اسیران و جانبازان کربلا: تفاوت میان نسخه‌ها

بخش اول و دوم کتاب، از چند فصل تشکیل و در آن از مبارزات و تلاش‌های روشنگرانه [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع)، امام باقر(ع) و حضرت زینب(س) در طول اسارت سخن گفته شده است، ولی در بخش سوم (جانبازان و سایر اسیران) به علت نبود اطلاعات کامل از این سرافرازان، شرح حالشان بر اساس حروف الفبا تنظیم و تبیین و از فصل‌بندی احتراز شده است ..<ref>ر.ک: مقدمه، ص18-19</ref>

در مقدمات، به بیان اهداف تدوین کتاب و موضوع آن اشاره شده است ..<ref>مقدمه، ص15-19</ref>

# زنده نگه داشتن ابعاد حادثه خونین کربلا و تقویت روحیه ظلم‌ستیزی ..<ref>همان، ص16</ref>

درباره نام و تعداد اسیران و جانبازان (مجروحان) کربلا، آمار دقیقی در دست نیست، ولی نویسنده با تفحص در منابع پیشین و اخیر، نام پنجاه‌وهفت تن را که دو تن از آن‌ها به نام‌های سوار بن منعم و موقع بن ثمامه جانباز (مجروح) هستند را استخراج و شرح حال و اقدامات آنان را تدوین کرده است که می‌توان این کتاب را تنها کتاب مستقل در این زمینه دانست ‌..<ref>همان، ص18</ref>

در فصل نخست، به معرفی اجمالی امام چهارم(ع) پرداخته شده است. القاب ایشان عبارتند از: زين‌العابدين، سيدالعابدين، زين‌الصالحين، وارث‌علم‌النبيين، وصي‌الوصيين، خازن‌وصاياالمرسلين، إمام‌المؤمنين، المتهجد، الزاهد، العابد، العدل، السجاد، ذوالثقنات و... از جمله مطالب مطرح‌شده در این فصل آن است که یکى از نویسندگان معاصر درباره‏ سبب ملقب شدن ایشان به القاب فوق مى‌گوید: «بیشتر کسانى که این لقب‏ها را بدو داده‏اند نه شیعه بودند و نه او را امام و منصوب از جانب خدا مى‏دانستند، اما نمى‏توانستند آنچه را در او مى‏بینند ندیده بگیرند» ..<ref>ر.ک: متن کتاب، ص24</ref>

در فصل دوم، به نقش [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) در ماجراهای مربوط به مدینه تا کربلا پرداخته شده است. از جمله موضوعات این فصل عبارتند از: گزارش [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) از روز تاسوعا و شب عاشورا؛ [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) راوی نیایش امام حسین(ع) در صبح عاشورا؛ سپردن اسم اعظم و میراث پیامبران(ع) به [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع)؛ دفن شهیدان کربلا به راهنمایی [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) و... ..<ref>همان، ص28-37</ref>

در فصل سوم، به حوادث از کربلا تا مدینه و نقش [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) در آن پرداخته شده است. از جمله این حوادث عبارتند از: [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) هنگام عبور از قتلگاه؛ شکوه امام(ع) از کوفیان؛ امام(ع) در قصر دارالاماره؛ دفاع امام(ع) از حضرت زینب(س)؛ خطبه امام(ع) در کوفه؛ اشعار منسوب به امام(ع) درباره مصائب شام؛ امام(ع) در مجلس یزید؛ بازتاب خطبه امام(ع) در شام؛ بازگرداندن امام(ع) و سایر اسرا به مدینه و... ..<ref>همان، ص39-68</ref>

# نظارت بر قیام مختار ..<ref>همان، ص69-70</ref>

در فصل پنجم، به معرفی اجمالی امام باقر(ع) و بیان نقش ایشان در زنده نگه‌داشتن حماسه عاشورا پرداخته شده است ..<ref>همان، ص79-85</ref>

در فصل نخست، به معرفی اجمالی حضرت زینب(س) پرداخته شده ..<ref>همان، ص89-92</ref> و در فصل دوم، جنبه‌های زندگی حضرت زینب(س) از مدینه تا کربلا بررسی گردیده است که برخی از آنها عبارتند از: همراهی با امام حسین(ع) در مسیر کربلا؛ گفتگو با امام حسین(ع) در شب عاشورا؛ گریه زینب(س) و زنان در روز عاشورا؛ شهادت فرزندان حضرت زینب(س)؛ سخن حضرت زینب با عمر سعد و لشکریانش در روز عاشورا و... ..<ref>همان، ص93-109</ref>

وقایع مربوط به کربلا تا مدینه، در فصل سوم گرد آمده که از جمله آن‌ها می‌توان به خطبه حضرت زینب در کوفه؛ داستان مسلم جصاص؛ جلوگیری از کشته شدن [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع) به دست ابن زیاد؛ ورود به شام؛ حفاظت و مراقبت از اسرا؛ آمدن به کربلا و زیارت قبور شهیدان و... ..<ref>همان</ref>

فصل چهارم وقایع مربوط به دوران زندگانی حضرت زینب(س)، از مدینه تا هنگام وفات ایشان را در خود جای داده است. از جمله این وقایع عبارتند از: مخالفت والی یزید با آن حضرت(س) در مدینه؛ ورود حضرت زینب(س) به مصر و تاریخ دقیق وفات حضرت زینب(س) ..<ref>همان، ص131-133</ref>

بخش سوم دربردارنده نام اسیران و مجروحان کربلا می‌باشد که به ترتیب حروف الفبا، سامان یافته است. از جمله این افراد عبارتند از: ام‌اسحاق بنت طلحه؛ ام‌الکرام دختر گرامی امام علی(ع)؛ ام‌جعفر جمانه دختر حضرت علی(ع)؛ ام‌رافع سلمی که خادمه پیامبر(ص) بود؛ ام‌سلیمان همسر سیدالشهدا(ع)؛ ام‌عبدالله دختر امام حسن(ع) و همسر [[علی بن حسین(ع)، امام چهارم|امام سجاد]](ع)؛ ام‌کلثوم بنت عبدالله جعفر و... ..<ref>همان، ص137-192</ref>

از آنجا که به‌جز زنان اسیر، بانوان دیگری نیز در نهضت عاشورا با شهادت، مرثیه‌سرایی و... نقش‌آفرینی کرده و باعث تداوم آن گردیده‌اند، نویسنده قسمت پایانی کتاب را با عنوان ضمیمه به اینان اختصاص داده است؛ این تصمیم باعث شده است تا زندگی تمام زنان مرتبط با کربلا (اسیر، شهید و...) در یک جا گردآوری و مورد استفاده قرار گیرد ..<ref>مقدمه، ص19</ref>

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع ..<ref>ر.ک: پاورقی، ص39</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است ..<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>