۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
التمهيد في علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ':ت' به ': ت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''التمهيد في علوم القرآن''' تألیف حضرت آیت‌الله [[محمد هادى معرفت]] از دانشمندان و قرآن پژوهان معاصر مى‌باشند كه نام كتاب خود را «التمهيد فى علوم القرآن» (يعنى مقدمه‌اى دربارۀ علوم قرآن)نام نهاده‌اند و در آن پيرامون موضوعات مربوط به علوم قرآنى بحث مى‌نمايند | |||
از آنجا كه شايد اين كتاب با اين گستردگى براى اولين بار از طرف علماء شيعه به رشتۀ تحرير درآمده، لذا از همان ابتداى تأليف مورد استقبال قرآن‌پژوهان قرار گرفت بطورى كه در حوزۀ علميه قم و دانشگاههاى مختلف به عنوان كتاب درسى شناخته شد و مدتهاست كه در حوزۀ علميه بصورت يكى از مواد درسى (البته درس جنبى) مورد مطالعه قرار مى‌گيرد. | |||
از آنجا كه شايد اين كتاب با اين گستردگى براى اولين بار از طرف علماء شيعه به رشتۀ تحرير | |||
درآمده، لذا از همان ابتداى تأليف مورد استقبال قرآن‌پژوهان قرار گرفت | |||
بطورى كه در حوزۀ علميه قم و دانشگاههاى مختلف به عنوان كتاب درسى شناخته شد | |||
و مدتهاست كه در حوزۀ علميه بصورت يكى از مواد درسى (البته درس جنبى) مورد مطالعه | |||
قرار مى‌گيرد. | |||
از آنجا كه مؤلف محترم خود آشنايى كامل به زبان عربى دارد(و مدت زيادى در كربلا و نجف زندگى نمود.) | از آنجا كه مؤلف محترم خود آشنايى كامل به زبان عربى دارد(و مدت زيادى در كربلا و نجف زندگى نمود.) | ||
جهت معرفى اصطلاحات و الفاظ مربوط به بحث‌هاى مختلف علوم قرآنى تسلط كافى دارند | جهت معرفى اصطلاحات و الفاظ مربوط به بحث‌هاى مختلف علوم قرآنى تسلط كافى دارند و هر كجا از اين موارد بحث مى‌نمايند موضوع را به خوبى روشن مى‌سازند و اين مطلب به كتاب ايشان ويژگى خاصى داده است-گرچه تسلط ايشان به موضوعات مختلف علوم قرآنى خود در مرتبۀ اول قرار دارد. | ||
و هر كجا از اين موارد بحث مى‌نمايند موضوع را به خوبى روشن مى‌سازند و اين مطلب | |||
به كتاب ايشان ويژگى خاصى داده است-گرچه تسلط ايشان به موضوعات مختلف علوم قرآنى | |||
خود در مرتبۀ اول قرار دارد. | |||
==ساختار كتاب== | ==ساختار كتاب== | ||
| خط ۷۶: | خط ۵۶: | ||
جلد اول: | جلد اول: | ||
مقدمه:در بيان اهميت موضوع علوم قرآن و معرفى كتابهايى كه از قرن اول تاكنون | مقدمه:در بيان اهميت موضوع علوم قرآن و معرفى كتابهايى كه از قرن اول تاكنون تألیف شده است. | ||
تألیف شده است. | |||
فصل اول:وحى و قرآن-كه در آن پيرامون:(وحى از نظر لغوى-اصطلاحى-اقسام وحى-بحث مى‌نمايد) | فصل اول:وحى و قرآن-كه در آن پيرامون:(وحى از نظر لغوى-اصطلاحى-اقسام وحى-بحث مى‌نمايد) | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۰۶: | ||
فصل پنجم:مناقشه در قول به صرفه | فصل پنجم:مناقشه در قول به صرفه | ||
فصل ششم:بيان شواهدى از بزرگان عرب(مخالفين اسلام)كه اعتراف به | فصل ششم:بيان شواهدى از بزرگان عرب(مخالفين اسلام)كه اعتراف به معجزه بودن قرآن داشتند | ||
معجزه بودن قرآن داشتند | |||
جلد پنجم: | جلد پنجم: | ||
اين مجلد شامل يك باب است كه در آن پيرامون اعجاز بيانى و در پايان آن به عنوان خاتمه | اين مجلد شامل يك باب است كه در آن پيرامون اعجاز بيانى و در پايان آن به عنوان خاتمه پيرامون فصاحت قرآن در كفۀ ترازو بحث مى‌نمايد | ||
پيرامون فصاحت قرآن در كفۀ ترازو بحث مى‌نمايد | |||
باب اول شامل 10 فصل است كه فهرست آن به شرح ذيل است: | باب اول شامل 10 فصل است كه فهرست آن به شرح ذيل است: | ||
| خط ۱۶۲: | خط ۱۳۶: | ||
جلد ششم: | جلد ششم: | ||
اين مجلد شامل دو باب است كه در باب اول پيرامون اعجاز علمى قرآن | اين مجلد شامل دو باب است كه در باب اول پيرامون اعجاز علمى قرآن و در باب دوم پيرامون اعجاز تشريعى قرآن بحث مى‌نمايد | ||
و در باب دوم پيرامون اعجاز تشريعى قرآن بحث مى‌نمايد | |||
جلد هفتم:شبهات و ردود حول القرآن الکریم | جلد هفتم:شبهات و ردود حول القرآن الکریم | ||
| خط ۲۱۹: | خط ۱۹۱: | ||
==ويژگى‌ها | ==ويژگى‌ها== | ||
از آنجا كه كتاب ارزشمند التمهيد پيرامون مسائل مهمّ علوم قرآنى نوشته | از آنجا كه كتاب ارزشمند التمهيد پيرامون مسائل مهمّ علوم قرآنى نوشته شده و هر كدام از مجلدات آن تقريبا اختصاص به يك مبحث دارد، لذا تعيين ويژگى براى هر كدام از مجلدات اختصاص پيدا مى‌كند به موضوعات فرعى مباحث اوليه، بنابراين سعى شده كه از كليۀ مجلدات، از مباحث فرعى مواردى انتخاب و به شرح ذيل معرفى شوند: | ||
#جلد اول:بحث اختلافات در رسم الخطهاى قرآنى كه در آن جدولى را به ترتيب سوره‌ها ارائه مى‌نمايد كه در هر سوره چند كلمه در رسم الخط قديم عثمانى به صورت خطا نوشته شده و نتيجه مى‌گيرد كه حدود 70 هزار غلط در آن وجود دارد | |||
شده و هر كدام از مجلدات آن تقريبا اختصاص به يك مبحث دارد، لذا | #در همين مجلد-بحث مربوط به اختلاف مصاحف-جدولى ارائه شده كه در آن مصاحف سرزمينهاى مختلف اسلامى مانند مدينه-مكه-شام-كوفه-بصره با يكديگر مقايسه شده‌اند و اختلافات مربوط به كلمات آنها ذكر شده است. | ||
#جلد دوم:مهمترين مبحث اين جلد فصل ششم آن است كه مربوط است به بحث ناسخ و منسوخ، كه پس از بحث مفهومى پيرامون موضوع، به بحث مصداقى پرداخته و در ابتدا 8 آيه را به عنوان ناسخ و منسوخ بحث كرد.و در ادامۀ آن تمام سوره‌هاى قرآنى را (به ترتيب)كه به نحوى ادعاى وجود آيات ناسخ و منسوخ | |||
تعيين ويژگى براى هر كدام از مجلدات اختصاص پيدا مى‌كند به موضوعات | |||
فرعى مباحث اوليه، بنابراين سعى شده كه از كليۀ مجلدات، از مباحث فرعى | |||
مواردى انتخاب و به شرح ذيل معرفى شوند: | |||
ترتيب سوره‌ها ارائه مى‌نمايد كه در هر سوره چند كلمه در رسم الخط قديم عثمانى | |||
به صورت خطا نوشته شده و نتيجه مى‌گيرد كه حدود 70 هزار غلط در آن وجود دارد | |||
مصاحف سرزمينهاى مختلف اسلامى مانند مدينه-مكه-شام-كوفه-بصره | |||
با يكديگر مقايسه شده‌اند و اختلافات مربوط به كلمات آنها ذكر شده است | |||
ناسخ و منسوخ، كه پس از بحث مفهومى پيرامون موضوع، به بحث مصداقى پرداخته | |||
و در ابتدا 8 آيه را به عنوان ناسخ و منسوخ بحث كرد.و در ادامۀ آن | |||
تمام سوره‌هاى قرآنى را (به ترتيب)كه به نحوى ادعاى وجود آيات ناسخ و منسوخ | |||
در آنها شده بررسى و جواب آنها را بيان مى‌نمايد | در آنها شده بررسى و جواب آنها را بيان مى‌نمايد | ||
#جلد دوم:در فصل اول اين كتاب عوامل ايجاد اختلاف در قرائت‌هاى قرآنى را بطور مفصل بحث مى‌نمايند كه در اين رابطه 8 عامل بررسى شده | |||
#جلد سوم:گرچه در اين مجلد از محكم و متشابه بحث مى‌نمايد ولى مهمترين قسمت اين كتاب فصل آخر است كه در آن نمونه‌هايى از متشابهات قرآن را به صورت موضوعى دسته‌بندى نموده و ارائه مى‌نمايند مانند صفات ذات- صفات فعل و...و در بعضى از موارد نظرات گروههاى اسلامى مانند اشاعره را ذكر و جواب آنها را مى‌دهند. اين مبحث حدود 400 صفحه از (425)صفحۀ كتاب را تشكيل مى‌دهد | |||
#جلد چهارم: فصل سوم اين كتاب:مربوط است به ديدگاههاى مختلف پيرامون اعجاز كه در آن كليۀ نظرات را به دو گروه پيشينيان و معاصران تقسيم‌بندى نموده و مورد بحث قرار مى‌دهد. | |||
قسمت اين كتاب فصل آخر است كه در آن نمونه‌هايى از متشابهات | #فصل ششم-در اين فصل شواهدى از بزرگان عرب(مخالفين قرآن)كه اعتراف به معجزه بودن قرآن نموده‌اند آورده شده | ||
#جلد پنجم:مهمترين بحث در اين كتاب مربوط است به اعجاز بيانى كه داراى موضوعات مختلفى است و در بين آنها بحث مربوط به هماهنگى بين نظم و آهنگ قرآن كه در آن چگونگى اين نوع هماهنگى بخوبى بررسى شده است. | |||
قرآن را به صورت موضوعى دسته‌بندى نموده و ارائه مى‌نمايند | #جلد ششم:مهمترين بحث آن، بحث اعجاز علمى قرآن است كه در آن مواردى از آيات را ذكر مى‌نمايند كه در آنها مسائل علمى ذكر شده است مانند تكوين جنين-آب مايۀ حيات است و... | ||
#جلد هفتم: به طرح برخی از شبهات مهم وسپس به شکلی مبتکرانه و عالمانه به پاسخ آنها پرداخته است. | |||
مانند صفات ذات-صفات فعل و...و در بعضى از موارد نظرات گروههاى | #جلد هشتم:مربوط به یکی از مهمترین مباحث و مطرح در علوم قرآنی یعنی بحث صیانت قرآن از تحریف و برخی مسائل مربوط است. | ||
#جلد نهم و دهم: درباره تفسیر قرآن کریم و مفسران در سبک و سیاقی متفاوت است. | |||
اسلامى مانند اشاعره را ذكر و جواب آنها را مى‌دهند | |||
اين مبحث حدود 400 صفحه از (425)صفحۀ كتاب را تشكيل مى‌دهد | |||
اعجاز كه در آن كليۀ نظرات را به دو گروه پيشينيان و معاصران تقسيم‌بندى | |||
نموده و مورد بحث قرار مى‌دهد. | |||
به معجزه بودن قرآن نموده‌اند آورده شده | |||
موضوعات مختلفى است و در بين آنها بحث مربوط به هماهنگى بين نظم و آهنگ | |||
قرآن كه در آن چگونگى اين نوع هماهنگى بخوبى بررسى شده است | |||
مواردى از آيات را ذكر مى‌نمايند كه در آنها مسائل علمى ذكر شده است مانند | |||
تكوين جنين-آب مايۀ حيات است و... | |||
==نسخه‌شناسى== | ==نسخه‌شناسى== | ||
| خط ۳۰۲: | خط ۲۱۳: | ||
اين كتاب داراى مشخصات ذيل مى‌باشد: | اين كتاب داراى مشخصات ذيل مى‌باشد: | ||
# كاغذ عادى | |||
# نوبت چاپ:سوم | |||
# ناشر:انتشارات جامعه مدرسين | |||
# جلد:گالينگور | |||
# تاريخ انتشار:1416 ه-قمرى (1374 هجرى شمسى) | |||
# داراى فهرست آيات، احاديث، اعلام، اشعار، فرق و مذاهب، اماكن،گروهها، موضوعات. | |||
فرق و مذاهب، اماكن،گروهها، موضوعات. | |||