۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جمل من أنساب الأشراف: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'ب شناسی' به 'بشناسی'
(صفحهای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|جمل من أنساب الأشراف {| class="wikitable aboutBo...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ب شناسی' به 'بشناسی') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR18878J1.jpg | |||
| عنوان =جمل من أنساب الأشراف | |||
| عنوانهای دیگر =أنساب الأشراف | |||
| پدیدآوران = | |||
[[بلاذری، احمد بن یحیی]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[زکار، | [[زکار، سهیل]] (محقق) | ||
[[مکتب البحوث و الدراسات]] (اشراف) | [[مکتب البحوث و الدراسات]] (اشراف) | ||
[[زرکلي، رياض]] (مترجم) | [[زرکلي، رياض]] (مترجم) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =CS 1083 /ب8الف8 | ||
| موضوع = | |||
اشراف - کشورهای اسلامی - نسب نامه | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
اشراف - | اشراف - کشورهای عربی - نسب نامه | ||
اعراب - نسب نامه - متون | اعراب - نسب نامه - متون قديمی تا قرن 14 | ||
امويان - نسب نامه | امويان - نسب نامه | ||
محمد (ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - | محمد(ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - سرگذشتنامه | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دار الفکر | ||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | |||
| سال نشر =مجلد1: 1996م , 1417ق , | |||
|مکان نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE18878AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =13 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =18878 | |||
| کتابخوان همراه نور =18878 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''جمل من أنساب الأشراف'''، یا «أنساب الأشراف»، تألیف [[بلاذری، احمد بن یحیی|احمد بن یحیی بلاذری]] (متوفای 279ق)، از بزرگترین آثار تاریخى برجایمانده از سده 3ق، است.<ref>ر.ک: بهرامیان، علی، ج10، ص370</ref>. | |||
کتاب توسط [[زکار، سهیل|سهیل زکار]] و ریاض زرکلی مورد تحقیق قرار گرفته است. | |||
کتاب توسط سهیل زکار و ریاض زرکلی مورد تحقیق قرار گرفته است. | |||
أنساب الأشراف، یک دوره تاریخ سده اول هجری بر مبنای «انساب» عرب است و میتوان گفت که چنین شیوهای در تاریخنگاری مسلمانان در سده 3ق، بهگونهای که بلاذری در این اثر در پیش گرفت، تکرار نشد<ref>ر.ک: همان</ref>. | أنساب الأشراف، یک دوره تاریخ سده اول هجری بر مبنای «انساب» عرب است و میتوان گفت که چنین شیوهای در تاریخنگاری مسلمانان در سده 3ق، بهگونهای که بلاذری در این اثر در پیش گرفت، تکرار نشد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در ابتدای کتاب مقدمهای از سهیل زکار آمده که در آن به زندگینامه بلاذری، آثار او و کیفیت تحقیق کتاب اشاره شده است. | در ابتدای کتاب مقدمهای از [[زکار، سهیل|سهیل زکار]] آمده که در آن به زندگینامه بلاذری، آثار او و کیفیت تحقیق کتاب اشاره شده است. | ||
کتاب با شرح مختصری از شجره عربهای نسل اسماعیل، از نوح تا قبایل اجداد قریش، آغاز میشود، سپس با سیره پیامبر اکرم و شرح احوال صحابه، خاندان بنیهاشم، مانند عباسیان و علویان و بنیعبدشمس و با شرح بیشتر درباره امویان و دیگر عشیرههای قریش ادامه مییابد و با قبایل مُضَر، شامل تمام قیس، یعنی ذبیان، فرازه، عبس، سلیم و ثقیف پایان مییابد<ref>ر.ک: رضازاده لنگرودی، رضا، ج3، ص701 و 702</ref>. | کتاب با شرح مختصری از شجره عربهای نسل اسماعیل، از نوح تا قبایل اجداد قریش، آغاز میشود، سپس با سیره پیامبر اکرم و شرح احوال صحابه، خاندان بنیهاشم، مانند عباسیان و علویان و بنیعبدشمس و با شرح بیشتر درباره امویان و دیگر عشیرههای قریش ادامه مییابد و با قبایل مُضَر، شامل تمام قیس، یعنی ذبیان، فرازه، عبس، سلیم و ثقیف پایان مییابد<ref>ر.ک: رضازاده لنگرودی، رضا، ج3، ص701 و 702</ref>. | ||
| خط ۸۹: | خط ۵۳: | ||
نام کتاب أنساب الأشراف، بهگونههای مختلفى در مآخذ آمده است و شاید مهمترین دلیل آن، تلفیق میان اخبار و انساب در این اثر بزرگ باشد<ref>بهرامیان، علی، ج10، ص370</ref>. | نام کتاب أنساب الأشراف، بهگونههای مختلفى در مآخذ آمده است و شاید مهمترین دلیل آن، تلفیق میان اخبار و انساب در این اثر بزرگ باشد<ref>بهرامیان، علی، ج10، ص370</ref>. | ||
عنوان «اشراف» - باآنکه در قرون پس از بلاذری، لفظ «شریف» بر منسوبان به | عنوان «اشراف» - باآنکه در قرون پس از بلاذری، لفظ «شریف» بر منسوبان به اهلبیت پیامبر(ص) یا اعضای قبیله قریش اطلاق میشد - در این کتاب بلاذری ناظر به گروه خاصى از اعراب نیست، بلکه به گفته محققان، اشراف در اینجا بهطور مطلق بزرگان عرب و احتمالاً شامل کسانى است که از نژاد خالص عرب بودهاند. کتاب أنساب الأشراف، بدانگونه که اینک در دست داریم، بدون مقدمه (مؤلف) آغاز میشود<ref>همان، ص371</ref>. | ||
برای جستجوی روایات و حوادث تاریخى در این کتاب، اطلاع اجمالى از انساب افراد حاضر در آن واقعه، ضروری به نظر میرسد؛ زیرا کتاب بهطور کلى بر اساس انساب، فصلبندی شده، اما در طى کتاب با توجه به اشخاص مهم یا وقایع بااهمیت، سرفصلهای دیگری نیز به چشم میخورد؛ مثلاً در بخش سیره نبوی عناوین «المستضعفون»، یا «قصة المعراج» یا «حديث الإفک» را میتوان ذکر کرد<ref>همان</ref>. | برای جستجوی روایات و حوادث تاریخى در این کتاب، اطلاع اجمالى از انساب افراد حاضر در آن واقعه، ضروری به نظر میرسد؛ زیرا کتاب بهطور کلى بر اساس انساب، فصلبندی شده، اما در طى کتاب با توجه به اشخاص مهم یا وقایع بااهمیت، سرفصلهای دیگری نیز به چشم میخورد؛ مثلاً در بخش سیره نبوی عناوین «المستضعفون»، یا «قصة المعراج» یا «حديث الإفک» را میتوان ذکر کرد<ref>همان</ref>. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۶۴: | ||
یکى از بخشهای بسیار مهم در أنساب الأشراف، اخبار مربوط به خوارج است. بلاذری معمولاً در احوال و انساب خلفا، از خوارج معاصر آنان و فعالیتهایشان یاد میکند. پارهای از این اخبار، در هیچ مأخذ دیگری بدین تفصیل نیامده است و بعضى از مورخان بعدی نیز بدون ذکر مأخذ از این بخشها برداشت و گاه رونویس کردهاند<ref>همان</ref>. | یکى از بخشهای بسیار مهم در أنساب الأشراف، اخبار مربوط به خوارج است. بلاذری معمولاً در احوال و انساب خلفا، از خوارج معاصر آنان و فعالیتهایشان یاد میکند. پارهای از این اخبار، در هیچ مأخذ دیگری بدین تفصیل نیامده است و بعضى از مورخان بعدی نیز بدون ذکر مأخذ از این بخشها برداشت و گاه رونویس کردهاند<ref>همان</ref>. | ||
به نوشته حاجی خلیفه، بلاذری پیش از اتمام انساب درگذشته است. نکته شایان توجه درباره بلاذری این است که هرچند از وابستگان به دربار عباسی بوده، یکسوم کتاب او به امویان اختصاص دارد و از آنان بهخوبی یاد کرده است<ref>رضازاده لنگرودی، رضا، ج3، ص702</ref>. | به نوشته حاجی خلیفه، بلاذری پیش از اتمام انساب درگذشته است. نکته شایان توجه درباره بلاذری این است که هرچند از وابستگان به دربار عباسی بوده، یکسوم کتاب او به امویان اختصاص دارد و از آنان بهخوبی یاد کرده است.<ref>رضازاده لنگرودی، رضا، ج3، ص702</ref>. | ||
نقل اشعار مناسب با وقایع تاریخى، سنتى رایج در تاریخنگاری مسلمانان بوده است. بلاذری نیز به پیروی از آن - و شاید بدین سبب که خود شاعر نیز بوده - اهتمام ویژهای به جمع اشعار مناسب با وقایع تاریخى از شعرا و بزرگان عهد داشته است؛ چندانکه کمتر واقعهای در أنساب الأشراف هست که بلاذری پارهای از اشعار مشهور را در آن باب ذکر نکرده باشد<ref>بهرامیان، علی، ج10 ص371</ref>. | نقل اشعار مناسب با وقایع تاریخى، سنتى رایج در تاریخنگاری مسلمانان بوده است. بلاذری نیز به پیروی از آن - و شاید بدین سبب که خود شاعر نیز بوده - اهتمام ویژهای به جمع اشعار مناسب با وقایع تاریخى از شعرا و بزرگان عهد داشته است؛ چندانکه کمتر واقعهای در أنساب الأشراف هست که بلاذری پارهای از اشعار مشهور را در آن باب ذکر نکرده باشد<ref>بهرامیان، علی، ج10 ص371</ref>. | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۸۰: | ||
فهرست محتویات هر جلد در پایان همان جلد آمده است. | فهرست محتویات هر جلد در پایان همان جلد آمده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۸۹: | ||
== وابستهها == | == وابستهها == | ||
{{وابستهها}} | |||
[[جمهرة أنساب العرب]] | |||
[[مناهل الضرب في أنساب العرب]] | |||
[[أنساب الخيل في الجاهلية و الإسلام و أخبارها]] | |||
[[النسب]] | |||
[[نهاية الأرب في معرفة أنساب العرب]] | |||
[[أنساب الأشراف (تحقیق سهیل زکار)]] | |||
[[جمهرة النسب لإبن الكلبي]] | |||
[[أنساب الأشراف (5 جلدی)]] | |||
[[نسب فحول الخيل في الجاهلية و الإسلام]] | |||
[[جمهرة النسب]] | |||
[[المُحبّر]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:علوم کمکی تاریخ]] | ||
[[رده: | [[رده:نسبشناسی]] | ||