تاريخ مغول» كتابش، از كمك كسى به نام بولا چينگ ساك، در تدوين «تاريخ هند» از گفته‌هاى راويان و كتاب [[تحقيق ما للهند]] بيرونى و در نوشتن اين بخش؛ يعنى «تاريخ بنى‌اسرائيل» از تورات يارى گرفت و با استفاده از منابع نوشتارى و گفتارى، جامع التواريخ را سامان داد و از آشنایی‌اش با كتاب آسمانى تورات سود جسته است؛ زيرا وى در دودمانى يهودى پرورش يافته بود. وى تاريخهاى گوناگون بنی‌اسرائیل را گرد آورد و با گروهى آگاه به 24 تورات موجود، به گفتوگو در اينباره پرداخت و افزون بر اينها، كتابها و تاريخهاى پراكنده را در اينباره ديد، سپس به نوشتن اين بخش از كتابش دست زد. اگرچه نويسنده در تاريخ افرنج، تاريخ اُغوز و تاريخ بنی‌اسرائیل از همكارى و همكاران در نوشتن اين پاره از كتابش سخنى نمی‌گوید، اكنون بر پايه منظومه شمس‌الدين كاشانى، بر پژوهشگران و مورخان روشن است كه او در ديوان خود براى تدوين و تأليف جامع‌التواريخ، شصت تن را به ياورى و همكارى گرد آورد.


ترتيب بخشهاى پنجگانه جامع‌التواريخ (تاريخ هند، تاريخ چين، تاريخ افرنج / پاپان و قياصره، تاريخ بنى‌اسرائيل و تاريخ اُغوز) روشن نيست و نسخههاى گوناگون اين كتاب، در اينباره يكسان نيستند. بارى، اطلاعات نسخه‌شناختى اين اثر و ويژگيهاى نسخه تاريخ بنی‌اسرائیل از جامع‌التواريخ بزرگ كه در مقدمه مصحح گنجانده شده‌اند، تا اندازهاى راه پژوهش را در اين زمينه هموار می‌كند. همچنين، مقدمه كارل يان بر اين كتاب، جايگاه تاريخ بنی‌اسرائیل را در سراسر كتاب رشيدى روشن می‌سازد و آگاهى هاى شايستهاى درباره وابسته بودن يا نبودن وى به طبقه ممتاز روحانيان يهودى و شيوه تاریخ‌نگاری‌اش در اين بخش از جامع‌التواريخ عرضه می‌كند و با يادآورى ديدگاه نويسنده درباره دورهبندى رويدادهاى تاريخى، به بازگويى چكيدهاى از درونمايه كتاب وى می‌پردازد.
ترتيب بخشهاى پنجگانه جامع‌التواريخ (تاريخ هند، تاريخ چين، تاريخ افرنج / پاپان و قياصره، تاريخ بنى‌اسرائيل و تاريخ اُغوز) روشن نيست و نسخههاى گوناگون اين كتاب، در اينباره يكسان نيستند. بارى، اطلاعات نسخه‌شناختى اين اثر و ويژگيهاى نسخه تاريخ بنی‌اسرائیل از جامع‌التواريخ بزرگ كه در مقدمه مصحح گنجانده شده‌اند، تا اندازهاى راه پژوهش را در اين زمينه هموار می‌كند. همچنين، مقدمه كارل يان بر اين كتاب، جايگاه تاريخ بنی‌اسرائیل را در سراسر كتاب رشيدى روشن می‌سازد و آگاهى هاى شايستهاى درباره وابسته بودن يا نبودن وى به طبقه ممتاز روحانيان يهودى و شيوه تاریخ‌نگاری‌اش در اين بخش از جامع‌التواريخ عرضه می‌كند و با يادآورى ديدگاه نويسنده درباره دورهبندى رويدادهاى تاريخى، به بازگويى چكيدهاى از درونمايه كتاب وى می‌پردازد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش