خلیل بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''خليل بن احمد بن عمر بن تميم، ابوعبدالرحمن، ابوالصفاى فراهيدى يحمدى عتكى أزدى باهلى بصرى نحوى عروضى'''، در سال 100 هجرى در شهر بصره به دنيا آمد.  

#او در شأن حضرت على عليه السلام گفته است: «استغناؤه عن الكل و احتياج الكل إليه دليل أنه إمام الكل». يعنى بى‌نيازى او از همه و نياز همه به او، دليل بر اين است كه او امام همه است.  

#با كسى كه با تو مساوى نيست، راه نرو و با كسى كه او را دوست ندارى، همنشين نشو و درباره چيزى كه فايده‌اى براى تو ندارد، سخن نگو.  

#علم، بخشى از خود را به تو نخواهد داد، مگر آنكه تو تمام وجودت را به او بدهى.  

#باصفاترين لحظۀ ذهن انسان، وقت سحر است.  

#كاملترين لحظه عمر انسان از نظر عقل و ذهن، چهل سالگى است و اين سنى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله در آن به پيامبرى رسيد.  

#انسان مال را براى سه نفر دشمن جمع مى‌كند، شوهر آينده همسر، شوهر دختر و زنِ فرزند و انسان عاقل، زادى براى آخرت خود جمع مى‌كند نه براى اينها.  

#پاسخ گو، قبل از پاسخ فكر مى‌كند، نه بعد از آن.  

#علم لغت

#:وى با نگارش كتاب «[[العين]]» در علم لغت، اولين كتاب را در اين علم نگاشته است. وى با جمع آورى حدود دو هزار ريشه لغت، يكى از ارزشمندترين و معتبرترين كتاب‌هاى لغت را نگاشته است كه پيوسته مورد استفاده و استناد علماى اسلام قرار داشته و دارد.  

#علم عروض

#:اولين كسى كه اين علم را به صورت منظم مطرح نموده و قواعدى براى آن تنظيم كرده، خليل بن احمد است. گفته شده، او مقدمات اين علم را از يكى از ياران امام محمد باقر عليه السلام فرا گرفته است.  

#:وى علم عروض را به پنج دائره كه از آنها پانزده بحر به دست مى‌آيد تقسيم كرده است.  

#:اخفش از شاگردان او در اين علم به شمار مى‌آيد.  

#موسيقى

#:از ديگر ابتكارات خليل، وضع قوانينى براى علم موسيقى است.  

#:وى اگر چه شخصيتى زاهد، عابد و پرهيزگار بود و اهل لهو و لعب و خوشگذرانى نبود، ولى كتابى در اين علم نگاشته است كه در آن به دسته‌بندى صداها و اقسام آن پرداخته است.  

#:اسحاق بن ابراهيم موصلى كه از اساتيد اين فن است بسيارى از دانسته‌هاى خود را همانگونه كه خود گفته از ايشان گرفته است.  

#:علاوه بر آن، تخصص ايشان در علم موسيقى عامل مهمى در موفقيت ايشان در علم عروض و لغت نيز بوده است.  

#علائم حروف

#:از ديگر ابتكارات او اختراع حركاتى است كه ما هم اكنون براى خواندن قرآن از آنها استفاده مى‌كنيم مانند فتحه، ضمه، كسره، تنوين، تشديد و ديگر حركات.  

#:قبل از زمان خليل، حركات حروف توسط نقطه‌ها مشخص مى‌شد كه ابتكار ابوالاسود دوئلى (در گذشت 69 هجرى)، از ياران حضرت على عليه السلام بوده است.  

#:زمانى كه نصر بن عاصم و يحيى بن يعمر به دستور حجاج، حروف را نقطه‌گذارى كردند، تشخيص حركات حروف مشكل شد و خليل در اينجا حركات جديد حروف را مطرح ساخت. اين حركات با دقت و هماهنگى خاص انتخاب شده بود و به همين جهت مورد پذيرش همگان قرار گرفت.  

#قواعد رياضى

#:خليل بن احمد فراهيدى در علم رياضيات نيز صاحب نظر بود و از اين علم بهره‌هاى فراوان برده بود.  

#:برخى از قواعد رياضى نيز از ابتكارات اوست.  

#قواعد صرف و نحو

#:خليل از اساتيد بزرگ علم ادبيات به شمار مى‌آيد. او در قواعد صرف و نحو استادى چيره دست و صاحب نظر است.  

#محمد بن معاذ

#ابوالعباس محمد بن اسحاق سراج

#عيسى بن عمرو ثقفى

#ابن منيع

#ابن صاعد

#محمد بن ابراهيم دبيلى

#ابوالقاسم بغوى

#مخلدى

#حسين بن حمدان

#ابن خزيمه

#عمر بن حفص

#ابوعمرو بن علاء

#أيوب سختيانى

#عاصم احول

#عثمان بن حاضر

#عوام بن حوشب

#غالب قطان

#يونس نحوى لغوى

#مبرّد

#سيبويه

#سعيد بن اوس انصارى

#هارون بن موسى نحوى

#اخفش

#عيينة بن عبدالرحمان مهلبى

#نضر بن شميل

#ابوفيد مورخ سدوسى

#اصمعى

#على بن نصر جهضمى

#حماد بن زيد

#ايوب بن متوكل

#وهب بن جرير بن حازم

#هذاب بن محبر

#زبدة العروض

#[[العين]]

#فائت [[العين]]

#كتاب في الإمامة

#الإيقاع

#النغم

#الجمل

#الشواهد

#النقط و الشكل

#كتاب في معاني اسماء الحروف

#تفسير حروف الهجاء

#الفرش و المثال