پرش به محتوا

روابط متقابل خلفا با خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۴۵: خط ۴۵:
'''روابط متقابل خلفا با خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله''' اثر رضا کاردان، نوشتاری است پیرامون چگونگی روابط اهل‌بیت با خلفا و صحابه.
'''روابط متقابل خلفا با خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله''' اثر رضا کاردان، نوشتاری است پیرامون چگونگی روابط اهل‌بیت با خلفا و صحابه.


يكى از شبهاتى كه در بحث امامت بر اساس بينش تشيع مطرح است، ناسازگارى اين باور با سيره و روش [[امام على(ع)|امير مؤمنان على(ع)]] است. گفته مى‌شود آنچه از سيره آن گرامى ثابت است معاشرت و عدم منازعه وى با خلفا، پرهيز از درگيرى آن حضرت با آنان، نام‌گذاشتن برخى از فرزندان خويش را به نام آنان، خيرخواهى و شركت آن حضرت در مشورت و وصلت با آنان است و اين حاكى از پذيرش خلافت آنان از ناحيه آن حضرت و مشروعيت خلافت آنان است. جزوه حاضر تحقيق و بررسى فشرده‌اى پيرامون اين مسئله و پاسخ به شبهه مذكور است. در اين جزوه كيفيت روابط آن حضرت با صحابه و خلفا و خانواده‌هاى آنان مورد بحث و بررسى قرار گرفته است<ref>پیشگفتار: ص9</ref>
يكى از شبهاتى كه در بحث امامت بر اساس بينش تشيع مطرح است، ناسازگارى اين باور با سيره و روش [[امام على(ع)|امير مؤمنان على(ع)]] است. گفته مى‌شود آنچه از سيره آن گرامى ثابت است معاشرت و عدم منازعه وى با خلفا، پرهيز از درگيرى آن حضرت با آنان، نام‌گذاشتن برخى از فرزندان خويش را به نام آنان، خيرخواهى و شركت آن حضرت در مشورت و وصلت با آنان است و اين حاكى از پذيرش خلافت آنان از ناحيه آن حضرت و مشروعيت خلافت آنان است. جزوه حاضر تحقيق و بررسى فشرده‌اى پيرامون اين مسئله و پاسخ به شبهه مذكور است. در اين جزوه كيفيت روابط آن حضرت با صحابه و خلفا و خانواده‌هاى آنان مورد بحث و بررسى قرار گرفته است<ref>پیشگفتار: ص9</ref>




خط ۶۳: خط ۶۳:
# همه صحابه دارای جایگاه یکسانی نیستند<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص9- 10</ref>
# همه صحابه دارای جایگاه یکسانی نیستند<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص9- 10</ref>


در عنوان نخست، چند نمونه از احاديث اهل سنت كه از نصوص خلافت بلافصل على(ع) به شمار مى‌آيد، آورده شده و آنگاه درباره روابط مذكور كه مورد استناد اهل سنت قرار گرفته است، به بحث تفصيلى پرداخته شده است. ازجمله این نصوص روایتی از کتاب مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] است: «... عن زيد بن ثابت قالَ: قالَ رسول‌الله(ص): إنّي تاركٌ فيكُمُ خليفتَينِ: كتابَ اللهِ حبلٌ ممدودٌ ما بينَ السماءِ و الارضِ أو ما بينَ السماءِ الى الارضِ وعترتي اهلَ بيتي و إنهما لن يتفرّقا حتّى يردا عليّ الحوضَ..»؛... از زيد بن ثابت روايت است كه پيامبر(ص) فرمود: محققاً من ميان شما دو جانشين مى‌گذارم (يكى از آن دو) كتاب خدا (قرآن كه) ريسمانى است ما بين آسمان و زمين كشيده شده است و (ديگرى) عترتم كه اهل‌بيت من مى‌باشند و به‌راستی اين دو از يكديگر جدا نمى‌شوند تا كنار حوض (در قيامت) بر من وارد شوند). پیرامون این حدیث شریف نویسنده به این نکته اشاره نموده و تأکید دارد که نخست بايد توجه داشت كه اين حديث كه حديث ثقلين نام دارد و در منابع بسیاری از شيعه و اهل سنت به‌طور متواتر نقل شده، از اعتبار كامل برخورداراست و در بيشتر الفاظ حديث تعبير «ثَقَلَين» به‌جاى «خليفتين» آمده است كه به معناى دو چيز گران‌سنگ و نفيس و ارزشمند است كه بر اساس اين تعبير، پيامبر(ص) دو عنصر نفيس و گران‌قدر را كه يكى قرآن و ديگرى اهل‌بيتش است، پس از خود ميان امت به‌جا مى‌گذارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>
در عنوان نخست، چند نمونه از احاديث اهل سنت كه از نصوص خلافت بلافصل على(ع) به شمار مى‌آيد، آورده شده و آنگاه درباره روابط مذكور كه مورد استناد اهل سنت قرار گرفته است، به بحث تفصيلى پرداخته شده است. ازجمله این نصوص روایتی از کتاب مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] است: «... عن زيد بن ثابت قالَ: قالَ رسول‌الله(ص): إنّي تاركٌ فيكُمُ خليفتَينِ: كتابَ اللهِ حبلٌ ممدودٌ ما بينَ السماءِ و الارضِ أو ما بينَ السماءِ الى الارضِ وعترتي اهلَ بيتي و إنهما لن يتفرّقا حتّى يردا عليّ الحوضَ..»؛... از زيد بن ثابت روايت است كه پيامبر(ص) فرمود: محققاً من ميان شما دو جانشين مى‌گذارم (يكى از آن دو) كتاب خدا (قرآن كه) ريسمانى است ما بين آسمان و زمين كشيده شده است و (ديگرى) عترتم كه اهل‌بيت من مى‌باشند و به‌راستی اين دو از يكديگر جدا نمى‌شوند تا كنار حوض (در قيامت) بر من وارد شوند). پیرامون این حدیث شریف نویسنده به این نکته اشاره نموده و تأکید دارد که نخست بايد توجه داشت كه اين حديث كه حديث ثقلين نام دارد و در منابع بسیاری از شيعه و اهل سنت به‌طور متواتر نقل شده، از اعتبار كامل برخورداراست و در بيشتر الفاظ حديث تعبير «ثَقَلَين» به‌جاى «خليفتين» آمده است كه به معناى دو چيز گران‌سنگ و نفيس و ارزشمند است كه بر اساس اين تعبير، پيامبر(ص) دو عنصر نفيس و گران‌قدر را كه يكى قرآن و ديگرى اهل‌بيتش است، پس از خود ميان امت به‌جا مى‌گذارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>


به اعتقاد نویسنده تعبير «خليفتين» در اين حديث جالب توجه است كه به معناى دو جانشين است و حاكى از دو نيازى است كه امت اسلامى پس از پيامبر(ص) نسبت به آن‌ها دارند؛ يكى برنامه و دستورالعملی است كه مى‌بايست در زندگى بدان عمل كنند و آن قرآن است و ديگرى رهبر و جانشين آن حضرت كه مبين و مفسر و مجرى آن است و اين جانشين خاندان گرامى آن حضرت كه على(ع) در رأس آنان است، معرفى شده است<ref>همان</ref>
به اعتقاد نویسنده تعبير «خليفتين» در اين حديث جالب توجه است كه به معناى دو جانشين است و حاكى از دو نيازى است كه امت اسلامى پس از پيامبر(ص) نسبت به آن‌ها دارند؛ يكى برنامه و دستورالعملی است كه مى‌بايست در زندگى بدان عمل كنند و آن قرآن است و ديگرى رهبر و جانشين آن حضرت كه مبين و مفسر و مجرى آن است و اين جانشين خاندان گرامى آن حضرت كه على(ع) در رأس آنان است، معرفى شده است<ref>همان</ref>
خط ۷۶: خط ۷۶:
نویسنده برای هرکدام از سه شبهه مطرح شده جواب‌هایی در نظر گرفته است و به آن‌ها پاسخی مناسب می‌دهد.
نویسنده برای هرکدام از سه شبهه مطرح شده جواب‌هایی در نظر گرفته است و به آن‌ها پاسخی مناسب می‌دهد.


ایشان در شبهه نام‌گذاری برخی از فرزندان [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] به نام خلفا چنین جواب می‌دهد: شیوع این نام‌ها در آن زمان، انتخاب نام عمر از طرف خلیفه دوم برای یکی از فرزندان آن حضرت، نام‌گذاری عثمان به جهت علاقه آن حضرت به عثمان بن مظعون بود (ایشان در زمان پیامبر(ص) از دنیا رفت و پیامبر در مرگ او سخت می‌گریست)، نام‌گذاری جهت تحفظ مصالح اسلام و جلوگیری از مفاسد و دخالت در امور خلفا از دلایلی است که برخی از فرزندان آن حضرت با نام خلفا نام‌گذاری شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>
ایشان در شبهه نام‌گذاری برخی از فرزندان [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] به نام خلفا چنین جواب می‌دهد: شیوع این نام‌ها در آن زمان، انتخاب نام عمر از طرف خلیفه دوم برای یکی از فرزندان آن حضرت، نام‌گذاری عثمان به جهت علاقه آن حضرت به عثمان بن مظعون بود (ایشان در زمان پیامبر(ص) از دنیا رفت و پیامبر در مرگ او سخت می‌گریست)، نام‌گذاری جهت تحفظ مصالح اسلام و جلوگیری از مفاسد و دخالت در امور خلفا از دلایلی است که برخی از فرزندان آن حضرت با نام خلفا نام‌گذاری شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>


روابط متقابل [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] با خلفا در عنوان چهارم مورد بحث قرار گرفته است. در پاره‌اى روايات از حضرت على(ع) روايت شده كه ابوبكر و عمر را ستوده و فرموده است: آنان پيشوايان هدايت و راهنماى امت و مصلحان قوم و در اهداف خير، موفق و كامران بوده‌اند و از اين دنيا گرسنه خارج شدند (براى مطامع دنيوى مالى جمع نكرده‌اند). نویسنده در پاسخ به این امر، به امور زیر اشاره کرده است:
روابط متقابل [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] با خلفا در عنوان چهارم مورد بحث قرار گرفته است. در پاره‌اى روايات از حضرت على(ع) روايت شده كه ابوبكر و عمر را ستوده و فرموده است: آنان پيشوايان هدايت و راهنماى امت و مصلحان قوم و در اهداف خير، موفق و كامران بوده‌اند و از اين دنيا گرسنه خارج شدند (براى مطامع دنيوى مالى جمع نكرده‌اند). نویسنده در پاسخ به این امر، به امور زیر اشاره کرده است:
# روايت اين‌گونه احاديث ويژه اهل سنت است و شيعه به‌هیچ‌وجه آن‌ها را حجت نمى‌داند.
# روايت اين‌گونه احاديث ويژه اهل سنت است و شيعه به‌هیچ‌وجه آن‌ها را حجت نمى‌داند.
# ازنظر اهل سنت هم با توجه به احاديث ديگرى كه ديدگاه على(ع) را درباره خلفا تبيين خواهد کرده است، نمى‌تواند از اعتبار برخوردار باشد.
# ازنظر اهل سنت هم با توجه به احاديث ديگرى كه ديدگاه على(ع) را درباره خلفا تبيين خواهد کرده است، نمى‌تواند از اعتبار برخوردار باشد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش