۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ش' به '، ش') |
جز (جایگزینی متن - ')ت' به ') ت') |
||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
يكى از ابعاد وجودى امام از نظر اسماعيليه حتى در دورانى كه در ستر كامل به سر مىبرد، برقرارى پيوندش با طبقات مختلف جامعه است و داعيان به مراتب گوناگون دستورها و خواستههاى او را در جامعه گسترش مىدهند امام شأن تأويل و تفسير شريعت را بر دوش دارد.از نظر اسماعيليان عقايد و انديشههاى انسانها و معارف و احكام الهى و شريعت داراى دو مرتبه است:ظاهر و باطن و از جنبه باطنى مذهب آنان بر دو پايه استوار است: | يكى از ابعاد وجودى امام از نظر اسماعيليه حتى در دورانى كه در ستر كامل به سر مىبرد، برقرارى پيوندش با طبقات مختلف جامعه است و داعيان به مراتب گوناگون دستورها و خواستههاى او را در جامعه گسترش مىدهند امام شأن تأويل و تفسير شريعت را بر دوش دارد.از نظر اسماعيليان عقايد و انديشههاى انسانها و معارف و احكام الهى و شريعت داراى دو مرتبه است:ظاهر و باطن و از جنبه باطنى مذهب آنان بر دو پايه استوار است: | ||
1)تأويل قرآن و دين كه در بخش بعدى اين را توضيح خواهيم داد. | 1) تأويل قرآن و دين كه در بخش بعدى اين را توضيح خواهيم داد. | ||
2) معرفت حقايق و اينجاست كه گويا آيه شريفه'''«و يضع عنهم اصرهم و الاغلال الّتى كانت عليهم»'''بر او نازل شده است و امام اسماعيلى پرده از باطن شريعت برمىدارد.اسماعيليان آن امام را قائم خوانند كه در شريعت تصرف بسيار كند و به نظر آنان قائم داراى دو ظهور شكلى و معنوى است. | 2) معرفت حقايق و اينجاست كه گويا آيه شريفه'''«و يضع عنهم اصرهم و الاغلال الّتى كانت عليهم»'''بر او نازل شده است و امام اسماعيلى پرده از باطن شريعت برمىدارد.اسماعيليان آن امام را قائم خوانند كه در شريعت تصرف بسيار كند و به نظر آنان قائم داراى دو ظهور شكلى و معنوى است. | ||
خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
-در اين شيوه صرفا از طريق تعداد حروف و كلمات و گاه استفاده از حساب جمل، آيات قرآن را بر معتقدات خود تأويل مىكنند. | -در اين شيوه صرفا از طريق تعداد حروف و كلمات و گاه استفاده از حساب جمل، آيات قرآن را بر معتقدات خود تأويل مىكنند. | ||
==نمونههايى از قسم اوّل== | ==نمونههايى از قسم اوّل== | ||
1)تأويل آيات به عقل و نفس(با عقل كل و نفس كل) | 1) تأويل آيات به عقل و نفس(با عقل كل و نفس كل) | ||
تين و زيتون در آيه'''و التين و الزيتون'''-مشرقين در آيه'''ربّ المشرقين و ربّ المغربين''' | تين و زيتون در آيه'''و التين و الزيتون'''-مشرقين در آيه'''ربّ المشرقين و ربّ المغربين''' | ||
سدر و طلح در آيه'''في سدر محضود و طلح منضود'''-ربّ در آيه'''ا لم تر الى ربّك كيف | سدر و طلح در آيه'''في سدر محضود و طلح منضود'''-ربّ در آيه'''ا لم تر الى ربّك كيف | ||
مدّ الظلّ'''-جنّتان، ايد و الشمس و القمر در آيات'''لمن خاف مقام ربّه جنّتان، و السّماء | مدّ الظلّ'''-جنّتان، ايد و الشمس و القمر در آيات'''لمن خاف مقام ربّه جنّتان، و السّماء | ||
بنيناها بايد و انّا لموسعون، و من أياته اللّيل و النهار و الشّمس و القمر''' | بنيناها بايد و انّا لموسعون، و من أياته اللّيل و النهار و الشّمس و القمر''' | ||
2)تأويل آيات به ناطق و اساس | 2) تأويل آيات به ناطق و اساس | ||
طور و البلد در سوره تين-'''و الفجر و ليال عشر'''در سوره فجر-ليل و نهار در سوره فصّلتبئر و قصر در آيه'''بئر معطّلة و قصر مشير'''سوره حج45/-سماء و ارض،زوجين،ظلّ و ماء، مغربين | طور و البلد در سوره تين-'''و الفجر و ليال عشر'''در سوره فجر-ليل و نهار در سوره فصّلتبئر و قصر در آيه'''بئر معطّلة و قصر مشير'''سوره حج45/-سماء و ارض،زوجين،ظلّ و ماء، مغربين | ||
و جنّتان در سورههاى ذاريات آيه 47 و 48،ذاريات آيه 49، واقعه آيه 30 و 31، رحمن آيه 17 | و جنّتان در سورههاى ذاريات آيه 47 و 48،ذاريات آيه 49، واقعه آيه 30 و 31، رحمن آيه 17 | ||
رحمن آيه 55 و طور و موسى در سوره طور آيه 52 و سوره بقره 51 به حضرت محمد(ص)(ناطق)تأويل | رحمن آيه 55 و طور و موسى در سوره طور آيه 52 و سوره بقره 51 به حضرت محمد(ص)(ناطق) تأويل | ||
شده است. | شده است. | ||
كتاب مبين،قرآن، امانت،يتيم، ارم،ظلّ،صلاة و ربّ در انعام59/،فرقان30/، احزاب72/ | كتاب مبين،قرآن، امانت،يتيم، ارم،ظلّ،صلاة و ربّ در انعام59/،فرقان30/، احزاب72/ | ||
فجر17/،فجر7/، مرسلات30/،قيامت31/،فجر27/ و 28،فرقان55/،قيامت22/ و 23 | فجر17/،فجر7/، مرسلات30/،قيامت31/،فجر27/ و 28،فرقان55/،قيامت22/ و 23 | ||
انفطار6/، به على(ع)(ناطق)تأويل شده است. | انفطار6/، به على(ع)(ناطق) تأويل شده است. | ||
3-تأويل آيات به ناطقان و امامان | 3-تأويل آيات به ناطقان و امامان | ||
فقراء و مساكين در آيه'''انّما الصدقان للفقراء و المساكين'''-آسمانهاى هفتگانه و زمينهاى هفتگانه | فقراء و مساكين در آيه'''انّما الصدقان للفقراء و المساكين'''-آسمانهاى هفتگانه و زمينهاى هفتگانه | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
بعضى از آيات بهطور خالص به هريك از ائمه تأويل شده است آيه'''التين و الزيتون'''و'''الشفع و الوتر'''به | بعضى از آيات بهطور خالص به هريك از ائمه تأويل شده است آيه'''التين و الزيتون'''و'''الشفع و الوتر'''به | ||
امام حسن(ع) و امام حسين(ع) و در آيه'''الّذين يؤمنون بالغيب و يقيمون الصلوة'''(بقرة3/) مراد از صلوةامام حسين(ع) و امامان از ذريه او هستند.عنبا و قضبا،زيتونا و نخلا و حدائق غلبا و فاكهة و ابّا در | امام حسن(ع) و امام حسين(ع) و در آيه'''الّذين يؤمنون بالغيب و يقيمون الصلوة'''(بقرة3/) مراد از صلوةامام حسين(ع) و امامان از ذريه او هستند.عنبا و قضبا،زيتونا و نخلا و حدائق غلبا و فاكهة و ابّا در | ||
سوره عبس آيه 24 تا 30 امام حسين(ع) و امامان بعد از او تا امام هفتم(ع)تأويل شده است. | سوره عبس آيه 24 تا 30 امام حسين(ع) و امامان بعد از او تا امام هفتم(ع) تأويل شده است. | ||
5-تأويل آيات به حضرت زهراء(س) | 5-تأويل آيات به حضرت زهراء(س) | ||
ليل در آيه'''و الليل اذا يسر'''-مشكوة در آيه'''مثل نوره كمشكوة''' | ليل در آيه'''و الليل اذا يسر'''-مشكوة در آيه'''مثل نوره كمشكوة''' | ||
خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
تأويل به مخالفان على(ع)شده است. | تأويل به مخالفان على(ع)شده است. | ||
==نمونههايى از قسم دوم(تأويلات عددى)== | ==نمونههايى از قسم دوم(تأويلات عددى)== | ||
1)تأويل لفظ جلاله اللّه | 1) تأويل لفظ جلاله اللّه | ||
كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم) است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | كلمه اللّه چهار حرف دارد و انسان مركب از چهار طبع(صفرا، سودا، خون، بلغم) است.و چهار حرف اللّه با سه گشادگى كه ميان حرفهاست(ا-ل-ل-ه)هفت است كه پايدارى مردم به هفت اعضاى رئيسه است كه اندروست. | ||
در انسان سه نفس است:نامى، حسى، ناطقى، كلمه اللّه نيز از سه حرف است، الف، ل، هاء | در انسان سه نفس است:نامى، حسى، ناطقى، كلمه اللّه نيز از سه حرف است، الف، ل، هاء | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
3)لا اله الاّ اللّه | 3)لا اله الاّ اللّه | ||
چهار كلمه شهادت،دليل است بر چهار اصل، لا دليل است براساس، اله دليل است بر ناطق، الاّ دليل است بر ثانى (نفس كل) و اللّه دليل است بر عقل كل كه او نهايت همه مخلوقات است از لطيف و كثيف لا اله الاّ الله دوازده حرف دارد،در آسمانها دوازده برج است،در زمين دوازده جزيره است و دوازده ملائكه داراى بال وجود دارد. | چهار كلمه شهادت،دليل است بر چهار اصل، لا دليل است براساس، اله دليل است بر ناطق، الاّ دليل است بر ثانى (نفس كل) و اللّه دليل است بر عقل كل كه او نهايت همه مخلوقات است از لطيف و كثيف لا اله الاّ الله دوازده حرف دارد،در آسمانها دوازده برج است،در زمين دوازده جزيره است و دوازده ملائكه داراى بال وجود دارد. | ||
4)تأويل كلمه امر خداوند(كن) | 4) تأويل كلمه امر خداوند(كن) | ||
خداى تعالى امر خويش را به دو حرف بسته و اين دو حرف گواهى مىدهد كه همه آفريدگار جفتند.كاف و نون كه اوّل پديد آيد، مثل است بر دو اصل لطيف(عقل، نفس) و لام و ميم كز ميان ايشان پديد آيدش است بر دو اصل كثيف(ناطق، اساس). | خداى تعالى امر خويش را به دو حرف بسته و اين دو حرف گواهى مىدهد كه همه آفريدگار جفتند.كاف و نون كه اوّل پديد آيد، مثل است بر دو اصل لطيف(عقل، نفس) و لام و ميم كز ميان ايشان پديد آيدش است بر دو اصل كثيف(ناطق، اساس). | ||
از نظر اسماعيليه از كلمه امر (كن)بارى تعالى عقل كل با عقل اول كه از آن به قلم نيز تعبير شده است.اوّل ما خلق اللّه العقل و اول ما خلق اللّه من خلقه بالقلم.پس از آفرينش عقل اوّل يا نفس كل، از كلمه امر، توسط عقل وجود يافت از آن به ثانى، تالى، معلول، نفس،قدر و لوح نيز تعبير شده است. | از نظر اسماعيليه از كلمه امر (كن)بارى تعالى عقل كل با عقل اول كه از آن به قلم نيز تعبير شده است.اوّل ما خلق اللّه العقل و اول ما خلق اللّه من خلقه بالقلم.پس از آفرينش عقل اوّل يا نفس كل، از كلمه امر، توسط عقل وجود يافت از آن به ثانى، تالى، معلول، نفس،قدر و لوح نيز تعبير شده است. |
ویرایش