پرش به محتوا

شد الإزار في حط الأوزار عن زوار المزار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - 'محمد بن عبدالوهاب قزوينى' به 'محمد بن عبدالوهاب قزوينى ')
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR11517J1.jpg|بندانگشتی|شد الأزار في حط الأوزار عن زوار المزار]]
| تصویر =NUR11517J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =شد الإزار في حط الأوزار عن زوار المزار
|+ |
| عنوان‌های دیگر =شد الازار فی حط الاوزار عن زوار المزار، یا "المزارات - مزارات شیراز"
|-
| پدیدآوران =
! نام کتاب!! data-type='bookName'|شد الأزار في حط الأوزار عن زوار المزار
[[اقبال آشتیانی، عباس]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|شد الازار فی حط الاوزار عن زوار المزار، یا "المزارات - مزارات شیراز"
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[اقبال آشتیانی، عباس]] (محقق)


[[جنید شیرازی، جنید بن محمود]] (نويسنده)
[[جنید شیرازی، جنید بن محمود]] (نویسنده)


[[قزوینی، محمد]] (محقق)
[[قزوینی، محمد]] (محقق)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏DSR‎‏ ‎‏2097‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏75‎‏ ‎‏ج‎‏9
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
آرامگاه‌‏ها - ایران - شیراز
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DSR‎‏ ‎‏2097‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏75‎‏ ‎‏ج‎‏9
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|آرامگاه‏ها - ایران - شیراز


زیارتگاه‏های اسلامی - ایران - شیراز
زیارتگاه‌‏های اسلامی - ایران - شیراز


شیراز - آرامگاه‏ها
شیراز - آرامگاه‌‏ها


شیراز - سرگذشت نامه
شیراز - سرگذشت‌نامه
|-
| ناشر =
|ناشر  
چاپخانه مجلس
|data-type='publisher'|چاپخانه مجلس
| مکان نشر =تهران - ایران
|-
| سال نشر = 1328 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1328 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE11517AUTOMATIONCODE
|}
</div>


 
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11517AUTOMATIONCODE
== معرفى اجمالى ==
| چاپ =1
 
| تعداد جلد =1
 
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11517
«شد الازار فى حط الاوزار عن زوار المزار»، اثر معين‌الدين ابوالقاسم جنيد شيرازى از وعّاظ و شعراى شيراز، در حدود سال 791ق، در شرح احوال و تعيين محل قبر جمع كثيرى از زهّاد، علماء، امراء و سلاطينى كه در شيراز دفن شده بودند، نوشته شده است.
| کتابخوان همراه نور =11517
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''الإزار في حط الأوزار عن زوار المزار'''، اثر [[جنید شیرازی، جنید بن محمود|معين‌الدين ابوالقاسم جنيد شيرازى]] از وعّاظ و شعراى شيراز، در حدود سال 791ق، در شرح احوال و تعيين محل قبر جمع كثيرى از زهّاد، علماء، امراء و سلاطينى كه در شيراز دفن شده بودند، نوشته شده است.


انگيزه مؤلف، راهنمايى زوّارى است كه قصد زيارت مزارات شيراز را دارند.
انگيزه مؤلف، راهنمايى زوّارى است كه قصد زيارت مزارات شيراز را دارند.
خط ۵۶: خط ۴۱:


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب با دو مقدمه از مصحح و مؤلف آغاز شده است.
كتاب با دو مقدمه از مصحح و مؤلف آغاز شده است.


از آن جا كه نيت نويسنده اين بوده است كه كتاب براى زوّار مزارات شيراز در حكم راهنمايى باشد، مطالب به عدد ايام هفته، به هفت قسمت يا هفت نوبت كه هر قسمت يا نوبت شامل ذكر مدفونين يكى از قبرستان‌هاى معروف شيراز باشد، تقسيم شده تا زيارت كننده هر كدام را به نوبت در يكى از ايام هفته و يا هر كدام را در يك شب جمعه يا صبح شنبه زيارت كرده و باين ترتيب زيارت خود را از تمام آن‌ها در هفت روز يا هفت هفته، به انجام رساند.
از آن جا كه نيت نویسنده اين بوده است كه كتاب براى زوّار مزارات شيراز در حكم راهنمايى باشد، مطالب به عدد ايام هفته، به هفت قسمت يا هفت نوبت كه هر قسمت يا نوبت شامل ذكر مدفونين يكى از قبرستان‌هاى معروف شيراز باشد، تقسيم شده تا زيارت كننده هر كدام را به نوبت در يكى از ايام هفته و يا هر كدام را در يك شب جمعه يا صبح شنبه زيارت كرده و باين ترتيب زيارت خود را از تمام آن‌ها در هفت روز يا هفت هفته، به انجام رساند.


مؤلف در مجموع، احوال سيصد و پانزده نفر را شرح كرده كه اولين آن‌ها شيخ ابوعبداللّه محمد بن خفيف بن اسكفشاذ ضبى و آخرين آن‌ها، شيخ مشرف‌الدين مصلح بن عبدالله سعدى شيرازى است.
مؤلف در مجموع، احوال سيصد و پانزده نفر را شرح كرده كه اولين آن‌ها شيخ ابوعبداللّه محمد بن خفيف بن اسكفشاذ ضبى و آخرين آن‌ها، شيخ مشرف‌الدين مصلح بن عبدالله سعدى شيرازى است.
خط ۶۷: خط ۵۰:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
مقدمه مصحح، بعد از بيان جايگاه و اهميت كتاب، انگيزه مؤلف را بررسى و به نسخه‌هاى موجود از آن اشاره كرده است.
مقدمه مصحح، بعد از بيان جايگاه و اهميت كتاب، انگيزه مؤلف را بررسى و به نسخه‌هاى موجود از آن اشاره كرده است.


خط ۷۹: خط ۶۰:
دوم: مربوط به مدفونين قبرستان باهليه مى‌باشد؛ از جمله: شيخ باهلى، ابوعبدالله المقاريضى، فخرالدين احمد بن محمد الصادق، ابوعبدالله بيطار، زين‌الدين كازرونى، ابوالحسن رومى، ابوالعلاء حضرمى، زيدان بن عثمان، ابوالمكارم بلدى، منذر بن سلطان، يوسف جويمى، زين‌الدين كسائى و...
دوم: مربوط به مدفونين قبرستان باهليه مى‌باشد؛ از جمله: شيخ باهلى، ابوعبدالله المقاريضى، فخرالدين احمد بن محمد الصادق، ابوعبدالله بيطار، زين‌الدين كازرونى، ابوالحسن رومى، ابوالعلاء حضرمى، زيدان بن عثمان، ابوالمكارم بلدى، منذر بن سلطان، يوسف جويمى، زين‌الدين كسائى و...


در احوالات سيبويه كه از علماى علم نحو مى‌باشد، چنين ذكر آمده كه كنيه وى، ابوبشر بوده و علم نحو را نزد خليل و يونس نحوى و علم اللغه را از اخفش فراگرفته است. نويسنده به نقل از قاضى جمال‌الدّين مصرى، معتقد است كه قبر وى نيز در قبرستان باهليه مى‌باشد؛ هر چند مكان دقيق آن مشخص نيست.
در احوالات [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] كه از علماى علم نحو مى‌باشد، چنين ذكر آمده كه كنيه وى، ابوبشر بوده و علم نحو را نزد خليل و يونس نحوى و علم اللغه را از [[اخفش، سعید بن مسعده|اخفش]] فراگرفته است. نویسنده به نقل از قاضى جمال‌الدّين مصرى، معتقد است كه قبر وى نيز در قبرستان باهليه مى‌باشد؛ هر چند مكان دقيق آن مشخص نيست.


سوم: در ذكر مدفونين قبرستان دارالسلم است؛ از جمله: شيخ سلم بن عبدالله صوفى، مؤمل بن محمد الجصاص، ابوالسائب، ابومبارك عبدالعزيز، ابوطاهر شيرازى، احمد بن يحيى، شيخ بهاءالدين معروف به شلكو، سعدالدين اديب، شهاب‌الدين بيضاوى، شيخ موفق‌الدين، احمد بن عبدالله شهره، مجدالدين سودانى و...
سوم: در ذكر مدفونين قبرستان دارالسلم است؛ از جمله: شيخ سلم بن عبدالله صوفى، مؤمل بن محمد الجصاص، ابوالسائب، ابومبارک عبدالعزيز، ابوطاهر شيرازى، احمد بن يحيى، شيخ بهاءالدين معروف به شلكو، سعدالدين اديب، شهاب‌الدين بيضاوى، شيخ موفق‌الدين، احمد بن عبدالله شهره، مجدالدين سودانى و...


مجدالدين سودانى، فردى منزوى بوده كه از لذات و ظواهر دنيوى كناره‌گيرى نموده و در خانقاه زندگى مى‌كرد. وى از مريدان مولانا نورالدّين محمّد خراسانى بود و در اواخر عمر، ملوك، سلاطين و امراى زيادى براى پند گرفتن از وى نزدش مى‌آمدند. او حدوداً در سال 700ق وفات نموده است.
مجدالدين سودانى، فردى منزوى بوده كه از لذات و ظواهر دنيوى كناره‌گيرى نموده و در خانقاه زندگى مى‌كرد. وى از مريدان مولانا نورالدّين محمّد خراسانى بود و در اواخر عمر، ملوك، سلاطين و امراى زيادى براى پند گرفتن از وى نزدش مى‌آمدند. او حدوداً در سال 700ق وفات نموده است.


مدفونين قبرستان امّ كلثوم و شيرويه در چهارم معرفى شده‌اند. برخى از اين افراد عبارتند از: سيده امّ كلثوم، ابابكر زاهد، ابوسعيد ساوجى، عبدالرحمن اقليدى، جمال‌الدين بوشكانى، قوام‌الدين نعيم، حسن ديلمى، نورالدين خفرى، ضياءالدين سلمانى، شيخ شهاب‌الدين سهروردى و...
مدفونين قبرستان امّ كلثوم و شيرويه در چهارم معرفى شده‌اند. برخى از اين افراد عبارتند از: سيده امّ كلثوم، ابابكر زاهد، ابوسعيد ساوجى، عبدالرحمن اقليدى، جمال‌الدين بوشكانى، قوام‌الدين نعيم، [[دیلمی، حسن بن محمد|حسن ديلمى]]، نورالدين [[خفری، محمد بن احمد|خفرى]]، ضياءالدين سلمانى، [[سهروردی، یحیی بن حبش|شيخ شهاب‌الدين سهروردى]] و...


از جمله اين افراد، شيخ ابراهيم كرجى مى‌باشد كه يكى از بزرگان صوفيه و از زهاد معروف عصر خويش بود. درباره وفات يا شهادت ايشان اقوال مختلفى نقل شده، اما نويسنده موثق‌ترين آن‌ها را شهادت وى به دست گروهى از ظلمه مى‌داند كه درپى يافتن جماعتى بودند كه به شيخ پناهنده شدند و از آن جا كه وى حاضر به تسليم آن‌ها نشد، وى را به شهادت رساندند. بر روى قبر وى مكتوب است كه ايشان در سال 301ق به شهادت رسيدند.
از جمله اين افراد، شيخ ابراهيم كرجى مى‌باشد كه يكى از بزرگان صوفيه و از زهاد معروف عصر خويش بود. درباره وفات يا شهادت ايشان اقوال مختلفى نقل شده، اما نویسنده موثق‌ترين آن‌ها را شهادت وى به دست گروهى از ظلمه مى‌داند كه درپى يافتن جماعتى بودند كه به شيخ پناهنده شدند و از آن جا كه وى حاضر به تسليم آن‌ها نشد، وى را به شهادت رساندند. بر روى قبر وى مكتوب است كه ايشان در سال 301ق به شهادت رسيدند.


پنجم: به ذكر احوال مدفونين قبرستان باغ نو اختصاص داشته و برخى از ايشان عبارتند از: شيخ منذر بن قيس، ابوبكر بن على تركى، ابوزرعه اردبيلى، جعفر حذاء، سعدالدين محمد روزبهان، شهاب‌الدين محمد بن روزبهان بقلى، محمد بن خليل شيرازى، ابوعبدالله خداش، فخرالدين احمد بن روزبهان، شيخ على سراج، شيخ مؤيدالدين، اتابك سنقر، محمد بن عبدالله طوسى و...
پنجم: به ذكر احوال مدفونين قبرستان باغ نو اختصاص داشته و برخى از ايشان عبارتند از: شيخ منذر بن قيس، ابوبكر بن على تركى، ابوزرعه اردبيلى، جعفر حذاء، سعدالدين محمد روزبهان، شهاب‌الدين محمد بن روزبهان بقلى، محمد بن خليل شيرازى، ابوعبدالله خداش، فخرالدين احمد بن روزبهان، شيخ على سراج، شيخ مؤيدالدين، اتابك سنقر، محمد بن عبدالله طوسى و...
خط ۹۵: خط ۷۶:
در ششم احوال مدفونين در قبرستان جامع عتيق بيان شده است؛ از جمله: سيد امير احمد بن موسى بن جعفر(ع)، سيد محمد بن موسى(ع)، سيد عزالدين اسحاق، قاضى امام‌الدين بيضاوى، شرف‌الدين بوشكانى، بهاءالدين بن عربشاه حسينى، ابوسعد محمد بن هيثم و...
در ششم احوال مدفونين در قبرستان جامع عتيق بيان شده است؛ از جمله: سيد امير احمد بن موسى بن جعفر(ع)، سيد محمد بن موسى(ع)، سيد عزالدين اسحاق، قاضى امام‌الدين بيضاوى، شرف‌الدين بوشكانى، بهاءالدين بن عربشاه حسينى، ابوسعد محمد بن هيثم و...


احمد بن موسى(ع) كه به شاه چراغ معروف است، بعد از شهادت امام رضا (ع)، در زمان مأمون، وارد شيراز گرديده و در همان جا به شهادت رسيد. نويسنده از برخى كرامات و احوالات ايشان نام برده؛ از جمله اين كه وى قريب به هزار بنده و كنيز را در راه خدا آزاد نمود. مؤلف معتقد است كه مزار ايشان تا مدت‌ها مخفى بود تا اين كه در زمان امير مقرّب‌الدّين مسعود بن بدر، آشكار گرديد. هنگام پيدا شدن پيكر مطهر ايشان، بدن وى سالم و تازه بوده و همراه آن زره و انگشترى يافت مى‌گردد كه بر روى آن «العزّه للّه احمد بن موسى» نقش بسته بود و بدين وسيله ايشان شناسايى مى‌شوند.
احمد بن موسى(ع) كه به شاه چراغ معروف است، بعد از شهادت [[امام رضا(ع)]]، در زمان مأمون، وارد شيراز گرديده و در همان جا به شهادت رسيد. نویسنده از برخى كرامات و احوالات ايشان نام برده؛ از جمله اين كه وى قريب به هزار بنده و كنيز را در راه خدا آزاد نمود. مؤلف معتقد است كه مزار ايشان تا مدت‌ها مخفى بود تا اين كه در زمان امير مقرّب‌الدّين مسعود بن بدر، آشكار گرديد. هنگام پيدا شدن پيكر مطهر ايشان، بدن وى سالم و تازه بوده و همراه آن زره و انگشترى يافت مى‌گردد كه بر روى آن «العزّه للّه احمد بن موسى» نقش بسته بود و بدين وسيله ايشان شناسايى مى‌شوند.


در آخرين نوبت، مدفونين قبرستان مصلّى معرفى شده‌اند كه برخى از ايشان عبارتند از: امامزاده على بن حمزه بن موسى بن جعفر(ع)، شيخ ركن‌الدين بن عثمان قزوينى، شيخ معاذ، رستم بن عبدالله خراسانى، شاه شجاع، سعدى شيرازى و...
در آخرين نوبت، مدفونين قبرستان مصلّى معرفى شده‌اند كه برخى از ايشان عبارتند از: امامزاده على بن حمزه بن موسى بن جعفر(ع)، شيخ ركن‌الدين بن عثمان قزوينى، شيخ معاذ، رستم بن عبدالله خراسانى، شاه شجاع، سعدى شيرازى و...


حواشى و اضافاتى از [[قزوینی، محمد|محمد بن عبدالوهاب قزوينى]] پيرامون كتاب در انتهاى مطالب آمده است.
حواشى و اضافاتى از [[قزوینی، محمد|محمد بن عبدالوهاب قزوينى]] پيرامون كتاب در انتهاى مطالب آمده است.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==




كتاب توسط عيسى پسر مؤلف، به فارسى ترجمه شده و «ملتمس الاحبا خالصاً من الريا» نام دارد كه به همت دكتر نورانى وصال در شيراز، به چاپ رسيده است. اين ترجمه به «هزار مزار» و يا «هزار و يك مزار» شهرت دارد.
كتاب توسط عيسى پسر مؤلف، به فارسى ترجمه شده و «ملتمس الاحبا خالصاً من الريا» نام دارد كه به همت [[نورانی وصال، عبدالوهاب|دكتر نورانى وصال]] در شيراز، به چاپ رسيده است. اين ترجمه به «هزار مزار» و يا «هزار و يك مزار» شهرت دارد.


فهرست اسامى اشخاص، بلاد و كتب مذكور در متن، در انتهاى كتاب آمده است.
فهرست اسامى اشخاص، بلاد و كتب مذكور در متن، در انتهاى كتاب آمده است.


پاورقى‌ها توسط مصحح، عبّاس اقبال، به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات پرداخته است.
پاورقى‌ها توسط مصحح، [[اقبال آشتیانی، عباس|عبّاس اقبال]]، به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات پرداخته است.


== منابع ==
== منابع مقاله ==




1- مقدمه و متن كتاب.
#مقدمه و متن كتاب.
#سايت خبرى كتابخانه تخصصى حج.


2- سايت خبرى كتابخانه تخصصى حج.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


== وابسته‌ها ==
[[تذکره هزار مزار (ترجمه)]]
[[تذکره هزار مزار (ترجمه)]]
== پیوندها ==
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:تاریخ]]
[[رده:تاریخ ایران]]