پرش به محتوا

أسرار التوحيد في مقامات الشيخ أبي‌سعيد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ر«' به 'ر «'
جز (جایگزینی متن - 'ى«' به 'ی «')
جز (جایگزینی متن - 'ر«' به 'ر «')
خط ۶۱: خط ۶۱:
اين کتاب، علاوه بر ارزش‌هاى تاريخى و اجتماعى، به‌عنوان يك سند برجسته تاريخ تصوف ايران و منبع درجه اول، در باب زندگى‌نامه و اقوال بسيارى از مشايخ تصوف خراسان به شمار مى‌رود. ارزش عرفانى کتاب، به حدى است كه هيچ‌كس نمى‌تواند، شكل‌گيرى و پيدايش و تكامل عرفان خراسان را مورد مطالعه قرار دهد، بى‌آنكه به اطلاعات موجود در اين کتاب بپردازد.
اين کتاب، علاوه بر ارزش‌هاى تاريخى و اجتماعى، به‌عنوان يك سند برجسته تاريخ تصوف ايران و منبع درجه اول، در باب زندگى‌نامه و اقوال بسيارى از مشايخ تصوف خراسان به شمار مى‌رود. ارزش عرفانى کتاب، به حدى است كه هيچ‌كس نمى‌تواند، شكل‌گيرى و پيدايش و تكامل عرفان خراسان را مورد مطالعه قرار دهد، بى‌آنكه به اطلاعات موجود در اين کتاب بپردازد.


زندگى در خانقاه، شيوه معيشت عارفان و حكايات و سخنان ايشان، در اين کتاب به‌گونه‌اى دقيق ثبت و توصيف شده است. اصطلاحات عرفانى نيز در اين کتاب به دقت مورد بحث قرار گرفته است. با دقت و تأمل در«اسرار التوحيد» مى‌توان دريافت كه پيام ابوسعيد، دورى از ريا و با اخلاص زندگى كردن است. وى معتقد است رنج‌هايى كه انسان تحمل مى‌كند، نتيجه خودخواهى و ظاهرسازى اوست.
زندگى در خانقاه، شيوه معيشت عارفان و حكايات و سخنان ايشان، در اين کتاب به‌گونه‌اى دقيق ثبت و توصيف شده است. اصطلاحات عرفانى نيز در اين کتاب به دقت مورد بحث قرار گرفته است. با دقت و تأمل در «اسرار التوحيد» مى‌توان دريافت كه پيام ابوسعيد، دورى از ريا و با اخلاص زندگى كردن است. وى معتقد است رنج‌هايى كه انسان تحمل مى‌كند، نتيجه خودخواهى و ظاهرسازى اوست.


پيام ابوسعيد، نفى خودخواهى و نفس‌پرستى است؛ نفسى كه سرچشمه همه پليدى‌هاست؛آن هم نه از راه نفى زندگى و زيبايى‌هاى آن، بلكه از طريق تهذيب و تربيت نفس. به‌طور كلى پيام ابوسعيد، درس انسان‌دوستى، خوش‌بينى، شادى، اميد، ترك تعصب، آزادگى، هوشيارى و روشن‌بينى، ديگران را بر خود مقدم داشتن، راستى با حق و دوستى با خلق خداست.
پيام ابوسعيد، نفى خودخواهى و نفس‌پرستى است؛ نفسى كه سرچشمه همه پليدى‌هاست؛آن هم نه از راه نفى زندگى و زيبايى‌هاى آن، بلكه از طريق تهذيب و تربيت نفس. به‌طور كلى پيام ابوسعيد، درس انسان‌دوستى، خوش‌بينى، شادى، اميد، ترك تعصب، آزادگى، هوشيارى و روشن‌بينى، ديگران را بر خود مقدم داشتن، راستى با حق و دوستى با خلق خداست.
خط ۸۱: خط ۸۱:
جنبه ادبى کتاب:
جنبه ادبى کتاب:


اين کتاب، در ميان آثار منثور ادبيات فارسى، به لحاظ هنرى و ادبى، از جمله شاه‌كارهاست؛ به‌گونه‌اى كه مى‌توان آن را در كنار«تاريخ بيهقى» و «تذكرة الاولياء» قرار داد. به نظر استاد كدكنى اگر به فرهنگى كه از لغات و تركيبات اين کتاب فراهم آمده است، توجه كنيم، تنوع واژگان زبان مؤلف را با در نظر گرفتن حجم کتاب، در وسيع‌ترين حد ممكن مى‌بينيم و اين خود، گواهى است بر ميزان بلاغت و هنر انتخاب و احضار كلمات كه يكى از مهم‌ترين معيارها در آفرينش ادبى به شمار مى‌رود.
اين کتاب، در ميان آثار منثور ادبيات فارسى، به لحاظ هنرى و ادبى، از جمله شاه‌كارهاست؛ به‌گونه‌اى كه مى‌توان آن را در كنار «تاريخ بيهقى» و «تذكرة الاولياء» قرار داد. به نظر استاد كدكنى اگر به فرهنگى كه از لغات و تركيبات اين کتاب فراهم آمده است، توجه كنيم، تنوع واژگان زبان مؤلف را با در نظر گرفتن حجم کتاب، در وسيع‌ترين حد ممكن مى‌بينيم و اين خود، گواهى است بر ميزان بلاغت و هنر انتخاب و احضار كلمات كه يكى از مهم‌ترين معيارها در آفرينش ادبى به شمار مى‌رود.


گذشته از چيرگى او در گزينش واژه‌ها و احاطه وى بر موارد خاص، استفاده از ساختارهاى نحوى، ميزان خلاقيت وى در حوزه تصاوير، درخور كمال توجه است؛ بى‌آنكه مانند اغلب معاصران خويش، گرفتار استفاده از استعاره‌هاى زبان شعر شود و يا به افراط در آوردن مجاز و استعاره بپردازد.
گذشته از چيرگى او در گزينش واژه‌ها و احاطه وى بر موارد خاص، استفاده از ساختارهاى نحوى، ميزان خلاقيت وى در حوزه تصاوير، درخور كمال توجه است؛ بى‌آنكه مانند اغلب معاصران خويش، گرفتار استفاده از استعاره‌هاى زبان شعر شود و يا به افراط در آوردن مجاز و استعاره بپردازد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش