۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سنت عزاداری و منقبتخوانی در تاریخ شیعه امامیه: تفاوت میان نسخهها
سنت عزاداری و منقبتخوانی در تاریخ شیعه امامیه (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۹ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۰۷
، ۱۹ آوریل ۲۰۱۷جایگزینی متن - 'ه(' به 'ه ('
جز (جایگزینی متن - '(مقدمهنويس)' به '(مقدمهنويس)') |
جز (جایگزینی متن - 'ه(' به 'ه (') |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در مقدمه اثر ابتدا به اشتراكات تشيع با ساير مسلمين به لحاظ اعتقادى و مناسك و اعمال پرداخته شده است. سپس بر اين نكته تأكيد شده است كه شيعيان درعينحال بهعنوان يك شاخه مذهبى در درون مذاهب اسلامى از عقايد و اعمال متمايزى نيز برخوردارند. اعتقاد به عدل الهى، خمس، زيارت بقاع شريف ائمه(ع)، برگزارى مجلس جشن در ولادت آنها و سوگوارى در سالگرد شهادت آنها از جمله اين اختصاصات است <ref>مقدمه، ص 9</ref>. | در مقدمه اثر ابتدا به اشتراكات تشيع با ساير مسلمين به لحاظ اعتقادى و مناسك و اعمال پرداخته شده است. سپس بر اين نكته تأكيد شده است كه شيعيان درعينحال بهعنوان يك شاخه مذهبى در درون مذاهب اسلامى از عقايد و اعمال متمايزى نيز برخوردارند. اعتقاد به عدل الهى، خمس، زيارت بقاع شريف ائمه (ع)، برگزارى مجلس جشن در ولادت آنها و سوگوارى در سالگرد شهادت آنها از جمله اين اختصاصات است <ref>مقدمه، ص 9</ref>. | ||
در بخش ديگرى از مقدمه از پاىبندى شديد شيعيان به مراسم سوگوارى امام حسين(ع) ياد شده كه ريشههاى تاريخى كهنى دارد و به زمان حضور امامان شيعه و اهتمام آنها به برگزارى مجالس عزاى امام حسين(ع) بازمىگردد. اين سيره سپس تداوم يافته و قرنبهقرن و نسلبهنسل تا به امروز حفظ گرديده است <ref>همان، ص 10 - 11</ref>. | در بخش ديگرى از مقدمه از پاىبندى شديد شيعيان به مراسم سوگوارى امام حسين(ع) ياد شده كه ريشههاى تاريخى كهنى دارد و به زمان حضور امامان شيعه و اهتمام آنها به برگزارى مجالس عزاى امام حسين(ع) بازمىگردد. اين سيره سپس تداوم يافته و قرنبهقرن و نسلبهنسل تا به امروز حفظ گرديده است <ref>همان، ص 10 - 11</ref>. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
#«شيعه اماميه و عزادارى امام حسين(ع) از آغاز تا عصر صفوى»، عنوان مقاله اول كتاب است. نويسنده در ابتداى مقدمه در باره مقالهاش چنين مىنويسد: «شيعه اماميه از ابتدا داراى مراسم و مواسمى بوده كه سرچشمه آنها به عصر پيامبر(ص) و امام معصوم(ع) برمىگردد. آنان پيروان خود را به بزرگداشت اين آيينها و سنتها تشويق و ترغيب مىنمودند. اين سنتها تحت تأثير شرايط گوناگون، بهويژه حكومتها و آداب و رسوم بومى، در طول تاريخ دچار دگرگونى شدهاند. اين نوشتار به بررسى مراسم عزادارى و تاريخچه آن نزد مسلمانان مىپردازد <ref>مقدمه، ص 15</ref>. | #«شيعه اماميه و عزادارى امام حسين(ع) از آغاز تا عصر صفوى»، عنوان مقاله اول كتاب است. نويسنده در ابتداى مقدمه در باره مقالهاش چنين مىنويسد: «شيعه اماميه از ابتدا داراى مراسم و مواسمى بوده كه سرچشمه آنها به عصر پيامبر(ص) و امام معصوم(ع) برمىگردد. آنان پيروان خود را به بزرگداشت اين آيينها و سنتها تشويق و ترغيب مىنمودند. اين سنتها تحت تأثير شرايط گوناگون، بهويژه حكومتها و آداب و رسوم بومى، در طول تاريخ دچار دگرگونى شدهاند. اين نوشتار به بررسى مراسم عزادارى و تاريخچه آن نزد مسلمانان مىپردازد <ref>مقدمه، ص 15</ref>. | ||
#:نويسنده ابتدا به عزادارى در سيره رسولالله(ص) و گريه آن حضرت در مرگ فرزندش ابراهيم، گريه بر قبر مادرشان و نيز گريه بر مرگ فاطمه بنت اسد اشاره كرده است. ذكر داستان عزادارى بر حمزه سيدالشهداء و پس از آن عزادارى بر امام حسين(ع) از ديگر مراسمى است كه در منابع آمده است. | #:نويسنده ابتدا به عزادارى در سيره رسولالله (ص) و گريه آن حضرت در مرگ فرزندش ابراهيم، گريه بر قبر مادرشان و نيز گريه بر مرگ فاطمه بنت اسد اشاره كرده است. ذكر داستان عزادارى بر حمزه سيدالشهداء و پس از آن عزادارى بر امام حسين(ع) از ديگر مراسمى است كه در منابع آمده است. | ||
#:نويسنده در ادامه به نقد گزارشهاى [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] در نارضايتى يزيد از فاجعه كربلا و شهادت امام حسين(ع) پرداخته و چنين احتمال داده كه چنين رفتارى براى كاهش نفرت مسلمانان از دستگاه حكومتى امويان جعل شده باشند، بهويژه آنكه رواياتى نيز نقل شده است كه يزيد سعى در توجيه عمل قتل امام حسين(ع) و يارانش داشته است <ref>متن كتاب، ص 26</ref>. | #:نويسنده در ادامه به نقد گزارشهاى [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] و [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]] در نارضايتى يزيد از فاجعه كربلا و شهادت امام حسين(ع) پرداخته و چنين احتمال داده كه چنين رفتارى براى كاهش نفرت مسلمانان از دستگاه حكومتى امويان جعل شده باشند، بهويژه آنكه رواياتى نيز نقل شده است كه يزيد سعى در توجيه عمل قتل امام حسين(ع) و يارانش داشته است <ref>متن كتاب، ص 26</ref>. | ||
#:بررسى شيوه عزادارى ائمه اطهار(ع) و تحولات عزادارى در عهد آلبويه آخرين مباحث اين بخش از كتاب را تشكيل مىدهد. در زمان آلبويه و از دهههاى آغازين قرن چهارم، دگرگونىهاى بسيارى در ظاهر و محتواى مراسم و سنتهاى شيعى پديد آمد. اين دگرگونىها در عزادارى امام حسين(ع) در روز عاشورا چشمگيرتر بود. در سال 352ق، براى نخستين بار از سوى حكومت، روز عاشورا تعطيل رسمى و عزاى عمومى اعلام شد. از مردم نيز خواسته شد كه با پوشيدن لباسهاى سياه، اندوه خود را در عزاى امام حسين(ع) نشان دهند. سنت عزادارى امام حسين(ع) تا اواخر حكومت آلبويه ادامه يافت. تا زمان آلبويه، معمولاً عزادارى براى امام حسين(ع) بهصورت مجالس كوچك و مختصر و مخفيانه در خانهها برپا بود، ولى از زمان آلبويه، دستهجات بزرگ عزادارى بهصورت آشكار و تظاهرات در كوچهها به راه افتاد <ref>همان، ص 40 - 68</ref>. | #:بررسى شيوه عزادارى ائمه اطهار(ع) و تحولات عزادارى در عهد آلبويه آخرين مباحث اين بخش از كتاب را تشكيل مىدهد. در زمان آلبويه و از دهههاى آغازين قرن چهارم، دگرگونىهاى بسيارى در ظاهر و محتواى مراسم و سنتهاى شيعى پديد آمد. اين دگرگونىها در عزادارى امام حسين(ع) در روز عاشورا چشمگيرتر بود. در سال 352ق، براى نخستين بار از سوى حكومت، روز عاشورا تعطيل رسمى و عزاى عمومى اعلام شد. از مردم نيز خواسته شد كه با پوشيدن لباسهاى سياه، اندوه خود را در عزاى امام حسين(ع) نشان دهند. سنت عزادارى امام حسين(ع) تا اواخر حكومت آلبويه ادامه يافت. تا زمان آلبويه، معمولاً عزادارى براى امام حسين(ع) بهصورت مجالس كوچك و مختصر و مخفيانه در خانهها برپا بود، ولى از زمان آلبويه، دستهجات بزرگ عزادارى بهصورت آشكار و تظاهرات در كوچهها به راه افتاد <ref>همان، ص 40 - 68</ref>. | ||