۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابن عدیم، عمر بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن حاجب' به 'ابن حاجب ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''كمال الدين ابوالقاسم عمر بن احمد بن هبة الله بن عبدالعزيز بن ابى جرادة معروف به ابن عديم عقيلى حلبى'''، از تاريخ‌نگاران و محدثين قرن ششم و هفتم هجرى است. نسب وى به صحابى اميرالمؤمنين(ع)، ابوالجرادة مى‌رسد. خانواده وى خانواده‌اى صاحب‌نام در حلب بوده‌اند. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] درباره آنان مى‌گويد: «بيت ابى جرادة، بيتى مشهور در حلب است. اديبان، شاعران، فقيهان، زاهدان، عابدان، قاضيان در اين خانواده به چشم مى‌خورند و فضل و دانش را به ارث مى‌برند. (معجم الادباء، ج 5، ص 16). | |||
كمال الدين ابن عديم، در ذى‌حجه سال 588ق (1192م)، در حلب ديده به جهان گشود. در هفت سالگى به مكتب رفت و در نه سالگى قرآن را ختم كرد و با پا نهادن به سن ده سالگى به آموختن ديگر علوم پرداخت. نقل است كه پدرش خطى ناخوش داشت و ازاين‌رو پسرش را به فراگيرى خط تشويق مى‌نمود. وى نيز با علاقه، به آموزش اين فن پرداخت؛ به‌گونه‌اى كه [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]]، خط او را با خط ابن مقله مقايسه مى‌كند. (معجم الادباء، ج 16، ص 42). | كمال الدين ابن عديم، در ذى‌حجه سال 588ق (1192م)، در حلب ديده به جهان گشود. در هفت سالگى به مكتب رفت و در نه سالگى قرآن را ختم كرد و با پا نهادن به سن ده سالگى به آموختن ديگر علوم پرداخت. نقل است كه پدرش خطى ناخوش داشت و ازاين‌رو پسرش را به فراگيرى خط تشويق مى‌نمود. وى نيز با علاقه، به آموزش اين فن پرداخت؛ به‌گونه‌اى كه [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]]، خط او را با خط ابن مقله مقايسه مى‌كند. (معجم الادباء، ج 16، ص 42). | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
ابن عديم، از اساتيد بسيارى بهره جست كه به‌عنوان نمونه مى‌توان به اين افراد اشاره كرد: | ابن عديم، از اساتيد بسيارى بهره جست كه به‌عنوان نمونه مى‌توان به اين افراد اشاره كرد: | ||
# پدرش، احمد بن هبة الله كه اولين معلم او به شمار مى‌رود؛ | |||
# حيناء بن دهن الحصا: ابن عديم از محضر وى کتاب القدورى را كه در فقه حنفى نگاشته شده، آموخت؛ | |||
# عمر بن طبرزد؛ | |||
# افتخار الدين، عبدالمطلب الهاشمى؛ | |||
# بهاء الدين، يوسف بن شداد قاضى حلب؛ | |||
# عبدالرحمن بن علوان؛ | |||
# ثابت بن شرف. | |||
اين جماعت، اساتيد وى در شهر حلب بودند. | اين جماعت، اساتيد وى در شهر حلب بودند. | ||
| خط ۷۱: | خط ۶۵: | ||
وى در دمشق نيز از محضر اين اساتيد، دانش اندوخت: | وى در دمشق نيز از محضر اين اساتيد، دانش اندوخت: | ||
# ابواليمن، زيد بن حسن كندى؛ | |||
# حسن بن صعرى؛ | |||
# احمد بن عبدالله عظار؛ | |||
# عماد ابراهيم بن عبدالواهه؛ | |||
# ابوالقاسم عبدالصمد بن قاضى حرستانى؛ | |||
# ابن المنى. | |||
علاوه بر اين افراد، وى در بغداد و بيت‌المقدس نيز از محضر افرادى كسب فيض نمود. به سبب فضل و دانش بى‌نظير او بسيارى نيز نزد او تلمذ نمودند، از جمله: | علاوه بر اين افراد، وى در بغداد و بيت‌المقدس نيز از محضر افرادى كسب فيض نمود. به سبب فضل و دانش بى‌نظير او بسيارى نيز نزد او تلمذ نمودند، از جمله: | ||
# پسرش، مجد الدين عبدالرحمن؛ | |||
# ابن مسدى؛ | |||
# [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|ابن حاجب]] ؛ | |||
# دمياطى؛ | |||
# ابوالقاسم احمدبن محمد بن حسين. | |||
ابن عديم، علاوه بر مراتب بالاى فضل و كمال، شاعرى چيره‌دست نيز به شمار مى‌رود. نمونه‌اى از اشعار دل‌انگيز او را [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] در «معجم الادباء» نقل كرده است. | ابن عديم، علاوه بر مراتب بالاى فضل و كمال، شاعرى چيره‌دست نيز به شمار مى‌رود. نمونه‌اى از اشعار دل‌انگيز او را [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] در «معجم الادباء» نقل كرده است. | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۸۷: | ||
ابن عديم، آثار گوناگونى در علوم مختلف نگاشته است كه البته بسيارى از آنها اكنون به دست ما نرسيده است. برخى از آثار وى به اين شرح است: | ابن عديم، آثار گوناگونى در علوم مختلف نگاشته است كه البته بسيارى از آنها اكنون به دست ما نرسيده است. برخى از آثار وى به اين شرح است: | ||
# «الدرارى فى ذكر الذرارى»: اين اثر به چاپ رسيده است؛ | |||
# «الأخبار المستفادة فى ذكر بنى جرادة»: گويا اين کتاب درباره شرح حال خانواده‌اش نگارش يافته است. اين کتاب اكنون به دست ما نرسيده است؛ | |||
# «ضوء الصباح فى الحث على السماح»: حاجى خليفه نام اين اثر را «ضوء المصباح فى الحث على السماح» ضبط كرده است. ([[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]، ج 4، ص 1126). اين کتاب نيز مفقود شده است؛ | |||
# «الخط و علومه و وصف آدابه و اقلامه و طروسه»: اين کتاب نيز امروزه به دست ما نرسيده است؛ | |||
# «الانصاف و التحرى فى دفع الظلم و التجرى عن ابى العلاء المعرى»: اين کتاب به چاپ رسيده است؛ | |||
# «تذكرة ابن العديم»: مؤلف، اين اثر را در سن بيست و پنج سالگى نگاشته است. اين کتاب نيز چاپ و منتشر شده است؛ | |||
# «الوصلة الى الحبيب فى وصف الطيبات و الطيب»: درباره اين اثر، به‌تفصيل سخن خواهيم گفت؛ | |||
# «تبريد حرارة الاكباد فى الصبر على فقد الاولاد»؛ | |||
# «مراد المراد و مواد المواد»؛ | |||
# «الإشعار بما للملوك من النوادر و الأشعار»: اين اثر به دست ما نرسيده است؛ | |||
# «بغية الطلب فى تاريخ حلب»: اين اثر كه مفصل‌ترين نگاشته ابن عديم است، در چهل جزء تأليف شده، ولى قبل از تدوين نهايى، مؤلف از دنيا رفت؛ | |||
# «ترجمة الامام الحسين(ع)». | |||
== وفات == | == وفات == | ||