پرش به محتوا

فصوص الحكم (فارابي): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ن«' به 'ن «'
جز (جایگزینی متن - 'ى«' به 'ی «')
جز (جایگزینی متن - 'ن«' به 'ن «')
خط ۶۵: خط ۶۵:
از نكات جالبى كه در حقيقت از ويژگى‌هاى بسيار مهم اين كتاب محسوب مى‌شود، يكى اين است كه ما براى نخستين بار مى‌بينيم كه «موجود ممكن» مركب از ماهيت و وجود، دانسته شده است، همان كه قرن‌ها بعد، در«شرح منظومه» حاج [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] مى‌خوانيم كه: «كل ممكن زوج تركيبى له ماهية و وجود.»
از نكات جالبى كه در حقيقت از ويژگى‌هاى بسيار مهم اين كتاب محسوب مى‌شود، يكى اين است كه ما براى نخستين بار مى‌بينيم كه «موجود ممكن» مركب از ماهيت و وجود، دانسته شده است، همان كه قرن‌ها بعد، در«شرح منظومه» حاج [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] مى‌خوانيم كه: «كل ممكن زوج تركيبى له ماهية و وجود.»


ويژگى ديگرى كه در اين كتاب به چشم مى‌خورد، اين است كه باز مى‌بينيم، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] براى نخستين بار در اين كتاب به طريقه صديقين از نظر در خود هستى و حقيقت آن، اثبات ذات واجب تعالى مى‌كند. به گفته صاحب نظران و فيلسوفان بصير معاصر، اين«برهان صديقين»، در ميان براهين مختلف خدا شناسى اتقن و اسد براهين است و برهانى است كه اگر چه مقدمات دشوارى دارد، ولى حقاً استوار و خدشه ناپذير است، كه هستى خداوند را اثبات مى‌كند.
ويژگى ديگرى كه در اين كتاب به چشم مى‌خورد، اين است كه باز مى‌بينيم، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] براى نخستين بار در اين كتاب به طريقه صديقين از نظر در خود هستى و حقيقت آن، اثبات ذات واجب تعالى مى‌كند. به گفته صاحب نظران و فيلسوفان بصير معاصر، اين «برهان صديقين»، در ميان براهين مختلف خدا شناسى اتقن و اسد براهين است و برهانى است كه اگر چه مقدمات دشوارى دارد، ولى حقاً استوار و خدشه ناپذير است، كه هستى خداوند را اثبات مى‌كند.


و اما در باب«علم خداوند» هم، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين كتاب نظريه‌اى را ابراز مى‌دارد كه اگر چه مى‌توان در آن تشكيك كرد، ليكن حاوى نكاتى است كه از ويژگى‌هاى اين كتاب به شمار مى‌آيد. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در باب«علم خداوند»، همان نظرى را ابراز مى‌دارد كه قرن‌ها پس از او توسط مؤسس«حكمت متعاليه»، صدر محققان و فيلسوفان اسلامى، [[ملا صدراى شيرازى]] ارائه شده است و علم خداوند تعالى را به اشيا، عين علم او به ذات خويش مى‌داند. سخن [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين مورد چنين است: «خداى تبارك و تعالى، علمش به ذات خود، عين علم او به موجودات است، پس حق، تمام اشيا است به يك‌تايى و فردانيت و داخل در اشيا است از احاطه وجود و خارج از اشيا است در ماهيت و حدود». و اين نظر، همان نظر مرحوم [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]] است كه به «علم اجمالى در عين كشف تفصيلى»، معروف است.
و اما در باب«علم خداوند» هم، [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين كتاب نظريه‌اى را ابراز مى‌دارد كه اگر چه مى‌توان در آن تشكيك كرد، ليكن حاوى نكاتى است كه از ويژگى‌هاى اين كتاب به شمار مى‌آيد. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در باب«علم خداوند»، همان نظرى را ابراز مى‌دارد كه قرن‌ها پس از او توسط مؤسس«حكمت متعاليه»، صدر محققان و فيلسوفان اسلامى، [[ملا صدراى شيرازى]] ارائه شده است و علم خداوند تعالى را به اشيا، عين علم او به ذات خويش مى‌داند. سخن [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين مورد چنين است: «خداى تبارك و تعالى، علمش به ذات خود، عين علم او به موجودات است، پس حق، تمام اشيا است به يك‌تايى و فردانيت و داخل در اشيا است از احاطه وجود و خارج از اشيا است در ماهيت و حدود». و اين نظر، همان نظر مرحوم [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]] است كه به «علم اجمالى در عين كشف تفصيلى»، معروف است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش