پرش به محتوا

تبصرة المتعلمين في أحكام الدين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'فخر المحققين' به 'فخر المحققين ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۶۷: خط ۶۷:
- شرح [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]] (م 1389 ق).
- شرح [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]] (م 1389 ق).


از [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] گنجينه‌هاى گران‌بهاى فقهى بجاى مانده كه بعضى از آنها مفصل و مبسوط مثل «مختلف الشيعة»، «تذكرة الفقهاء» و «منتهى المطلب» و بعضى نيز مختصرتر مثل كتاب مشهور و با ارزش «قواعد الأحكام» و «تحرير الأحكام»، و بعضى نيز بسيار مختصر مثل «إرشاد الأذهان»، «نهاية الأحكام»، «تلخيص المرام في معرفة الأحكام» مى‌باشند.
از [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] گنجينه‌هاى گران‌بهاى فقهى بجاى مانده كه بعضى از آنها مفصل و مبسوط مثل «مختلف الشيعة»، «تذكرة الفقهاء» و «منتهى المطلب» و بعضى نيز مختصرتر مثل كتاب مشهور و با ارزش «قواعد الأحكام» و «تحرير الأحكام»، و بعضى نيز بسيار مختصر مثل «إرشاد الأذهان»، «نهاية الأحكام»، «تلخيص المرام في معرفة الأحكام» مى‌باشند.


از همۀ اين كتاب‌ها مختصرتر «تبصرة المتعلمين» است. اين كتاب در حالى كه مختصرترين كتاب وى مى‌باشد، يك دوره فقه از كتاب طهارت تا ديات است و به سبك فقه فتوايى نوشته شده است. متن بسيار روان و تقسيم بندى دقيق و منظم آن، اين كتاب را از ساير آثار علامه متمايز نموده است.
از همۀ اين كتاب‌ها مختصرتر «تبصرة المتعلمين» است. اين كتاب در حالى كه مختصرترين كتاب وى مى‌باشد، يك دوره فقه از كتاب طهارت تا ديات است و به سبك فقه فتوايى نوشته شده است. متن بسيار روان و تقسيم بندى دقيق و منظم آن، اين كتاب را از ساير آثار علامه متمايز نموده است.
خط ۷۶: خط ۷۶:
از آنجايى كه نسخه‌اى از كتاب كه در زمان حيات مؤلف نوشته شده باشد موجود نيست و همين طور نام هيچ كدام از كتاب‌هايش در اين كتاب ديده نمى‌شود از تاريخ دقيق تأليف كتاب اطلاع دقيقى در دست نيست.
از آنجايى كه نسخه‌اى از كتاب كه در زمان حيات مؤلف نوشته شده باشد موجود نيست و همين طور نام هيچ كدام از كتاب‌هايش در اين كتاب ديده نمى‌شود از تاريخ دقيق تأليف كتاب اطلاع دقيقى در دست نيست.


اما با توجه به اين كه ابن داود حلى، شيخ تقى‌الدين حسن بن على كتاب «الجوهرة في نظم التبصرة» كه خلاصۀ تبصرة المتعلمين است، به درخواست سيد عبدالكريم بن طاوس (م 693 ق) دوست و هم‌درسى‌اش تأليف نموده است، مى‌توان نتيجه گرفت كه اگر تأليف كتابش يك سال قبل از وفات وى در سال 692ق بوده باشد بنابراين 34 سال قبل از وفات [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] كتاب «تبصرة المتعلمين» تأليف شده است.
اما با توجه به اين كه ابن داود حلى، شيخ تقى‌الدين حسن بن على كتاب «الجوهرة في نظم التبصرة» كه خلاصۀ تبصرة المتعلمين است، به درخواست سيد عبدالكريم بن طاوس (م 693 ق) دوست و هم‌درسى‌اش تأليف نموده است، مى‌توان نتيجه گرفت كه اگر تأليف كتابش يك سال قبل از وفات وى در سال 692ق بوده باشد بنابراين 34 سال قبل از وفات [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] كتاب «تبصرة المتعلمين» تأليف شده است.


==تاريخ چاپ==
==تاريخ چاپ==
خط ۸۳: خط ۸۳:
اين كتاب مكررا چاپ شده است. قبل از انقلاب اسلامى يكبار كتاب موجود با تحقيق و تصحيح محمد هادى يوسفى غروى چاپ شده است ولى در هنگام چاپ به وى عرضه نشده است و بعدها وى به اشتباهاتى كه در چاپ بوده پى برده است و در اين چاپ كامل‌تر و بى‌اشكال‌تر چاپ شده است.
اين كتاب مكررا چاپ شده است. قبل از انقلاب اسلامى يكبار كتاب موجود با تحقيق و تصحيح محمد هادى يوسفى غروى چاپ شده است ولى در هنگام چاپ به وى عرضه نشده است و بعدها وى به اشتباهاتى كه در چاپ بوده پى برده است و در اين چاپ كامل‌تر و بى‌اشكال‌تر چاپ شده است.


كتاب موجود در سال 1411ق در مؤسسۀ طبع و نشر تابع وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده و مصحح آن محمد هادى يوسفى غروى است. همراه با اين كتاب «الجوهرة في نظم التبصرة» تأليف تقى‌الدين حسن بن داود حلى معاصر با [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] نيز چاپ گرديده است.
كتاب موجود در سال 1411ق در مؤسسۀ طبع و نشر تابع وزارت ارشاد اسلامى چاپ شده و مصحح آن محمد هادى يوسفى غروى است. همراه با اين كتاب «الجوهرة في نظم التبصرة» تأليف تقى‌الدين حسن بن داود حلى معاصر با [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] نيز چاپ گرديده است.


== نسخه‌ها ==
== نسخه‌ها ==
خط ۹۹: خط ۹۹:
در چاپ كتاب موجود از نسخه‌هاى چاپى و خطى متعددى استفاده شده است.
در چاپ كتاب موجود از نسخه‌هاى چاپى و خطى متعددى استفاده شده است.


نسخه‌اى كه در چاپ كتاب اصل و اساس قرار گرفته است نسخۀ متعلّق به كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى جمهورى اسلامى ايران است كه بر آن اجازه‌اى به خط مؤلف و فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] وجود دارد.
نسخه‌اى كه در چاپ كتاب اصل و اساس قرار گرفته است نسخۀ متعلّق به كتابخانۀ مجلس شوراى اسلامى جمهورى اسلامى ايران است كه بر آن اجازه‌اى به خط مؤلف و فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] وجود دارد.


اين كتاب، جلد پنجم از مجموعه‌اى از 8 كتاب است كه 4 كتاب آن متعلّق به علامه و دو كتاب آن متعلّق به [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] و همين طور كتاب «[[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] » [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» و رسالۀ خلل در صلاة كه احتمالا متعلّق به [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] است.
اين كتاب، جلد پنجم از مجموعه‌اى از 8 كتاب است كه 4 كتاب آن متعلّق به علامه و دو كتاب آن متعلّق به [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] و همين طور كتاب «[[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] » [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] «قده» و رسالۀ خلل در صلاة كه احتمالا متعلّق به [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] است.


اين نسخه در سال 759ق بپايان رسيده است. اين نسخه با ساير نسخه‌هاى چاپى مقايسه شده و اختلاف‌هاى آنها با اين نسخه با عبارت «سائر النسخ» در حواشى كتاب ذكر شده است.
اين نسخه در سال 759ق بپايان رسيده است. اين نسخه با ساير نسخه‌هاى چاپى مقايسه شده و اختلاف‌هاى آنها با اين نسخه با عبارت «سائر النسخ» در حواشى كتاب ذكر شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش