۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''الأربعون حديثاً في إثبات إمامة أميرالمؤمنين(ع)'''، تأليف [[بحرانی، سلیمان بن عبد الله|سليمان بن عبدالله ماحوزى بحرانى]] (1075 - 1121ق)، از جمله آثار ارزشمند حديثى پيرامون اثبات ولايت اميرالمؤمنين(ع) است كه نگارش آن در سال 1106، به پايان رسيده است ...<ref>متن كتاب، ص 482</ref> نسخه حاضر با تحقيق [[رجایی، مهدی |سيد مهدى رجايى]] به زبان عربى در يك جلد منتشر شده است. | '''الأربعون حديثاً في إثبات إمامة أميرالمؤمنين(ع)'''، تأليف [[بحرانی، سلیمان بن عبد الله|سليمان بن عبدالله ماحوزى بحرانى]] (1075 - 1121ق)، از جمله آثار ارزشمند حديثى پيرامون اثبات ولايت اميرالمؤمنين(ع) است كه نگارش آن در سال 1106، به پايان رسيده است ...<ref>متن كتاب، ص 482</ref>نسخه حاضر با تحقيق [[رجایی، مهدی |سيد مهدى رجايى]] به زبان عربى در يك جلد منتشر شده است. | ||
اين اثر در تاريخ حديث شيعه از منزلت خاصى برخوردار بوده و در موضوع خويش از نگاشتههاى حديثى ممتاز قرن دوازدهم هجرى بشمار مىآيد. همچنين در شناساندن گفتمان حديثى شيعه در مسئله امامت نيز مىتواند بسيار مفيد باشد. فراوانى نقل قولها از آثار متنوع، نشانگر بهرهورى مؤلف آن از آثار مخطوط و مطبوع در روزگار خويش است؛ ازاينرو از حيث كتابشناسى روزگار مؤلف نيز مىتواند براى تراثپژوهان اثر درخور توجهى باشد. | اين اثر در تاريخ حديث شيعه از منزلت خاصى برخوردار بوده و در موضوع خويش از نگاشتههاى حديثى ممتاز قرن دوازدهم هجرى بشمار مىآيد. همچنين در شناساندن گفتمان حديثى شيعه در مسئله امامت نيز مىتواند بسيار مفيد باشد. فراوانى نقل قولها از آثار متنوع، نشانگر بهرهورى مؤلف آن از آثار مخطوط و مطبوع در روزگار خويش است؛ ازاينرو از حيث كتابشناسى روزگار مؤلف نيز مىتواند براى تراثپژوهان اثر درخور توجهى باشد. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
هرچند ظاهر و عنوان اثر چنين مىنمايد كه يك اربعين روايى محض باشد، لكن با مطالعه عميق اثر روشن مىشود كه علامه ماحوزى در اين اثر بسان متكلمى زبردست و مطلع به سراغ احاديث اهل سنت و شيعه رفته و با ظرافتى دقيق و روشى استوار به نقد انگارههاى ناصواب و مغالطهآميز و ناراستى مخالفان امامت علوى پرداخته است؛ ازاينرو، اثر، علاوه بر جنبه حديثى، صبغه كلامى و اعتقادى دارد و رويكرد فقه الحديثى و نقد متن الحديثى آن بسيار برجسته است ...<ref>همان، ص 49</ref> | هرچند ظاهر و عنوان اثر چنين مىنمايد كه يك اربعين روايى محض باشد، لكن با مطالعه عميق اثر روشن مىشود كه علامه ماحوزى در اين اثر بسان متكلمى زبردست و مطلع به سراغ احاديث اهل سنت و شيعه رفته و با ظرافتى دقيق و روشى استوار به نقد انگارههاى ناصواب و مغالطهآميز و ناراستى مخالفان امامت علوى پرداخته است؛ ازاينرو، اثر، علاوه بر جنبه حديثى، صبغه كلامى و اعتقادى دارد و رويكرد فقه الحديثى و نقد متن الحديثى آن بسيار برجسته است ...<ref>همان، ص 49</ref> | ||
از آنجا كه هدف مؤلف، اثباتى و نقدمحورانه بوده، به نقل صرف روايات نپرداخته است؛ چراكه وى پيشتر اين هدف را در رساله «غاية الطالب في إثبات الوصيّة لعلي بن أبيطالب(ع)» مشتمل بر سيصد حديث، به انجام رسانيده است. وى هرچند در اين اثر هم از آن بهره برده، لكن هدفى بس فراتر از تأليف آن داشته است. وجهه برجسته ديگر اثر، بُعد امامشناسى آن است كه مؤلف مسائل اساسى آن را به شكل شايسته و بايسته در لابهلاى كتاب بيان نموده است. اين جنبه از كتاب، نويسنده را به مباحث كلامى، تفسيرى و معرفتى ژرف سوق داده و كتابش را از اين حيث نيز درخور اعتنا ساخته است. مباحثى چون وجوب عصمت در امام، حقيقت عصمت، لزوم شناخت امام، حقانيت شيعه دوازدهامامى، بررسى نصوص امامت اثناعشر و امكان ظهور خوارق عادات از ائمه(ع)، از جمله اين موضوعاتند ...<ref>همان، ص 50</ref> | از آنجا كه هدف مؤلف، اثباتى و نقدمحورانه بوده، به نقل صرف روايات نپرداخته است؛ چراكه وى پيشتر اين هدف را در رساله «غاية الطالب في إثبات الوصيّة لعلي بن أبيطالب(ع)» مشتمل بر سيصد حديث، به انجام رسانيده است. وى هرچند در اين اثر هم از آن بهره برده، لكن هدفى بس فراتر از تأليف آن داشته است. وجهه برجسته ديگر اثر، بُعد امامشناسى آن است كه مؤلف مسائل اساسى آن را به شكل شايسته و بايسته در لابهلاى كتاب بيان نموده است. اين جنبه از كتاب، نويسنده را به مباحث كلامى، تفسيرى و معرفتى ژرف سوق داده و كتابش را از اين حيث نيز درخور اعتنا ساخته است. مباحثى چون وجوب عصمت در امام، حقيقت عصمت، لزوم شناخت امام، حقانيت شيعه دوازدهامامى، بررسى نصوص امامت اثناعشر و امكان ظهور خوارق عادات از ائمه(ع)، از جمله اين موضوعاتند ...<ref>همان، ص 50</ref> | ||
روش حديثى علامه ماحوزى در اين اثر روشى مزجيافته از نقل و عقل، استوار بر دادههاى تاريخى، بناشده بر استدلالهاى روشن كلامى و نمونه برجستهاى از تبلور عينى فقه الحديث شيعى مىباشد. مؤلف، نخست روايت گزين شده را نقل مىكند و سند حديث را كاملاً ذكر مىنمايد و به نام منبع و نويسنده آن و گاه هم به مكانت و اصالت علمى آن دو اشاراتى دارد. در ادامه، متن حديث را بهنحو تمام آورده و اگر ديگر منابع نقل همگون داشته و در آنها افزوده يا كاستى هم باشد، در پى همان حديث متذكر مىشود كه در مواردى به دهها روايت مىرسد. | روش حديثى علامه ماحوزى در اين اثر روشى مزجيافته از نقل و عقل، استوار بر دادههاى تاريخى، بناشده بر استدلالهاى روشن كلامى و نمونه برجستهاى از تبلور عينى فقه الحديث شيعى مىباشد. مؤلف، نخست روايت گزين شده را نقل مىكند و سند حديث را كاملاً ذكر مىنمايد و به نام منبع و نويسنده آن و گاه هم به مكانت و اصالت علمى آن دو اشاراتى دارد. در ادامه، متن حديث را بهنحو تمام آورده و اگر ديگر منابع نقل همگون داشته و در آنها افزوده يا كاستى هم باشد، در پى همان حديث متذكر مىشود كه در مواردى به دهها روايت مىرسد. | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
[[رجایی، مهدی |سيد مهدى رجايى]] ضمن گزارش نسخههاى موجود از اين اثر در ايران، زحمت تحقيق و استنساخ و تطبيق نسخههاى آن را بر عهده گرفته و با دقتى فراوان توانسته جملگى منابع مورد استفاده مؤلف را استخراج و در پانوشت ارجاع دهد. ايشان اختلاف نسخهها را با علائم اختصارى در پانوشت گوشزد كرده است. همچنين توضيحات تفصيلى و سودمندى در تبيين بيشتر و بهتر مطالب و موضوعات، در پايين هر صفحه با نشانه عددى، از متن اصلى كتاب ممتاز شده است. | [[رجایی، مهدی |سيد مهدى رجايى]] ضمن گزارش نسخههاى موجود از اين اثر در ايران، زحمت تحقيق و استنساخ و تطبيق نسخههاى آن را بر عهده گرفته و با دقتى فراوان توانسته جملگى منابع مورد استفاده مؤلف را استخراج و در پانوشت ارجاع دهد. ايشان اختلاف نسخهها را با علائم اختصارى در پانوشت گوشزد كرده است. همچنين توضيحات تفصيلى و سودمندى در تبيين بيشتر و بهتر مطالب و موضوعات، در پايين هر صفحه با نشانه عددى، از متن اصلى كتاب ممتاز شده است. | ||
شايان ذكر است بيشتر پانوشتها از مؤلف بوده و محقق محترم، آنها را از پانوشتهاى خويش با عبارت «منه» نمايانده است. علامه ماحوزى در پانوشت به مسائل ادبى، رجالشناسى، يادداشتهاى توضيحى، نقدها و ردها و نكاتى ديگر از اين قبيل پرداخته است ...<ref>همان، ص 47</ref> در اصل متن اوليه، عنوان بخشى از مطالب خالى بوده، ولى اين كاستى را محقق اثر جبران نموده و عناوين احاديث را داخل علامت [] در آغاز حديث نمايانده است ...<ref>همان، ص 48</ref> | شايان ذكر است بيشتر پانوشتها از مؤلف بوده و محقق محترم، آنها را از پانوشتهاى خويش با عبارت «منه» نمايانده است. علامه ماحوزى در پانوشت به مسائل ادبى، رجالشناسى، يادداشتهاى توضيحى، نقدها و ردها و نكاتى ديگر از اين قبيل پرداخته است ...<ref>همان، ص 47</ref>در اصل متن اوليه، عنوان بخشى از مطالب خالى بوده، ولى اين كاستى را محقق اثر جبران نموده و عناوين احاديث را داخل علامت [] در آغاز حديث نمايانده است ...<ref>همان، ص 48</ref> | ||
فهرست اجمالى مطالب كتاب در انتهاى اثر آمده است. | فهرست اجمالى مطالب كتاب در انتهاى اثر آمده است. |
ویرایش