۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' »' به '»'
جز (جایگزینی متن - 'قاموس الرجال' به 'قاموس الرجال ') |
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
#توثيق و تضعيف راويان: اين بخش، هسته مركزى و عمده كتابهاى علم رجال را تشكيل مىدهد؛ زيرا، مؤلّفان اين كتب به شناسايى راويان و توثيق و تضعيف آنان پرداختهاند و با شناخت وثاقت و ضعف راوى، به روايت صحيح و غير صحيح پى مىبريم. اگر از چشماندازى دور به حديث بنگريم، عواملى براى ضعف و اعتبار حديث وجود دارد كه بخشى از آنها به اسناد روايات و بخشى ديگر به متن روايات بازمىگردد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/20 ر.ك: مقدمه، ص20]</ref> | #توثيق و تضعيف راويان: اين بخش، هسته مركزى و عمده كتابهاى علم رجال را تشكيل مىدهد؛ زيرا، مؤلّفان اين كتب به شناسايى راويان و توثيق و تضعيف آنان پرداختهاند و با شناخت وثاقت و ضعف راوى، به روايت صحيح و غير صحيح پى مىبريم. اگر از چشماندازى دور به حديث بنگريم، عواملى براى ضعف و اعتبار حديث وجود دارد كه بخشى از آنها به اسناد روايات و بخشى ديگر به متن روايات بازمىگردد<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/20 ر.ك: مقدمه، ص20]</ref> | ||
نويسنده در انتهاى مقدمه به تداخل علم رجال با پارهاى ديگر از دانشها اشاره مىكند و در تبيين تفاوت علم تراجم با رجال پرداخته، مىنويسد: «علم تراجم به بيان زندگىنامه و حالات شخصيّتها مىپردازد، چه راوى باشد و چه نباشد؛ ولى علم رجال براى شناخت راويان است، آنهم فقط از باب توثيق و تضعيف آنها». سپس 27 اثر در موضوع تراجم ياد كرده و در آخر چنين نتيجهگيرى مىكند: «بنابراين، پارهاى از كتابها را بايد فهرست، پارهاى را تراجم و برخى ديگر را رجال ناميد. بعضى از كتابهاى تراجم بر اساس طبقات و زمان تأليف شده است؛ مانند: «موسوعة طبقات الفقهاء» و برخى ديگر بر اساس حروف الفبا (عنوان، فاميل) تنظيم شده است؛ مثل: «الكنى و الألقاب»؛ ولى نوعا براساس حرف اوّل اسم عالم تأليف شدهاند؛ مثل: «روضات الجنّات و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] »<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/27 ر.ك: همان، ص27]-[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/25 25]</ref> | نويسنده در انتهاى مقدمه به تداخل علم رجال با پارهاى ديگر از دانشها اشاره مىكند و در تبيين تفاوت علم تراجم با رجال پرداخته، مىنويسد: «علم تراجم به بيان زندگىنامه و حالات شخصيّتها مىپردازد، چه راوى باشد و چه نباشد؛ ولى علم رجال براى شناخت راويان است، آنهم فقط از باب توثيق و تضعيف آنها». سپس 27 اثر در موضوع تراجم ياد كرده و در آخر چنين نتيجهگيرى مىكند: «بنابراين، پارهاى از كتابها را بايد فهرست، پارهاى را تراجم و برخى ديگر را رجال ناميد. بعضى از كتابهاى تراجم بر اساس طبقات و زمان تأليف شده است؛ مانند: «موسوعة طبقات الفقهاء» و برخى ديگر بر اساس حروف الفبا (عنوان، فاميل) تنظيم شده است؛ مثل: «الكنى و الألقاب»؛ ولى نوعا براساس حرف اوّل اسم عالم تأليف شدهاند؛ مثل: «روضات الجنّات و [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]»<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/27 ر.ك: همان، ص27]-[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/25 25]</ref> | ||
ربانى در فصل اول كتاب، بهكارگيرى علم رجال در حل تعارض بين دو دسته اخبار متنازع و تشخيص روايات موضوعه را دلائل نيازمندى به علم رجال عنوان كرده است<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/33 ر.ك: متن كتاب، ص33]-[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/31 31]</ref> | ربانى در فصل اول كتاب، بهكارگيرى علم رجال در حل تعارض بين دو دسته اخبار متنازع و تشخيص روايات موضوعه را دلائل نيازمندى به علم رجال عنوان كرده است<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/33 ر.ك: متن كتاب، ص33]-[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/31 31]</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
نويسنده در بخش دوم كتاب به بررسى كتب رجالى چهارصد سال اخير پرداخته است. علم رجال در چهارصد سال اخير، فرازونشيبهاى گوناگونى داشته و به نهايت كمال و شكوفايى خود رسيده است. هدف تمامى رجاليان در اين دوره، شناسايى راويان اسناد احاديث است؛ امّا هريك از اين بزرگواران، شيوه و منهجى را در تأليف كتاب خود در نظر داشته است كه نويسنده در شش فصل به بررسى آنها پرداخته است: 1. آثار تأليفشده بر اساس تنويع حديث؛ 2. آثار تأليفشده بر اساس گردآورى قرائن؛ 3. آثار تأليفشده به شيوه تصنيف؛ 4. آثار تأليفشده بر اساس شناسايى عناوين مختلف؛ 5. دائرةالمعارفهاى گسترده علم رجال كه بر اساس نقد قرائن تأليف شدهاند؛ 6. منهج رجالى [[بروجردی، حسین|آيتالله بروجردى]](ره). | نويسنده در بخش دوم كتاب به بررسى كتب رجالى چهارصد سال اخير پرداخته است. علم رجال در چهارصد سال اخير، فرازونشيبهاى گوناگونى داشته و به نهايت كمال و شكوفايى خود رسيده است. هدف تمامى رجاليان در اين دوره، شناسايى راويان اسناد احاديث است؛ امّا هريك از اين بزرگواران، شيوه و منهجى را در تأليف كتاب خود در نظر داشته است كه نويسنده در شش فصل به بررسى آنها پرداخته است: 1. آثار تأليفشده بر اساس تنويع حديث؛ 2. آثار تأليفشده بر اساس گردآورى قرائن؛ 3. آثار تأليفشده به شيوه تصنيف؛ 4. آثار تأليفشده بر اساس شناسايى عناوين مختلف؛ 5. دائرةالمعارفهاى گسترده علم رجال كه بر اساس نقد قرائن تأليف شدهاند؛ 6. منهج رجالى [[بروجردی، حسین|آيتالله بروجردى]](ره). | ||
در فصل ششم اين بخش مىخوانيم: «محور عمده بحثهاى رجالى آيتاللّه بروجردى(ره) بر اساس طبقات و طبقهشناسى استوار بود. مراد از «طبقه»، گروهى از افراد راويان مىباشند كه در يك دوره زيست كردهاند. نوع كتابهاى رجالى كه عالمان شيعه تأليف كردهاند، بر اساس حروف الفبا مىباشد. از زمان مرحوم [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] (450ق) تا زمان ما كه مجموعههاى رجالى گوناگونى همچون: «منهج المقال»، «[[بهجة الآمال في شرح زبدة المقال|بهجة الآمال]]»، «[[تنقيح المقال في علم الرجال|تنقيح المقال]]»، «[[قاموس الرجال]] » و «معجم رجال الحديث» كه در رديف مفصّلترين معجمهاى رجالى شيعه مىباشند و يا مجموعههاى مختصرى همچون: «[[جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد|جامع الرواة]]»، «نقد الرجال» و «[[منتهی المقال في أحوال الرجال|منتهى المقال]]»، همه بر اساس شيوه الفبايى تأليف شدهاند. البتّه در ميان كتابهاى رجالى قدما، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](ره) كتاب رجال خود را بر اساس طبقات تأليف كرده است<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/15 ر.ك: همان، ص15]</ref> | در فصل ششم اين بخش مىخوانيم: «محور عمده بحثهاى رجالى آيتاللّه بروجردى(ره) بر اساس طبقات و طبقهشناسى استوار بود. مراد از «طبقه»، گروهى از افراد راويان مىباشند كه در يك دوره زيست كردهاند. نوع كتابهاى رجالى كه عالمان شيعه تأليف كردهاند، بر اساس حروف الفبا مىباشد. از زمان مرحوم [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] (450ق) تا زمان ما كه مجموعههاى رجالى گوناگونى همچون: «منهج المقال»، «[[بهجة الآمال في شرح زبدة المقال|بهجة الآمال]]»، «[[تنقيح المقال في علم الرجال|تنقيح المقال]]»، «[[قاموس الرجال]]» و «معجم رجال الحديث» كه در رديف مفصّلترين معجمهاى رجالى شيعه مىباشند و يا مجموعههاى مختصرى همچون: «[[جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد|جامع الرواة]]»، «نقد الرجال» و «[[منتهی المقال في أحوال الرجال|منتهى المقال]]»، همه بر اساس شيوه الفبايى تأليف شدهاند. البتّه در ميان كتابهاى رجالى قدما، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](ره) كتاب رجال خود را بر اساس طبقات تأليف كرده است<ref>[http://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20642/1/15 ر.ك: همان، ص15]</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||