پرش به محتوا

محاضرات في الإلهيات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آيت‌اللّه سبحانى' به 'آيت‌اللّه سبحانى ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:




كتاب «محاضرات فى الإلهيات»، تلخيص كتاب الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيت‌اللّه سبحانى]]  مى‌باشد كه توسط حجت‌الاسلام ربانى گلپايگانى در سال 1372 به زبان عربى نوشته شده است.
'''محاضرات فى الإلهيات'''، تلخيص كتاب الإلهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيت‌اللّه سبحانى]]  مى‌باشد كه توسط حجت‌الاسلام ربانى گلپايگانى در سال 1372 به زبان عربى نوشته شده است.


ويژگى‌هايى كه مؤلف بر اين تلخيص شمرده عبارتست از:
ويژگى‌هايى كه مؤلف بر اين تلخيص شمرده عبارتست از:


1-تلخيص عبارات و اكتفا به كوتاه‌ترين و گوياترين آنها.
# تلخيص عبارات و اكتفا به كوتاه‌ترين و گوياترين آنها.
 
# اكتفا به قويترين و واضح‌ترين براهين و استدلالات.
2-اكتفا به قويترين و واضح‌ترين براهين و استدلالات.
# حذف اقوال و ابحاثى كه موجب اطناب است.
 
# تصرف در ترتيب چينش مطالب.
3-حذف اقوال و ابحاثى كه موجب اطناب است.
# استدراك مطالب باقيمانده از اصل كتاب.
 
4-تصرف در ترتيب چينش مطالب.
 
5-استدراك مطالب باقيمانده از اصل كتاب.


مؤلف كتاب الهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل را از بهترين و كامل‌ترين تأليفات معاصر در عقائد اسلامى مى‌داند كه در واقع تقريرات درس [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانى]] است كه توسط شيخ محمدحسن مكّى عاملى نوشته شده است.
مؤلف كتاب الهيات على هدى الكتاب و السنة و العقل را از بهترين و كامل‌ترين تأليفات معاصر در عقائد اسلامى مى‌داند كه در واقع تقريرات درس [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانى]] است كه توسط شيخ محمدحسن مكّى عاملى نوشته شده است.
خط ۹۰: خط ۸۶:
مؤلف بزرگوار توحيد در عبادت را هدف بعثت انبيا دانسته و آيۀ شريفۀ'''و لقد بعثنا فى كل‌امّة رسولا أن اعبدوا اللّه و اجتنبوا الطاغوت''' را دالّ بر اين معنا شمرده‌اند. ايشان اين نوع توحيد را شعار اسلام معرفى مى‌كند و دليل اين مدعا را تكرار اياك نعبدو اياك نستعين در نمازهاى واجب و مستحب مى‌داند.
مؤلف بزرگوار توحيد در عبادت را هدف بعثت انبيا دانسته و آيۀ شريفۀ'''و لقد بعثنا فى كل‌امّة رسولا أن اعبدوا اللّه و اجتنبوا الطاغوت''' را دالّ بر اين معنا شمرده‌اند. ايشان اين نوع توحيد را شعار اسلام معرفى مى‌كند و دليل اين مدعا را تكرار اياك نعبدو اياك نستعين در نمازهاى واجب و مستحب مى‌داند.


باب سوم، كتاب از صفات الهى است. ايشان در مرحلۀ نخست تقسيمات متكلمين كه بر صفات الهى ذكر كرده‌اند، را يادآورى مى‌كند كه عبارتند از: 1-صفات جماليه و جلاليّه.
باب سوم، كتاب از صفات الهى است. ايشان در مرحلۀ نخست تقسيمات متكلمين كه بر صفات الهى ذكر كرده‌اند، را يادآورى مى‌كند كه عبارتند از:  
 
2-صفت ذات و صفت فعل.
 
3-صفات حقيقيه و صفات اضافيّه.


4-صفات ذاتيه و خبريّه.
# صفات جماليه و جلاليّه.
# صفت ذات و صفت فعل.
# صفات حقيقيه و صفات اضافيّه.
# صفات ذاتيه و خبريّه.


ايشان طريق عقلى، طريق وحى الهى و طريق كشف و شهود را سه طريق صحيح براى معرفت صفات الهى مى‌شمارند.
ايشان طريق عقلى، طريق وحى الهى و طريق كشف و شهود را سه طريق صحيح براى معرفت صفات الهى مى‌شمارند.
خط ۱۲۸: خط ۱۲۳:
عصمت انبيا كه در ميان علماء اماميّه نيز مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و همچنانكه مشهور است. مشخصى عظيم القدر مانند شيخ صدوق قائل به عدم آن شده است، در باب نبوت عامّۀ كتاب تحليل شده است. ايشان براى عصمت انبياء مراتب شش‌گانه‌اى به اين ترتيب قائلند:
عصمت انبيا كه در ميان علماء اماميّه نيز مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و همچنانكه مشهور است. مشخصى عظيم القدر مانند شيخ صدوق قائل به عدم آن شده است، در باب نبوت عامّۀ كتاب تحليل شده است. ايشان براى عصمت انبياء مراتب شش‌گانه‌اى به اين ترتيب قائلند:


1-عصمت در تلقّى وحى و ابلاغ آن.
# عصمت در تلقّى وحى و ابلاغ آن.
 
# عصمت در عمل به شريعت الهيّه.
2-عصمت در عمل به شريعت الهيّه.
# عصمت از خطا در تطبيق شريعت.
 
# عصمت از خطا در تشخيص مصالح و مفاسد امور.
3-عصمت از خطا در تطبيق شريعت.
# عصمت از خطا در امور عادى.
 
# عصمت و منزه بودن از موجبات نفرت.
4-عصمت از خطا در تشخيص مصالح و مفاسد امور.
 
5-عصمت از خطا در امور عادى.
 
6-عصمت و منزه بودن از موجبات نفرت.


ششمين باب كتاب در نبوت خاصّه مى‌باشد كه منظور از آن بحث از نبوت پيغمبر اكرم محمد مصطفى(ص) مى‌باشد. مؤلف در اين بخش در مورد اعجاز قرآن و خاتميّت از ديدگاه عقلى و شرعى را بررسى نموده است. ايشان آيۀ'''و ما كان محمد ابا احد من رجالكم و لكن رسول اللّه و خاتم النبيين'''را بزرگترين دليل و حيانى بر خاتميت رسول اكرم(ص) شمرده است.
ششمين باب كتاب در نبوت خاصّه مى‌باشد كه منظور از آن بحث از نبوت پيغمبر اكرم محمد مصطفى(ص) مى‌باشد. مؤلف در اين بخش در مورد اعجاز قرآن و خاتميّت از ديدگاه عقلى و شرعى را بررسى نموده است. ايشان آيۀ'''و ما كان محمد ابا احد من رجالكم و لكن رسول اللّه و خاتم النبيين'''را بزرگترين دليل و حيانى بر خاتميت رسول اكرم(ص) شمرده است.


باب هفتم، در مورد امامت و خلافت است كه بحث‌هاى بسيار مهم و قابل توجهى در اين باب آمده است؛ از آن جمله به عقيدۀ شيعه و سنى در مورد امامت و طريق اثبات امام در نزد هر يك از آنها و وجوب عصمت امام اشاره شده است. ايشان سه دليل بر وجوب عصمت امام ذكر كرده‌اند كه عبارتند از: 1-امام هم مانند پيغمبر(ص) حافظ شريعت است و بايد معصوم باشد تا اين امر محقق شود.
باب هفتم، در مورد امامت و خلافت است كه بحث‌هاى بسيار مهم و قابل توجهى در اين باب آمده است؛ از آن جمله به عقيدۀ شيعه و سنى در مورد امامت و طريق اثبات امام در نزد هر يك از آنها و وجوب عصمت امام اشاره شده است. ايشان سه دليل بر وجوب عصمت امام ذكر كرده‌اند كه عبارتند از:
 
2- آيۀ شريفۀ '''و اذا ابتلى ابراهيم ربه بكلمات فاتمهن قال انى جاعلك للناس اماما قال و من ذريّتى قال لا ينال عهدى الظالمين''' كه صراحت در لزوم بى‌گناه بودن امام دارد.


3-آيۀ اطاعت اولوا الامر كه '''اطيعوا اللّه و اطيعوا الرسول و اولوا الامر منكم''' بدين معنا كه خداوند وقتى بنده خود را از گناه و معصيت نهى مى‌كند، نتيجتا اطاعت از كسى را كه اهل گناه و معصيت باشد راجايز نخواهد دانست، پس از اين دستور به اطاعت معلوم مى‌شود مقصود كسى است كه معصوم باشد. نصوص دينى كه بر نصب [[امام على(ع)]] بر امامت دلالت دارند، در ادامۀ بحث آورده شده‌اند.
# امام هم مانند پيغمبر(ص) حافظ شريعت است و بايد معصوم باشد تا اين امر محقق شود.
# آيۀ شريفۀ '''و اذا ابتلى ابراهيم ربه بكلمات فاتمهن قال انى جاعلك للناس اماما قال و من ذريّتى قال لا ينال عهدى الظالمين''' كه صراحت در لزوم بى‌گناه بودن امام دارد.
# آيۀ اطاعت اولوا الامر كه '''اطيعوا اللّه و اطيعوا الرسول و اولوا الامر منكم''' بدين معنا كه خداوند وقتى بنده خود را از گناه و معصيت نهى مى‌كند، نتيجتا اطاعت از كسى را كه اهل گناه و معصيت باشد راجايز نخواهد دانست، پس از اين دستور به اطاعت معلوم مى‌شود مقصود كسى است كه معصوم باشد. نصوص دينى كه بر نصب [[امام على(ع)]] بر امامت دلالت دارند، در ادامۀ بحث آورده شده‌اند.


بحث از امام زمان(عج)، بررسى موعود از ديدگاه كتاب و سنّت و مسلۀ رجعت پايان بخش اين كتاب مى‌باشد.
بحث از امام زمان(عج)، بررسى موعود از ديدگاه كتاب و سنّت و مسلۀ رجعت پايان بخش اين كتاب مى‌باشد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش