۱۰۵٬۸۱۰
ویرایش
محك النظر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'چـ' به 'چ'
جز (جایگزینی متن - 'اسلامي' به 'اسلامی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'چـ' به 'چ') |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان‌های دیگر = محك النظر | | عنوان‌های دیگر = محك النظر | ||
| تصویر = NUR01872J1.jpg | | تصویر = NUR01872J1.jpg | ||
| پدیدآوران = [[غزالی، محمد بن محمد]]( | | پدیدآوران = [[غزالی، محمد بن محمد]](نویسنده) | ||
عجم، رفيق(محقق) | عجم، رفيق(محقق) | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 11732 | | کتابخانۀ دیجیتال نور = 11732 | ||
| کد کنگره = BBR 779 /م3 1373 | | کد کنگره = BBR 779 /م3 1373 | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE01872AUTOMATIONCODE | ||
| کتابخوان همراه نور =01872 | |||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''محك النظر'''، از جمله آثار عربی [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد محمد بن احمد غزالی طوسی]] معروف به [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالی]] (متوفی 505ق) در موضوع علم منطق است. این کتاب با تحقیق و حواشی رفیق العجم منتشر شده است. | '''محك النظر'''، از جمله آثار عربی [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد محمد بن احمد غزالی طوسی]] معروف به [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالی]] (متوفی 505ق) در موضوع علم منطق است. این کتاب با تحقیق و حواشی رفیق العجم منتشر شده است. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۶: | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
محقق اثر مقدمه‌اش را در پنج عنوان مطرح کرده است. ابتدا محیط فرهنگی و فکری، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را در سه بخش بررسی کرده است. در ادامه، از زندگی نویسنده و شخصیت او سخن گفته و در آخرین بخش از مقدمه، کتاب و موضوعات آن را مورد مداقه قرار داده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص 61-5</ref> | محقق اثر مقدمه‌اش را در پنج عنوان مطرح کرده است. ابتدا محیط فرهنگی و فکری، اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را در سه بخش بررسی کرده است. در ادامه، از زندگی نویسنده و شخصیت او سخن گفته و در آخرین بخش از مقدمه، کتاب و موضوعات آن را مورد مداقه قرار داده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص 61-5</ref> | ||
وی در مقدمه، ترتیب زمانی آثار غزالی را متذکر شده و جایگاه محك النظر را پس از مقاصد الفلاسفة و معيار العلم، سومین اثر دانسته است<ref>همان، ص 22</ref>لازم به توضیح است که «معيار | وی در مقدمه، ترتیب زمانی آثار غزالی را متذکر شده و جایگاه محك النظر را پس از مقاصد الفلاسفة و معيار العلم، سومین اثر دانسته است<ref>همان، ص 22</ref>لازم به توضیح است که «معيار العلم» مهم‌ترین و مبسوط‌ترین اثر منطقی غزّالی است که از شاهکارهای کتب منطقی و کتابی آموزشی و جامع و ساده و روان و پر از ابتکار و نوآوری است. [[غزالی، محمد بن محمد|غزّالی]] در این کتاب سعی داشته است که علاوه بر مثال‌های متداول منطقی، مسائل فقهی را به‌‌عنوان مثال شاهد آورد و ازاین‌رو کتاب او در بین دیگر کتب منطقی امتیازی خاصّ دارد. این کتاب به تصریح غزالی پس از کتاب تهافت و قبل از ميزان العمل تألیف یافته است و به موازات آن «محك النّظر» را مختصرتر در منطق نوشته است. در ميزان العمل مکرر از معيار العلم نام می‌برد و در محك النّظر که پیش از معيار العلم به پایان رسیده مکرر به معيار العلم که در دست تألیف دارد، اشاره می‌کند و خصوصاً در آخر محك النّظر به خواننده چنین خطاب می‌کند: «من تفصیل این مطالب را در معيار العلم آورده‌ام، اما نسخه معيار العلم را هنوز به کسی ننموده‌ام و به دست کسی نداده‌ام؛ زیراکه هنوز احتیاج به اصلاح و تهذیب دارد. برخی مطالب را باید بدان بیفزایم و برخی دیگر را از آن بپیرایم. اما موانع مرا از آن باز داشته است...»<ref>خوانساری، محمد، ص30-29</ref> | ||
در حقیقت غزالی در کتاب معيار العلم، منطق را از مباحث فلسفی جدا و آن را تبدیل به یک علم معیار ممزوج با برخی ویژگی‌‌ها و اصطلاحات فقهی و کلامی نمود. پس از آن کار اختلاط را با کتاب «محك النظر» ادامه داد و به منطق جامه اسلامی کاملی پوشانید؛ به‌گونه‌ای که کار پیوند زدن کامل گردید<ref>مقدمه مصحح، ص24-23</ref>محقق کتاب، سیر تحول و تغییر اصطلاحات منطقی در سه کتاب مقاصد الفلاسفة، معيار العلم و محك النظر را در ضمن جدولی ارائه کرده است<ref>همان، ص28-26</ref> | در حقیقت غزالی در کتاب معيار العلم، منطق را از مباحث فلسفی جدا و آن را تبدیل به یک علم معیار ممزوج با برخی ویژگی‌‌ها و اصطلاحات فقهی و کلامی نمود. پس از آن کار اختلاط را با کتاب «محك النظر» ادامه داد و به منطق جامه اسلامی کاملی پوشانید؛ به‌گونه‌ای که کار پیوند زدن کامل گردید<ref>مقدمه مصحح، ص24-23</ref>محقق کتاب، سیر تحول و تغییر اصطلاحات منطقی در سه کتاب مقاصد الفلاسفة، معيار العلم و محك النظر را در ضمن جدولی ارائه کرده است<ref>همان، ص28-26</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۳: | ||
فهارس مصطلحات و محتویات در انتهای کتاب ذکر شده است. | فهارس مصطلحات و محتویات در انتهای کتاب ذکر شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۰: | ||
#[[:noormags:39578|خوانساری، محمد، موقف غزالی در برابر فلسفه و منطق، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: معارف، آذر - اسفند 1363، شماره 3، صفحه 9 تا 32]]. | #[[:noormags:39578|خوانساری، محمد، موقف غزالی در برابر فلسفه و منطق، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: معارف، آذر - اسفند 1363، شماره 3، صفحه 9 تا 32]]. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
| خط ۵۷: | خط ۶۰: | ||
[[رده:فلاسفه قرن ششم]] | [[رده:فلاسفه قرن ششم]] | ||
[[رده:فيلسوفان قرن ششم، آ-ی]] | [[رده:فيلسوفان قرن ششم، آ-ی]] | ||
[[رده: | [[رده:غزالی، محمد بن محمد، 450-505ق]] | ||