۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
درآمدی به شیعه‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type='authors'|[[ربانی گلپایگانی، علی]] | |data-type='authors'|[[ربانی گلپایگانی، علی]] (نويسنده) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|- | |- | ||
||سال نشر | ||سال نشر | ||
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1385ش , | |ata-type='publishYear'|مجلد1: 1385ش , | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
</div> | </div> | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
'''درآمدی به شیعه شناسی''' تألیف [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]]، | '''درآمدی به شیعه شناسی''' تألیف [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]]، از جمله متون آموزشی برای سطح کارشناسی است. در این اثر مباحث عمده تفکر شیعی در اصول و فروع دین و به‌ویژه مسائلی که شیعه در مورد آن‌ها موضوع خاصی دارد و احیاناً توسط مخالفان و شبهه‌انگیزان به‌عنوان شبهات عقیدتی مطرح شده، مورد بررسی قرار گرفته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
بخش اول کتاب به مقدمات و کلیات اختصاص یافته است. این بخش شش فصل دارد. در بررسی لغت شیعه نویسنده سه معنای متابعت، پیروی، نصرت، یاری، توافق و هماهنگی را ذکر کرده و به معاجم مختلف لغوی استناد کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص20-19</ref>. همچنین در تعریف اصطلاحی شیعه چند معنا را آورده است که در همه تعاریف بر ارجحیت و افضلیت علی(ع) تأکید شده است<ref>ر.ک: همان، ص24-22</ref>. | بخش اول کتاب به مقدمات و کلیات اختصاص یافته است. این بخش شش فصل دارد. در بررسی لغت شیعه نویسنده سه معنای متابعت، پیروی، نصرت، یاری، توافق و هماهنگی را ذکر کرده و به معاجم مختلف لغوی استناد کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص20-19</ref>. همچنین در تعریف اصطلاحی شیعه چند معنا را آورده است که در همه تعاریف بر ارجحیت و افضلیت علی(ع) تأکید شده است<ref>ر.ک: همان، ص24-22</ref>. | ||
نویسنده با استناد به منابع اهل سنت از جمله الصواعق المحرقة ابن حجر و [[الدر المنثور في التفسير بالمأثور|الدر المنثور]] | نویسنده با استناد به منابع اهل سنت از جمله الصواعق المحرقة ابن حجر و [[الدر المنثور في التفسير بالمأثور|الدر المنثور]] [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر|سیوطی]] می‌گوید مطابق احادیثی که محدثان سنی و شیعی از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده‌اند پیامبر اکرم(ص) هواداران و پیروان علی را به نام شیعه نامیده است... نام شیعه نخستین بار توسط پیامبر اکرم(ص) بر هواداران و پیروان علی(ع) اطلاق شده است؛ و ازآنجاکه این اصطلاح شناخته شده بود، پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) نیز به کار رفته است. چنان‌که مسعودی آنجا که حوادث مربوط به سقیفه را نقل کرده است گفته است: پس‌ازآن که ماجرای بیعت با ابوبکر در سقیفه پایان یافت، امام علی و عده‌ای از شیعیان وی در منزل او اجتماع نمودند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص30-28</ref>. | ||
در این بخش که حجیم‌ترین قسمت کتاب نیز است، نویسنده در ادامه به تاریخ شیعه و دوره‌های مختلف حیات امامان شیعه در دوران خلفا، عصر امویان و عباسیان می‌پردازد. فصل پایانی این بخش به منابع شیعه در اصول و فروع دین اختصاص یافته و در این رابطه به قرآن کریم، سنت پیامبر اکرم(ص)، گفتار و رفتار اهل‌بیت پیامبر(ص) و عقل اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص105-39</ref>. | در این بخش که حجیم‌ترین قسمت کتاب نیز است، نویسنده در ادامه به تاریخ شیعه و دوره‌های مختلف حیات امامان شیعه در دوران خلفا، عصر امویان و عباسیان می‌پردازد. فصل پایانی این بخش به منابع شیعه در اصول و فروع دین اختصاص یافته و در این رابطه به قرآن کریم، سنت پیامبر اکرم(ص)، گفتار و رفتار اهل‌بیت پیامبر(ص) و عقل اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص105-39</ref>. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
بخش دوم کتاب، با نام توحید و عدل، شامل دو فصل است. نویسنده در فصل اول بدون این‌که به بحث در اقوال و آرای مذاهب مختلف اسلامی بپردازد، عقیده شیعه امامیه را در مورد اقسام و مراتب توحید و شرک بیان کرده است<ref>ر.ک: همان، ص161</ref>. در تفسیر عدل الهی نیز دو دیدگاه وجود دارد شیعه و دیگر مذاهب اسلام مانند معتزله و ماتریدیه معتقدند که عدل حسن ذاتی و ظلم قبح ذاتی دارد و ازآنجاکه خداوند هرگونه کمال و صفت نیکویی را دارد و از هرگونه نقص و صفت ناپسندی پیراسته است، آراسته به صفت عدل و پیراسته از صفت ظلم است<ref>ر.ک: همان، ص175</ref>. | بخش دوم کتاب، با نام توحید و عدل، شامل دو فصل است. نویسنده در فصل اول بدون این‌که به بحث در اقوال و آرای مذاهب مختلف اسلامی بپردازد، عقیده شیعه امامیه را در مورد اقسام و مراتب توحید و شرک بیان کرده است<ref>ر.ک: همان، ص161</ref>. در تفسیر عدل الهی نیز دو دیدگاه وجود دارد شیعه و دیگر مذاهب اسلام مانند معتزله و ماتریدیه معتقدند که عدل حسن ذاتی و ظلم قبح ذاتی دارد و ازآنجاکه خداوند هرگونه کمال و صفت نیکویی را دارد و از هرگونه نقص و صفت ناپسندی پیراسته است، آراسته به صفت عدل و پیراسته از صفت ظلم است<ref>ر.ک: همان، ص175</ref>. | ||
بخش سوم کتاب نبوت و امامت نام دارد. نویسنده در شش فصل به مسائلی چون نبوت و وجوب عصمت نبی، حقیقت و احکام امامت اشاره می‌کند و امامت را از جنبه‌های گوناگون چون الگو بودن امام در اخلاق و رفتار، تعلیم دادن معارف و احکام دین، رهبری سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی و هدایت باطنی، مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس نویسنده صفات امام را عصمت، علم، کمالات نفسانی، افضلیت بر دیگران ذکر می‌کند. در ادامه به نصوص امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] | بخش سوم کتاب نبوت و امامت نام دارد. نویسنده در شش فصل به مسائلی چون نبوت و وجوب عصمت نبی، حقیقت و احکام امامت اشاره می‌کند و امامت را از جنبه‌های گوناگون چون الگو بودن امام در اخلاق و رفتار، تعلیم دادن معارف و احکام دین، رهبری سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی و هدایت باطنی، مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس نویسنده صفات امام را عصمت، علم، کمالات نفسانی، افضلیت بر دیگران ذکر می‌کند. در ادامه به نصوص امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] پرداخته و چند نمونه از آن‌ها مثل آیه ولایت، تبلیغ، اکمال دین، حدیث غدیر، حدیث منزلت و حدیث ثقلین را آورده است<ref>ر.ک: درآمدی بر شیعه‌شناسی، ص23؛ متن کتاب، ص273-249</ref>. مهدویت در اسلام، شیعه و رجعت، غلو و غالیان، مباحث دیگری است که در این بخش مطرح شده و به سؤالات موجود دراین‌باره پاسخ داده شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص317-275</ref>. | ||
بخش چهارم کتاب به معاد اختصاص یافته است. نویسنده ابتدا مقصود از معاد را در اصطلاح شرع، تعلق دوباره روح به بدن به هنگام برپایی قیامت می‌داند. بر این اساس، معاد هم به روح مربوط می‌شود و هم به بدن، یعنی هم جسمانی است و هم روحانی<ref>ر.ک: همان، ص327</ref>. معرفی برزخ از دیدگاه روایات و علمای شیعه و نیز حوادث و مواقف قیامت مطالب دیگر این بخش است. نویسنده در بحث شفاعت به اشکالات وهابیان پاسخ داده است<ref>ر.ک: همان، ص342-331</ref>. | بخش چهارم کتاب به معاد اختصاص یافته است. نویسنده ابتدا مقصود از معاد را در اصطلاح شرع، تعلق دوباره روح به بدن به هنگام برپایی قیامت می‌داند. بر این اساس، معاد هم به روح مربوط می‌شود و هم به بدن، یعنی هم جسمانی است و هم روحانی<ref>ر.ک: همان، ص327</ref>. معرفی برزخ از دیدگاه روایات و علمای شیعه و نیز حوادث و مواقف قیامت مطالب دیگر این بخش است. نویسنده در بحث شفاعت به اشکالات وهابیان پاسخ داده است<ref>ر.ک: همان، ص342-331</ref>. | ||