۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'حسين بروجردى' به 'حسين بروجردى ') |
جز (جایگزینی متن - 'أعيان الشيعة' به 'أعيان الشيعة ') |
||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
نكتۀ قابل توجه اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در «الذريعة» گفته است كه كتاب نكاح و اوائل كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا ديده است كه در چاپهاى فعلى موجود نيست. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]341/21). | نكتۀ قابل توجه اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در «الذريعة» گفته است كه كتاب نكاح و اوائل كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا ديده است كه در چاپهاى فعلى موجود نيست. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]341/21). | ||
كتاب مفتاح الكرامة در ابتدا 32 جلد خطى بوده است كه بعدها به صورت ده جلدى چاپ شده است. (أعيان الشيعة ج 292/4). | كتاب مفتاح الكرامة در ابتدا 32 جلد خطى بوده است كه بعدها به صورت ده جلدى چاپ شده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 292/4). | ||
از اين ده جلد، جلدهاى اول تا پنجم و همينطور جلد هشتم در سال 1326 ق و جلد هفتم در سال 1327 ق بوسيلۀ چاپخانۀ شورى مصر در قاهره چاپ شده است. | از اين ده جلد، جلدهاى اول تا پنجم و همينطور جلد هشتم در سال 1326 ق و جلد هفتم در سال 1327 ق بوسيلۀ چاپخانۀ شورى مصر در قاهره چاپ شده است. | ||
جلد ششم و امانات و توابع آن در سال 1333 در چاپخانۀ وطن علويه در دمشق بوسيلۀ سيد محمد محسن امين مؤلف أعيان الشيعة چاپ شده است. (أعيان الشيعة ج 292/4). | جلد ششم و امانات و توابع آن در سال 1333 در چاپخانۀ وطن علويه در دمشق بوسيلۀ سيد محمد محسن امين مؤلف [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] چاپ شده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 292/4). | ||
جلد نهم و دهم و يازدهم به دستور آیتالله آقا [[بروجردی، حسین|حسين بروجردى]] (م 1276 ق) و به مديريت و تصدى آقاى محمد حسين كوشانپور در سال 1376 ق در تهران چاپ شده است. | جلد نهم و دهم و يازدهم به دستور آیتالله آقا [[بروجردی، حسین|حسين بروجردى]] (م 1276 ق) و به مديريت و تصدى آقاى محمد حسين كوشانپور در سال 1376 ق در تهران چاپ شده است. | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۲: | ||
بايد توجه داشت كه حاشيۀ مؤلف بر كتاب قصاص [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تأليف [[فاضل هندی، محمد بن حسن|فاضل هندى]] در ابتداى ضميمۀ جلد دهم بوده است و بعدها به صورت جلد يازدهم مستقلا چاپ شده است. (صفحۀ آخر جلد دهم كتاب). | بايد توجه داشت كه حاشيۀ مؤلف بر كتاب قصاص [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تأليف [[فاضل هندی، محمد بن حسن|فاضل هندى]] در ابتداى ضميمۀ جلد دهم بوده است و بعدها به صورت جلد يازدهم مستقلا چاپ شده است. (صفحۀ آخر جلد دهم كتاب). | ||
همان طور كه در خطبۀ جلد يازدهم آمده است مؤلف قصد داشته فقط بر قسمتى از كتاب قصاص شرح بزند و بنابراين از مطلب دوم از كتاب جنايات در [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تا مطلب سوم در كيفيت استيفاء شرح زده شده است. (أعيان الشيعة ج 291/4). | همان طور كه در خطبۀ جلد يازدهم آمده است مؤلف قصد داشته فقط بر قسمتى از كتاب قصاص شرح بزند و بنابراين از مطلب دوم از كتاب جنايات در [[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]] تا مطلب سوم در كيفيت استيفاء شرح زده شده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 291/4). | ||
همينطور در بحث مواسعه و مضايقه، مؤلف كتابى را به درخواست استادش صاحب [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]](م) بنام الرحمة الواسعة في المضايقة و المواسعة تأليف نموده است كه ضمن آوردن قسمتهايى از آن در كتاب به آن اشاره نموده است. (أعيان الشيعة ج 293/4، مفتاح الكرامة ج 1، صفحۀ 550 و 551، ج 2 صفحۀ 36). | همينطور در بحث مواسعه و مضايقه، مؤلف كتابى را به درخواست استادش صاحب [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]](م) بنام الرحمة الواسعة في المضايقة و المواسعة تأليف نموده است كه ضمن آوردن قسمتهايى از آن در كتاب به آن اشاره نموده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 293/4، مفتاح الكرامة ج 1، صفحۀ 550 و 551، ج 2 صفحۀ 36). | ||
==ويژگىها== | ==ويژگىها== | ||
از ويژگىهاى بسيار مهم كتاب، استقراء تام در اقوال و نظريات فقها و مراجعۀ مستقيم به كتابهاى آنان مىباشد، مؤلف داراى كتابخانۀاى بوده است كه تمام كتابهاى فقهى مورد نيازش در اختيار او بوده است و بنابراين به كمتر كتابى به صورت نقل قول اشاره دارد. (أعيان الشيعة ج 293/4). | از ويژگىهاى بسيار مهم كتاب، استقراء تام در اقوال و نظريات فقها و مراجعۀ مستقيم به كتابهاى آنان مىباشد، مؤلف داراى كتابخانۀاى بوده است كه تمام كتابهاى فقهى مورد نيازش در اختيار او بوده است و بنابراين به كمتر كتابى به صورت نقل قول اشاره دارد. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 293/4). | ||
از ديگر ويژگىهاى كتاب احترام مؤلف به اساتيد بزرگوارش مىباشد. صاحب أعيان الشيعة در اين رابطه مىگويد: | از ديگر ويژگىهاى كتاب احترام مؤلف به اساتيد بزرگوارش مىباشد. صاحب [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] در اين رابطه مىگويد: | ||
أما تعظيمه لأهل العلم و لا سيما مشايخه فلم يعهد مثله من غيره قديما و حديثا كما يظهر من ديباجات كتبه و قال بعض العلماء ما رأيت مصنفا كصاحب مفتاح الكرامة فإنه و إن نسب جميع ما حققه من مصنفاته إلى مشايخه هضما لنفسه و قال في خطبة بعض مصنفاته: ما كان فيها من تحقيق سمين فهو للأستاد و ما كان فيه من غش فهو لي، و هذا ما رأيته من غير المصنفين. (أعيان الشيعة ج 290/4 و 291). | أما تعظيمه لأهل العلم و لا سيما مشايخه فلم يعهد مثله من غيره قديما و حديثا كما يظهر من ديباجات كتبه و قال بعض العلماء ما رأيت مصنفا كصاحب مفتاح الكرامة فإنه و إن نسب جميع ما حققه من مصنفاته إلى مشايخه هضما لنفسه و قال في خطبة بعض مصنفاته: ما كان فيها من تحقيق سمين فهو للأستاد و ما كان فيه من غش فهو لي، و هذا ما رأيته من غير المصنفين. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 290/4 و 291). | ||
مؤلف در نگارش اين كتاب به تلاشى شبانه روزى دست زده است بطورى كه بسيارى از كتابها را در نيمههاى شب يا نزديك فجر به پايان رسانيده است. | مؤلف در نگارش اين كتاب به تلاشى شبانه روزى دست زده است بطورى كه بسيارى از كتابها را در نيمههاى شب يا نزديك فجر به پايان رسانيده است. | ||
خط ۱۶۹: | خط ۱۶۹: | ||
|} | |} | ||
(أعيان الشيعة ج 294/4). | ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 294/4). | ||
مؤلف در سالهاى 1221 ق تا 1226 ق در حالى كه شهر نجف اشرف و كربلاى معلا و حلّه به محاصره وهابىها و آل سعود درآمده بود، به تأليف جلدهاى ششم و هفتم و هشتم مفتاح الكرامة پرداخته است در واقع اواخر اين كتابها تاريخچهاى از زمان و رويدادهاى آن را در بردارد و اوضاع آن زمان در آنها حكايت شده است. مؤلف در اين قسمتهاى كتاب از قتل مردان و كودكان و گرفتن اموال و تسلط بر شهر مكه و مدينۀ منوره و تخريب قبرستان بقيع و حمله به نجف اشرف و تعطيلى سه سالۀ زيارت مكۀ منوره و بسته شدن راهها و قتل عام زائرين امام حسين(ع) و به آتش كشيده شدن مزارع خبر داده است. | مؤلف در سالهاى 1221 ق تا 1226 ق در حالى كه شهر نجف اشرف و كربلاى معلا و حلّه به محاصره وهابىها و آل سعود درآمده بود، به تأليف جلدهاى ششم و هفتم و هشتم مفتاح الكرامة پرداخته است در واقع اواخر اين كتابها تاريخچهاى از زمان و رويدادهاى آن را در بردارد و اوضاع آن زمان در آنها حكايت شده است. مؤلف در اين قسمتهاى كتاب از قتل مردان و كودكان و گرفتن اموال و تسلط بر شهر مكه و مدينۀ منوره و تخريب قبرستان بقيع و حمله به نجف اشرف و تعطيلى سه سالۀ زيارت مكۀ منوره و بسته شدن راهها و قتل عام زائرين امام حسين(ع) و به آتش كشيده شدن مزارع خبر داده است. | ||
خط ۱۸۰: | خط ۱۸۰: | ||
أعيان الشيعة: له مصنفات كثيرة: 1 - مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلاّمة و هو أكبر مصنفاته و أشهرها و هو أعظم معين لتلميذه على تصنيف الجواهر فهو في بابه عديم النظير بين مصنفات أصحابنا....و قد حاز هذا الكتاب شهرة واسعة و استنسخت منه عده نسخ في حياة مؤلّفه و بعد وفاته و تنافس أهل المكتبات في اقتناعه و إيداعه مكتباتهم. (أعيان ج 291/4). | [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] : له مصنفات كثيرة: 1 - مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلاّمة و هو أكبر مصنفاته و أشهرها و هو أعظم معين لتلميذه على تصنيف الجواهر فهو في بابه عديم النظير بين مصنفات أصحابنا....و قد حاز هذا الكتاب شهرة واسعة و استنسخت منه عده نسخ في حياة مؤلّفه و بعد وفاته و تنافس أهل المكتبات في اقتناعه و إيداعه مكتباتهم. (أعيان ج 291/4). | ||
مؤلف أعيان الشيعة سپس در صفحۀ 292 شعرهايى را در مدح كتابهاى وصيت و وكالت و غيره از مفتاح الكرامة را بيان مىنمايد كه شاعران آنان مشخص نيست و سپس خود شعرى را در مدح آن آورده است: | مؤلف [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] سپس در صفحۀ 292 شعرهايى را در مدح كتابهاى وصيت و وكالت و غيره از مفتاح الكرامة را بيان مىنمايد كه شاعران آنان مشخص نيست و سپس خود شعرى را در مدح آن آورده است: | ||
{| class="wikitable poem" | {| class="wikitable poem" |
ویرایش