۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
نهج‌البلاغة (تحقیق عطاردی قوچانی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'سيد رضى' به 'سيد رضى '
جز (جایگزینی متن - 'ابی ' به 'ابی') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد رضى' به 'سيد رضى ') |
||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
3-گردآورندگان فرمايشات على(ع) | 3-گردآورندگان فرمايشات على(ع) | ||
قبل از سيد | قبل از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] ، گروهى از محدثان شيعى و سنى و اديبان آن‌ها، از همان قرن نخست هجرى به نقل خطب و رسائل حرت در مجموعه‌هايى ويژه يا ضمن كتبى پرداخته‌اند و گروه بسيارى از ايشان در قرن اول تا سوم هجرى مى‌زيسته‌اند و اين مجموعه‌ها را با نام خطب اميرالمومنين على(ع) تدوين مى‌نموده‌اند. اما از آنجا كه ما جز از طريق كتب رجال و ادب بدين مجموعه‌ها دسترسى نداريم، مصحح به يادكرد هفتاد تن از ايشان كه پيش از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] ، مولف نهج‌البلاغه، مى‌زيسته‌اند، پرداخته كه در رساله‌اى جداگانه توسط موسسه نهج‌البلاغه منتشر شده است. | ||
4-گردآورى نهج البلاغه | 4-گردآورى نهج البلاغه | ||
مصحح از نهج‌البلاغه سيد رضى به عنوان يكى از بهترين مجموعه‌هاى فوق‌الذكر ياد مى‌كند كه شخصى حاذق و اديب به نگارش آن اقدام نموده است. چه بسا در عصرى كه سيد رضى مى‌زيسته، مجموعه‌هاى ياد شده در كتاب‌خانه‌هاى بغداد در دسترس قرار داشته و سيد با استفاده از فرصتى كه در عصر ديلميان براى شيعيان پيش آمده، به نگارش نهج‌البلاغه پرداخته باشد. از اين روست كه سيد رضى به جز در مواردى اندك، به منابع و مآخذ خويش اشاره نمى‌كند و اين نيست؛ مگر به خاطر اعتماد و اطمينانى كه وى به مجموعه‌هاى مذكور داشته است. | مصحح از نهج‌البلاغه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] به عنوان يكى از بهترين مجموعه‌هاى فوق‌الذكر ياد مى‌كند كه شخصى حاذق و اديب به نگارش آن اقدام نموده است. چه بسا در عصرى كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] مى‌زيسته، مجموعه‌هاى ياد شده در كتاب‌خانه‌هاى بغداد در دسترس قرار داشته و سيد با استفاده از فرصتى كه در عصر ديلميان براى شيعيان پيش آمده، به نگارش نهج‌البلاغه پرداخته باشد. از اين روست كه [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] به جز در مواردى اندك، به منابع و مآخذ خويش اشاره نمى‌كند و اين نيست؛ مگر به خاطر اعتماد و اطمينانى كه وى به مجموعه‌هاى مذكور داشته است. | ||
5- اجازات نهج‌البلاغه | 5- اجازات نهج‌البلاغه | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
7-تصحيح نهج‌البلاغه | 7-تصحيح نهج‌البلاغه | ||
مصحح در اين قسمت با يادآورى اين نكته كه تا زمان حاضر نسخه‌اى مصحح و منقح از نهج‌البلاغه كه با نسخه‌هاى قديمى‌تر مقابله شده باشد، وجود نداشته، به انگيزه خود از تصحيح اين كتاب شريف اشاره مى‌كند. وى به چند نسخه قديمى از نهج‌البلاغه كه به قرن پنجم هجرى و اواخر قرن ششم هجرى متعلق است، دست يافته كه به عصر سيد رضى نزديك است و همين نسخه‌ها را به اضافه چند نسخه ديگر ملاك تصحيح حاضر قرار داده است. | مصحح در اين قسمت با يادآورى اين نكته كه تا زمان حاضر نسخه‌اى مصحح و منقح از نهج‌البلاغه كه با نسخه‌هاى قديمى‌تر مقابله شده باشد، وجود نداشته، به انگيزه خود از تصحيح اين كتاب شريف اشاره مى‌كند. وى به چند نسخه قديمى از نهج‌البلاغه كه به قرن پنجم هجرى و اواخر قرن ششم هجرى متعلق است، دست يافته كه به عصر [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] نزديك است و همين نسخه‌ها را به اضافه چند نسخه ديگر ملاك تصحيح حاضر قرار داده است. | ||
وى همچنين اين نكته را يادآور مى‌شود كه نسخه نگاشته شده، به خط خود سيد رضى تا زمان ابن ميثم در بغداد موجود بوده و دانشمندان و شارحان نهج‌البلاغه نظير قطب‌الدين كيذرى، [[قطب راوندی، سعید بن هبه‌الله |قطب‌الدين راوندى]]، على بن ناصر سرخسى و ابن ميثم از آن بهره مى‌برده‌اند؛ اما مع‌الاسف اين نسخه به دست ما نرسيده است، چه بسا سوخته يا به سرقت رفته باشد و هم اكنون در يكى از كتاب‌خانه‌ها يا مجموعه‌هاى شخصى در يكى از كشورها موجود باشد. | وى همچنين اين نكته را يادآور مى‌شود كه نسخه نگاشته شده، به خط خود [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] تا زمان ابن ميثم در بغداد موجود بوده و دانشمندان و شارحان نهج‌البلاغه نظير قطب‌الدين كيذرى، [[قطب راوندی، سعید بن هبه‌الله |قطب‌الدين راوندى]]، على بن ناصر سرخسى و ابن ميثم از آن بهره مى‌برده‌اند؛ اما مع‌الاسف اين نسخه به دست ما نرسيده است، چه بسا سوخته يا به سرقت رفته باشد و هم اكنون در يكى از كتاب‌خانه‌ها يا مجموعه‌هاى شخصى در يكى از كشورها موجود باشد. | ||
مصحح با توجه به اين نكته، از كتاب‌خانه‌هاى شخصى و عمومى فراوانى بازديد كرده و با بسيارى از كتاب‌شناسان و كتاب‌داران به صحبت نشسته، اما متاسفانه بدين نسخه دست نيافته است، هر چند اين بحث و فحص چندان بى‌نتيجه هم نبوده و ايشان توانسته به دو نسخه ديگر از نهج‌البلاغه در سفرى كه به هند داشته، دست يابد و اين دو نسخه را به اضافه دو نسخه ديگر كه يكى متعلق به قرن پنجم و ديگرى متعلق به قرن ششم هجرى است، به عنوان نسخ اصلى تصحيح خود مورد استفاده قرار دهد. وى همچنين از سه نسخه چاپى و چند نسخه ديگر براى تصحيح و مقابله استفاده نموده است. برخى از نسخ خطى مورد استفاده عبارتند از: | مصحح با توجه به اين نكته، از كتاب‌خانه‌هاى شخصى و عمومى فراوانى بازديد كرده و با بسيارى از كتاب‌شناسان و كتاب‌داران به صحبت نشسته، اما متاسفانه بدين نسخه دست نيافته است، هر چند اين بحث و فحص چندان بى‌نتيجه هم نبوده و ايشان توانسته به دو نسخه ديگر از نهج‌البلاغه در سفرى كه به هند داشته، دست يابد و اين دو نسخه را به اضافه دو نسخه ديگر كه يكى متعلق به قرن پنجم و ديگرى متعلق به قرن ششم هجرى است، به عنوان نسخ اصلى تصحيح خود مورد استفاده قرار دهد. وى همچنين از سه نسخه چاپى و چند نسخه ديگر براى تصحيح و مقابله استفاده نموده است. برخى از نسخ خطى مورد استفاده عبارتند از: | ||