۱۰۶٬۷۷۴
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'محمد حسن' به 'محمدحسن') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'دیوان اشعار (ابهام زدایی)' به 'دیوان اشعار (ابهامزدایی)') |
||
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR10164J1.jpg | |||
| عنوان =ديوان أبيطالب بن عبدالمطلب | |||
| عنوانهای دیگر =دیوان | |||
| پدیدآوران = | |||
[[ابوطالب بن عبدالمطلب]] (سراينده) | |||
| | |||
| | |||
[[ابوهفان مهزمی، عبدالله بن احمد]] (گردآورنده) | [[ابوهفان مهزمی، عبدالله بن احمد]] (گردآورنده) | ||
خط ۱۷: | خط ۱۱: | ||
[[آلیاسین، محمدحسن]] (محقق) | [[آلیاسین، محمدحسن]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJA 3055 /د9 | ||
| موضوع = | |||
شعر عربی - قرن 1ق. | |||
|کد کنگره | | ناشر = | ||
دار و مکتبة الهلال | |||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
|موضوع | | سال نشر = 2003 م | ||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10164AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10164 | |||
'''ديوان أبيطالب بن عبدالمطلب'''، حاوى مجموعه اشعار جناب | | کتابخوان همراه نور =10164 | ||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|دیوان اشعار (ابهامزدایی)}} | |||
'''ديوان أبيطالب بن عبدالمطلب'''، حاوى مجموعه اشعار جناب [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]]، به زبان عربى، به روايت دو نفر از ادباء قرن سوم و چهارم هجرى؛ يعنى [[ابوهفان مهزمی، عبدالله بن احمد|ابىهفان المهزمى البصرى]] و [[علی بن حمزه|على بن حمزة البصرى التميمى]]، مىباشد. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، متشكل از چهار بخش مىباشد كه بعد از مقدمه نخست، روايت ابى هفان از اشعار [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]] آمده، بعد روايت [[على بن حمزه]] و سپس به تخريج كلى پرداخته شده و در قسمت آخر، مستدركاتى بر هر دو روايت اضافه گرديده است. | |||
كتاب، متشكل از چهار بخش مىباشد كه بعد از مقدمه نخست، روايت ابى هفان از اشعار ابوطالب آمده، بعد روايت على بن حمزه و سپس به تخريج كلى پرداخته شده و در قسمت آخر، مستدركاتى بر هر دو روايت اضافه گرديده است. | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
وجود مسائلى پيرامون حق و باطل، عداوت و تقبيح آن، تمجيد از دوستى و مهربانى و... در اشعار جناب [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]]، در زمانى كه مضامين اكثر اشعار عرب مبتذل و فاقد اصول انسانى و اخلاقى بود، نشان از عظمت روحى آن جناب دارد. | |||
برخى از اشعار آن جناب(علاوه بر ادله متقن ديگر)، دلالت بر ايمان استوار وى مىكند. پارهاى از اشعار وى در ترسيم خطوط كلى حج، تمجيد از بيتالله الحرام و مدح نبى مكرم اسلام(ص) سروده شدهاند و برخى درباره بغض و كينه بنى اميه نسبت به بنى هاشم. | |||
برخى از اشعار آن جناب(علاوه بر ادله متقن ديگر)، دلالت بر ايمان استوار وى مىكند. پارهاى از اشعار وى در ترسيم خطوط كلى حج، تمجيد از | |||
موضوعات ديگرى كه در اشعار آن جناب مطرح شده است، عبارت است از: | موضوعات ديگرى كه در اشعار آن جناب مطرح شده است، عبارت است از: | ||
يادى از افتخار سقايت عبدالمطلب در مكه، ابياتى در مورد انذار | يادى از افتخار سقايت عبدالمطلب در مكه، ابياتى در مورد انذار نزدیک ان توسط رسولالله(ص) به دستور خداوند متعال، در سوگ پدرش جناب عبدالمطلب، در سوگ برادرانش عبدالله و زبير و... | ||
{{شعر}} | دفاعيات جانانه [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]] از پيغمبر اكرم(ص) در اوايل بعثت، از ابيات مختلف وى هويدا مىباشد، مانند ابيات زير: | ||
{{ب|''الا ان خير الناس نفسا و والداً''|2=''اذا عد سادات البرية أحمد ''}} | {{شعر}}{{ب|''الا ان خير الناس نفسا و والداً''|2=''اذا عد سادات البرية أحمد ''}}{{ب|''نبى الإله و الكريم بأصله''|2=''واخلاقه و هو الرشيد المؤيد ''}}{{ب|''حزيمٌ على جلّ الأمور كأنّه''|2=''شهاب بكفّى قابس يتوقد''}}{{پایان شعر}} | ||
{{ب|''نبى الإله و الكريم بأصله''|2=''واخلاقه و هو الرشيد المؤيد ''}} | |||
{{ب|''حزيمٌ على جلّ الأمور كأنّه''|2=''شهاب بكفّى قابس يتوقد''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
روزى، وى، از كنار پيامبر(ص) مىگذشت در حالى كه نماز مىخواند و على به وى اقتدا كرده بود؛ او، به بازوى جعفر(كه در كنار وى بود و اسلام خود را از او كتمان مىكرد) كوبيد و گفت: برو كنار پسر عمويت نماز بخوان و چنين سرود: | روزى، وى، از كنار پيامبر(ص) مىگذشت در حالى كه نماز مىخواند و على به وى اقتدا كرده بود؛ او، به بازوى جعفر(كه در كنار وى بود و اسلام خود را از او كتمان مىكرد) كوبيد و گفت: برو كنار پسر عمويت نماز بخوان و چنين سرود: | ||
{{شعر}}{{ب|''ان علياً و جعفراً ثقتى''|2=''عند احتدام الامور و الكرب ''}}{{پایان شعر}}در بخش نخست؛ يعنى همان روايت ابى هفان، اول، به نسب [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]] پرداخته شده است با اين شرح: [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]]، اسمش، عبدمناف بوده و پسر عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصى بن كلاب بن مرّة بن كعب بن لوى بن غالب بن فهر بن مالك بن النضر بن كنانة بن خزيمة بن مدرک ة بن الياس بن مضر مىباشد. | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''ان علياً و جعفراً ثقتى''|2=''عند احتدام الامور و الكرب ''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
در بخش نخست؛ يعنى همان روايت ابى هفان، اول، به نسب ابوطالب پرداخته شده است با اين شرح: | |||
روايت مزبور، با اين بيت آغاز مىشود: | روايت مزبور، با اين بيت آغاز مىشود: | ||
{{شعر}}{{ب|''خليلى ما أذنى لاول عاذل''|2=''بصغواء فى حق و لا عند باطل ''}}{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''خليلى ما أذنى لاول عاذل''|2=''بصغواء فى حق و لا عند باطل ''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
و با اين بيت پايان مىپذيرد: | و با اين بيت پايان مىپذيرد: | ||
{{شعر}}{{ب|''و نطعم حتى ينزل الناس سورنا''|2=''اذا جعلت ايدى المفيضين ترعد''}}{{پایان شعر}} | |||
در بخش دوم؛ يعنى روايت على بن حمزه بصرى تميمى، علاوه بر اشعار جناب [[ابوطالب بن عبدالمطلب|ابوطالب]]، مطالب متنوعى ذكر شده است؛ مطالبى از قبيل: بحثى راجع به اسم واقعى وى، مرثيه [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] در سوگ آن جناب، مرثيه صفيه (دختر عبدالمطلب) در سوگ او، ذكر اسلام آن جناب و آوردن اشعارى از وى در اين باره؛ اشعارى مانند: | |||
{{شعر}}{{ب|''مليك الناس ليس له شريك''|2=''هو الوهاب و المبدى المعيد''}}{{ب|''و من فوق السماء له لحقّ''|2=''و من تحت السماء له عبيد ''}}{{پایان شعر}} | |||
در بخش دوم؛ يعنى روايت على بن حمزه بصرى تميمى، علاوه بر اشعار جناب | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''مليك الناس ليس له شريك''|2=''هو الوهاب و المبدى المعيد''}} | |||
{{ب|''و من فوق السماء له لحقّ''|2=''و من تحت السماء له عبيد ''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
يا مانند: | يا مانند: | ||
{{شعر}}{{ب|''و حط من أتى بالدين من عند ربّه''|2=''بحق و صدق لا تكن حمز كافرا ''}}{{ب|''فقد سرّنى ان قلت: انك مؤمن ''|2=''فكن لرسولالله فى الله ناصرا ''}}{{پایان شعر}} | |||
ايمان آوردن جعفر بن ابىطالب به دستور پدرش، پايهگذارى سنت قسامه و... | |||
ايمان آوردن جعفر بن | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
خط ۱۱۸: | خط ۷۳: | ||
== | {{شعر و شاعری}} | ||
[ | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[شعر أبيطالب و أخباره و المستدرك عليه]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] |