پرش به محتوا

تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه(' به 'ه ('
جز (جایگزینی متن - 'شیخ مفید' به 'شیخ مفید ')
جز (جایگزینی متن - 'ه(' به 'ه (')
خط ۵۹: خط ۵۹:
فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان (ع) و صحابیان شیعه پرداخته است.
فصل دوم، درباره چگونگی پیدایش شیعه است. نویسنده در این فصل، در ضمن 6 درس، ابتدا شیعه را در لغت و قرآن بررسی کرده و سپس به بحث پیرامون موضوعاتی همچون آغاز تشیع، نام‌های دیگر شیعه، نقش قریش در رخداد سقیفه، سکوت امیر مؤمنان (ع) و صحابیان شیعه پرداخته است.


شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على (ع) اطلاق مى‏شود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على (ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه(ع) منتسبان به فرقه‏هاى باطل را خارج از جرگه شیعه مى‏دانستند؛ ولى دانشمندان و رجال‏نویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى گسترده‏تر از این به کار برده و به تمام فرقه‏هایى که از پیکره شیعه منشعب شده‏اند و نیز به دوستداران خاندان رسالت اطلاق کرده‏اند. البته در قرن دوم و سوم بعد از شیعیان امامى، بیشترین تعداد شیعه را زیدیان تشکیل مى‏دادند<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>.
شیعه در اصطلاح، بر یاران و پیروان على (ع) اطلاق مى‏شود. شیعه در منابع شیعى بیش از یک مفهوم ندارد و آن اعتقاد به جانشینى على (ع) و یازده فرزند اوست. نویسنده بر این باور است که ائمه (ع) منتسبان به فرقه‏هاى باطل را خارج از جرگه شیعه مى‏دانستند؛ ولى دانشمندان و رجال‏نویسان اهل سنت، شیعه را به معنایى گسترده‏تر از این به کار برده و به تمام فرقه‏هایى که از پیکره شیعه منشعب شده‏اند و نیز به دوستداران خاندان رسالت اطلاق کرده‏اند. البته در قرن دوم و سوم بعد از شیعیان امامى، بیشترین تعداد شیعه را زیدیان تشکیل مى‏دادند<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>.


برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان مى‏دانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم مى‏گویند بعد از شهادت على (ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا مى‏دانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر (ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على (ع) اطلاق کرده است. عده‏اى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على (ع) معروف بوده‏اند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على (ع) است که پیامبر (ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است<ref>ر.ک: همان، ص52</ref>.
برخى از نویسندگان، پیدایش تشیع را در روز سقیفه و برخى دیگر در اواخر خلافت عثمان مى‏دانند. دسته سوم نیز معتقدند شیعه بعد از قتل عثمان و گروه چهارم مى‏گویند بعد از شهادت على (ع) به وجود آمده است. گروه پنجم نیز پیدایش تشیع را بعد از رخداد کربلا مى‏دانند. به باور نویسنده، افزون بر قاطبه عالمان شیعه، برخى از دانشمندان اهل سنت، چون محمد کردعلى، عقیده دارند که ریشه پیدایش شیعه در دوره پیامبر (ص) است و آن حضرت براى نخستین بار لفظ شیعه را بر دوستداران على (ع) اطلاق کرده است. عده‏اى از اصحاب نیز در همان دوره به شیعه على (ع) معروف بوده‏اند. گذشته از اینها شیعه همان دوستى و پیروى از على (ع) است که پیامبر (ص) در موارد بسیارى اصحابش را به پیروى از آن حضرت فرمان داده است<ref>ر.ک: همان، ص52</ref>.
خط ۷۵: خط ۷۵:
# حفظ خاندان پیامبر (ص)<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>.
# حفظ خاندان پیامبر (ص)<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>.


وی معتقد است بعد از جریان سقیفه، شیعه به‏عنوان گروهى ویژه با جهت‏گیرى سیاسى ویژه‏اى شکل گرفت و به‏طور انفرادى و دسته‏جمعى از حقانیت علی(ع) دفاع کرد؛ آنان در خانه فاطمه(س) جمع شدند؛ در مسجد، ابو بکر را استیضاح کردند و طى 25 سال همواره على (ع) را خلیفه برحق به مردم معرفى مى‏کردند<ref>همان</ref>.
وی معتقد است بعد از جریان سقیفه، شیعه به‏عنوان گروهى ویژه با جهت‏گیرى سیاسى ویژه‏اى شکل گرفت و به‏طور انفرادى و دسته‏جمعى از حقانیت علی(ع) دفاع کرد؛ آنان در خانه فاطمه (س) جمع شدند؛ در مسجد، ابو بکر را استیضاح کردند و طى 25 سال همواره على (ع) را خلیفه برحق به مردم معرفى مى‏کردند<ref>همان</ref>.


به باور نویسنده، نخستین شیعیان از صحابیان بزرگوار پیامبر (ص) بودند و محمد کردعلى در «خطط الشام» آورده است که عده‏اى از اصحاب در زمان پیامبر (ص)، به شیعه على (ع) معروف بودند. سید على‌خان شیرازى نیز در «الدرجات الرفيعة في طبقات الشيعة»، صحابیان شیعه را در دو بخش صحابیان شیعى از بنى هاشم و صحابیان شیعى از غیر بنى هاشم بررسى کرده است. همچنین مؤلف رجال البرقي نیز بخشى از کتابش را به یاران على (ع) از اصحاب پیامبر (ص) اختصاص داده است. [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]  در «الجمل» تمام صحابیانى را که در جنگ‏هاى على (ع)، با حضرت همراهى کردند، شیعه مى‏دانند. [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسى]]  در رجال کشى بعد از شمارش صحابیان شیعى، مى‏گوید: تعداد زیادى به امامت على (ع) برگشتند. یاران امیرالمؤمنین (ع) نیز در مقابل معاویه، همراهى اصحاب پیامبر (ص) با على (ع) را یکى از ادله حقانیت آن حضرت مى‏دانستند<ref>ر.ک: همان، ص86</ref>.
به باور نویسنده، نخستین شیعیان از صحابیان بزرگوار پیامبر (ص) بودند و محمد کردعلى در «خطط الشام» آورده است که عده‏اى از اصحاب در زمان پیامبر (ص)، به شیعه على (ع) معروف بودند. سید على‌خان شیرازى نیز در «الدرجات الرفيعة في طبقات الشيعة»، صحابیان شیعه را در دو بخش صحابیان شیعى از بنى هاشم و صحابیان شیعى از غیر بنى هاشم بررسى کرده است. همچنین مؤلف رجال البرقي نیز بخشى از کتابش را به یاران على (ع) از اصحاب پیامبر (ص) اختصاص داده است. [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]  در «الجمل» تمام صحابیانى را که در جنگ‏هاى على (ع)، با حضرت همراهى کردند، شیعه مى‏دانند. [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسى]]  در رجال کشى بعد از شمارش صحابیان شیعى، مى‏گوید: تعداد زیادى به امامت على (ع) برگشتند. یاران امیرالمؤمنین (ع) نیز در مقابل معاویه، همراهى اصحاب پیامبر (ص) با على (ع) را یکى از ادله حقانیت آن حضرت مى‏دانستند<ref>ر.ک: همان، ص86</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش