پرش به محتوا

روزنامه خاطرات سید محمد کمره‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ها ' به '‌ها '
جز (جایگزینی متن - 'مى آيد' به 'مى‌آيد')
جز (جایگزینی متن - ' ها ' به '‌ها ')
خط ۶۱: خط ۶۱:
در تاريخ معاصر ايران يكى از مقاطع معهم و مبهم، دوره فتح تهران توسط مشروطه خواهان تا روى كارآمدن رضاخان است. در آن دوران تعدد و تنوع جريانهاى سياسى داخلى و حضور فعال و بى قيد و شرط قدرتهاى خارجى در صحنه سياست ايران براى تامين هرچه بيشتر منافع دولتهاى متبوع خود، افول و اضمحلال قدرت سلطنت مستند قاجاريه از يك طرف و ناكار آمدى مشروطيت از طرف ديگر عرصه را براى آشفته تر كردن اوضاع مهيا نموده، قحطى، كرسنگى شورش، ناامنى، و غيره از خصايص اين دوره تيره است. بررسى مقطع تاريخ ايران به جهت عوامل فوق از سخترين پژوهشهاى تاريخى به حساب مى‌آيد.
در تاريخ معاصر ايران يكى از مقاطع معهم و مبهم، دوره فتح تهران توسط مشروطه خواهان تا روى كارآمدن رضاخان است. در آن دوران تعدد و تنوع جريانهاى سياسى داخلى و حضور فعال و بى قيد و شرط قدرتهاى خارجى در صحنه سياست ايران براى تامين هرچه بيشتر منافع دولتهاى متبوع خود، افول و اضمحلال قدرت سلطنت مستند قاجاريه از يك طرف و ناكار آمدى مشروطيت از طرف ديگر عرصه را براى آشفته تر كردن اوضاع مهيا نموده، قحطى، كرسنگى شورش، ناامنى، و غيره از خصايص اين دوره تيره است. بررسى مقطع تاريخ ايران به جهت عوامل فوق از سخترين پژوهشهاى تاريخى به حساب مى‌آيد.


خاطرات برخى افراد موثر در حوادث براى ترسيم تصويرى روشن از وقايع آن زمان، كاربرد اساسى دارد. يكى از خاطرات جالب و منحصر به فردى كه نويسنده در آن به صورت روزشمار و روزانه با دقت و موشكافى خاصى به گزارش ديده ها و شينده هاى حساس پرداخته، روزنامه خاطرات سيد محمد كمره اى است. آنچه بر اهميت اين خاطرات افزوده، حضور فعال و موثر شخص راوى در جريانهاى سياسى آن مقطع است. جلد اول روزانه، از اردبيهشت سال 1296 تا بهمن 1297 ه.ش و جلد دوم روزشمار حوادث از اسفند 1297 تا آذر سال 1299 را در برمى گيرد. پيوستهاى گوناگون، تعدادى سند و عكس و سرانجام فهرست مفصل اعلام، پايان اين كتاب را تشكيل مى دهد. فهرست اعلام كتاب نيز توسط پژوهشگر توانا آقاى محمود طاهر احمدى، از كارشناسان زبده سازمان اسناد ملى تهيه شده است.  
خاطرات برخى افراد موثر در حوادث براى ترسيم تصويرى روشن از وقايع آن زمان، كاربرد اساسى دارد. يكى از خاطرات جالب و منحصر به فردى كه نويسنده در آن به صورت روزشمار و روزانه با دقت و موشكافى خاصى به گزارش ديده‌ها و شينده هاى حساس پرداخته، روزنامه خاطرات سيد محمد كمره اى است. آنچه بر اهميت اين خاطرات افزوده، حضور فعال و موثر شخص راوى در جريانهاى سياسى آن مقطع است. جلد اول روزانه، از اردبيهشت سال 1296 تا بهمن 1297 ه.ش و جلد دوم روزشمار حوادث از اسفند 1297 تا آذر سال 1299 را در برمى گيرد. پيوستهاى گوناگون، تعدادى سند و عكس و سرانجام فهرست مفصل اعلام، پايان اين كتاب را تشكيل مى دهد. فهرست اعلام كتاب نيز توسط پژوهشگر توانا آقاى محمود طاهر احمدى، از كارشناسان زبده سازمان اسناد ملى تهيه شده است.  


كوشش گر اين مجموعه آقاى محمد جواد مرادى نيا، خاطرات فوق را از 29 دفتر يادداشت روزانه باقى مانده از سيد محمد كمره اى براى چاپ آماده نموده است. خاطراتى كه به جهت دقت ثبت خودث و رعايت انصاف، ارزش فراوان دارد.
كوشش گر اين مجموعه آقاى محمد جواد مرادى نيا، خاطرات فوق را از 29 دفتر يادداشت روزانه باقى مانده از سيد محمد كمره اى براى چاپ آماده نموده است. خاطراتى كه به جهت دقت ثبت خودث و رعايت انصاف، ارزش فراوان دارد.
خط ۶۹: خط ۶۹:
در خاطرات روز شمار سيد محمد كمره اى علاوه بر موضوعات متنوع سياسى آن ايام و حتى برخى مسائل شخصى از بيشتر رجال سياسى فعال اين مقطع مطالب جالب توجهى نقل شده است كه در منابع ديگر ديده نمى شود. خاطراتى از رجالى چون آیت‌الله مدرس، دكترمصدق، [[بهار، محمدتقی|ملك الشعراى بهار]]، ميرزا كوچك خان، شيخ محمد خيابانى، على اكبر دهخدا، فرخى يزدى و... اين خاطرات را مى توان فرهنگ رجال سياسى فعال اين دوراه به حساب آورد. موضوعاتى كه دراين خاطرات فراروى محققان و پژوهشگران تاريخ معاصر گسترده شده، شامل موارد زير است:
در خاطرات روز شمار سيد محمد كمره اى علاوه بر موضوعات متنوع سياسى آن ايام و حتى برخى مسائل شخصى از بيشتر رجال سياسى فعال اين مقطع مطالب جالب توجهى نقل شده است كه در منابع ديگر ديده نمى شود. خاطراتى از رجالى چون آیت‌الله مدرس، دكترمصدق، [[بهار، محمدتقی|ملك الشعراى بهار]]، ميرزا كوچك خان، شيخ محمد خيابانى، على اكبر دهخدا، فرخى يزدى و... اين خاطرات را مى توان فرهنگ رجال سياسى فعال اين دوراه به حساب آورد. موضوعاتى كه دراين خاطرات فراروى محققان و پژوهشگران تاريخ معاصر گسترده شده، شامل موارد زير است:


اشاره به نقش خارجى ها به ويژه انگليس درتشكيل كابينه هاى دولت ايران، شرح مصائب ملت ايران در خلال سالهاى جنگ جهانى اول و پس از آن، نحوه انتصاب مسئولان دولتى و حكومتى پس از مشروطه، دسته بندى فراوان با هدف سهيم شدن در قدرت، احزاب مختلف به ويژه حزب دمكرات و جناح هاى تشكيل دهنده و ضد آن تشكل، ماجراى كميته مجازات و اعضاى زندانى و معدوم آن، قرارداد 1919‌م و جريانهاى مخالف آن، شكوه و شكايت از اوضاع بد روزگار، تلاش فراوان براى به زير كشيدن وثوق الدوله از نخست وزيرى و ماجراى جنگل و قيام شيخ محمد خيابانى و جلسات لژ بيدارى....  
اشاره به نقش خارجى‌ها به ويژه انگليس درتشكيل كابينه هاى دولت ايران، شرح مصائب ملت ايران در خلال سالهاى جنگ جهانى اول و پس از آن، نحوه انتصاب مسئولان دولتى و حكومتى پس از مشروطه، دسته بندى فراوان با هدف سهيم شدن در قدرت، احزاب مختلف به ويژه حزب دمكرات و جناح هاى تشكيل دهنده و ضد آن تشكل، ماجراى كميته مجازات و اعضاى زندانى و معدوم آن، قرارداد 1919‌م و جريانهاى مخالف آن، شكوه و شكايت از اوضاع بد روزگار، تلاش فراوان براى به زير كشيدن وثوق الدوله از نخست وزيرى و ماجراى جنگل و قيام شيخ محمد خيابانى و جلسات لژ بيدارى....  


از نكات جالب توجه حيات سياسى سيد محمد كمره اى يكى انعقاد مجلس ترحيم براى شيخ محمد خيابانى پس از قتل او است كه با ممانعت دولت مشير الدوله مواجه مى شود، ديگرى برگزارى مراسم ترحيم براى آیت‌الله سيد حسن مدرس در منزل خود و ممانعت شهربانى از ورود مردم به آن مجلس ترحيم در سال 1316‌ش است.  
از نكات جالب توجه حيات سياسى سيد محمد كمره اى يكى انعقاد مجلس ترحيم براى شيخ محمد خيابانى پس از قتل او است كه با ممانعت دولت مشير الدوله مواجه مى شود، ديگرى برگزارى مراسم ترحيم براى آیت‌الله سيد حسن مدرس در منزل خود و ممانعت شهربانى از ورود مردم به آن مجلس ترحيم در سال 1316‌ش است.  
۶۱٬۱۸۹

ویرایش