۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
===تاریخ نگارش و اهمیت کتاب=== | ===تاریخ نگارش و اهمیت کتاب=== | ||
ارزش این کتاب، زمانی نمایان میشود که بدانیم، مؤلف، آن را در سال 114ق، در اوج شهرت علمی و کمالات معنوی و در سال قبل از رحلت خود نگاشته است ...<ref>ر.ک: پاکنیا تبریزی، عبدالکریم، ص165</ref> | ارزش این کتاب، زمانی نمایان میشود که بدانیم، مؤلف، آن را در سال 114ق، در اوج شهرت علمی و کمالات معنوی و در سال قبل از رحلت خود نگاشته است ....<ref>ر.ک: پاکنیا تبریزی، عبدالکریم، ص165</ref> | ||
===سخنان بزرگان پیرامون کتاب=== | ===سخنان بزرگان پیرامون کتاب=== | ||
این اثر در میان دانشمندان اسلامی، چنان مشهور است که علامه مجلسی مینویسد: «کتاب ارشاد، مشهورتر از مؤلف خود است» ...<ref>همان</ref> | این اثر در میان دانشمندان اسلامی، چنان مشهور است که علامه مجلسی مینویسد: «کتاب ارشاد، مشهورتر از مؤلف خود است» ....<ref>همان</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
نویسنده در ذیل هر باب، از سه تا سیزده فصل را با عناوین مختلف مربوط به مسائل تاریخی عام (حوادث مسلمانان)، مسائل تاریخی هر امام (ولادت، سرگذشت و شهادت)، فضائل، اصحاب، کلمات و خطبهها، اولاد، فضیلت زیارت، کرامات و معجزات و مناظرات و احتجاجهای آن بزرگواران منعقد ساخته است. | نویسنده در ذیل هر باب، از سه تا سیزده فصل را با عناوین مختلف مربوط به مسائل تاریخی عام (حوادث مسلمانان)، مسائل تاریخی هر امام (ولادت، سرگذشت و شهادت)، فضائل، اصحاب، کلمات و خطبهها، اولاد، فضیلت زیارت، کرامات و معجزات و مناظرات و احتجاجهای آن بزرگواران منعقد ساخته است. | ||
این کتاب بااینکه منبع روایی و حدیثی مستند است، اما شیخ مفید به نکات تاریخی و عقیدتی نیز در آن پرداخته است ...<ref>ر.ک: همان</ref> | این کتاب بااینکه منبع روایی و حدیثی مستند است، اما شیخ مفید به نکات تاریخی و عقیدتی نیز در آن پرداخته است ....<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه نخست، به توضیح اقدامات تحقیقی صورتگرفته در کتاب پرداخته شده ...<ref>مقدمه اول، ج1، ص3-14</ref>و در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن، اشاره شده است ...<ref>مقدمه دوم، ص4</ref> | در مقدمه نخست، به توضیح اقدامات تحقیقی صورتگرفته در کتاب پرداخته شده ....<ref>مقدمه اول، ج1، ص3-14</ref>و در مقدمه مؤلف، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن، اشاره شده است ....<ref>مقدمه دوم، ص4</ref> | ||
این کتاب از مهمترین منابع معتبر شیعه در زمینه تاریخ زندگانی ائمه(ع) و محل مراجعه محققان سیره اهلبیت(ع) و مشتاقان تاریخ آن گرامیان است. افزون بر آن، این اثر مستند اکثر منابع بعد از خود و مهمترین منبع در موضوع امامت بشمار میآید و مبلغان نیز از این منبع تاریخی، حدیثی و امامشناسی، هرگز بینیاز نیستند و با مطالعه آن، بسیاری از اطلاعات و گمشدههای خود را در این مجموعه ارزشمند خواهند یافت ...<ref>ر.ک: پاکنیا تبریزی، عبدالکریم، ص164</ref> | این کتاب از مهمترین منابع معتبر شیعه در زمینه تاریخ زندگانی ائمه(ع) و محل مراجعه محققان سیره اهلبیت(ع) و مشتاقان تاریخ آن گرامیان است. افزون بر آن، این اثر مستند اکثر منابع بعد از خود و مهمترین منبع در موضوع امامت بشمار میآید و مبلغان نیز از این منبع تاریخی، حدیثی و امامشناسی، هرگز بینیاز نیستند و با مطالعه آن، بسیاری از اطلاعات و گمشدههای خود را در این مجموعه ارزشمند خواهند یافت ....<ref>ر.ک: پاکنیا تبریزی، عبدالکریم، ص164</ref> | ||
بخش اول که حدودا نیمی از کتاب است، به زندگانی امیر مؤمنان علی(ع) اختصاص دارد و این، حاکی از اهمیتی است که شیخ مفید برای آن حضرت قائل بوده است. وی در این بخش، بعد از مقدمه کوتاهی درباره علت و ضرورت تألیف کتاب، وارد باب اول میشود که درباره تاریخ امیر مؤمنان علی(ع) است. در این باب، فصلهای مختلفی در موضوعات ولادت، خانواده، مبارزات و حضور در صحنههای مختلف نبرد با اهل باطل، دلایل ولایت، امامت و وصایت، علم و دانش، بیعت مردم با امام(ع) و خلافت ظاهری، فضایل و مناقب، قضاوتها، جریان مباهله، سخنان، نامهها، خطبهها و مواعظ، جریان ناکثین و قاسطین و مارقین، شوری، آیات نازلشده درباره علی(ع)، مساوات با انبیا، پیشگوییها، اصحاب، یاران و فرزندان آمده است ...<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref> | بخش اول که حدودا نیمی از کتاب است، به زندگانی امیر مؤمنان علی(ع) اختصاص دارد و این، حاکی از اهمیتی است که شیخ مفید برای آن حضرت قائل بوده است. وی در این بخش، بعد از مقدمه کوتاهی درباره علت و ضرورت تألیف کتاب، وارد باب اول میشود که درباره تاریخ امیر مؤمنان علی(ع) است. در این باب، فصلهای مختلفی در موضوعات ولادت، خانواده، مبارزات و حضور در صحنههای مختلف نبرد با اهل باطل، دلایل ولایت، امامت و وصایت، علم و دانش، بیعت مردم با امام(ع) و خلافت ظاهری، فضایل و مناقب، قضاوتها، جریان مباهله، سخنان، نامهها، خطبهها و مواعظ، جریان ناکثین و قاسطین و مارقین، شوری، آیات نازلشده درباره علی(ع)، مساوات با انبیا، پیشگوییها، اصحاب، یاران و فرزندان آمده است ....<ref>ر.ک: همان، ص165-166</ref> | ||
در بخش دوم، به تاریخ دیگر امامان(ع) پرداخته شده است که به ترتیب عبارتند از: | در بخش دوم، به تاریخ دیگر امامان(ع) پرداخته شده است که به ترتیب عبارتند از: | ||
باب دوم در تاریخ امام حسن مجتبی(ع) است. در این باب، درباره ولادت، شهادت، فضایل، خلافت، جنگ و صلح، نامهها، سخنان و فرزندان امام مجتبی(ع) مطالبی بیان شده است ...<ref>ر.ک: همان، ص166</ref> | باب دوم در تاریخ امام حسن مجتبی(ع) است. در این باب، درباره ولادت، شهادت، فضایل، خلافت، جنگ و صلح، نامهها، سخنان و فرزندان امام مجتبی(ع) مطالبی بیان شده است ....<ref>ر.ک: همان، ص166</ref> | ||
باب سوم، تاریخ امام حسین(ع) است که در آن، ولادت، قیام، شهادت، فضایل، زیارت و موضوعات مربوط به آن حضرت آمده است. سایر بابها نیز به هر یک از ائمه(ع) اختصاص یافته است. | باب سوم، تاریخ امام حسین(ع) است که در آن، ولادت، قیام، شهادت، فضایل، زیارت و موضوعات مربوط به آن حضرت آمده است. سایر بابها نیز به هر یک از ائمه(ع) اختصاص یافته است. | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
# شرح سید محمدباقر دستغیب شیرازی؛ | # شرح سید محمدباقر دستغیب شیرازی؛ | ||
# ترجمه و شرح ارشاد، اثر [[رسولی، هاشم|سید هاشم رسولی محلاتی]] در دو جلد؛ | # ترجمه و شرح ارشاد، اثر [[رسولی، هاشم|سید هاشم رسولی محلاتی]] در دو جلد؛ | ||
# ترجمه و شرح ارشاد، اثر محمدباقر ساعدی خراسانی ...<ref>ر.ک: همان</ref> | # ترجمه و شرح ارشاد، اثر محمدباقر ساعدی خراسانی ....<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است که عبارتند از: فهرستهای آیات؛ احادیث؛ اعلام؛ اماکن و بقاع؛ فرق و جماعات؛ ابیات شعریه؛ لباسها و زینتآلات؛ حیوانات؛ اسلحه؛ وقایع و غزوات و مصادر و منابع تحقیق. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد و فهارس فنی کتاب، در انتهای جلد دوم آمده است که عبارتند از: فهرستهای آیات؛ احادیث؛ اعلام؛ اماکن و بقاع؛ فرق و جماعات؛ ابیات شعریه؛ لباسها و زینتآلات؛ حیوانات؛ اسلحه؛ وقایع و غزوات و مصادر و منابع تحقیق. | ||
در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع ...<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص153</ref>و اشاره به اختلاف نسخ ...<ref>ر.ک: همان، ص171</ref>، به توضیح و تشریح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است ...<ref>ر.ک: همان، ص172</ref> | در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع ....<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص153</ref>و اشاره به اختلاف نسخ ....<ref>ر.ک: همان، ص171</ref>، به توضیح و تشریح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است ....<ref>ر.ک: همان، ص172</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == |
ویرایش