۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
به گفته | به گفته مؤلف، اين كتاب در جواب گرو از شاگردانش كه از وى در خواست چنين شرحى را كرده بودند، نوشته اشت. و يكى از آنان به نام امير معصوم بن محمد فصيح ابن اولياء حسينى تبريزى قزوينى متولد 1091 ق، اين حاشيه را در كتابى مستقل جمع نموده است. | ||
== ساختار و محتواى كتاب == | == ساختار و محتواى كتاب == | ||
كتاب با سخنى از [[مهریزی، مهدی|مهدى مهريزى]] درباره مجموعه آثار كنگرهى بين المللى [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، و مقدمه محقق در باره شخصيت علمى و آثار و شاگردان | كتاب با سخنى از [[مهریزی، مهدی|مهدى مهريزى]] درباره مجموعه آثار كنگرهى بين المللى [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، و مقدمه محقق در باره شخصيت علمى و آثار و شاگردان مؤلف آغاز و سپس اصل كتاب شروع مى گردد. | ||
از اهميت كتاب همين بس كه [[علامه مجلسى]] در شرحى كه بر كافى به نام مرآه العقول دارد، از اين حاشيه بهره جسته است. شكى نيست كه اين حاشيه از دقيقترين حواشى بر كافى است و از جهات مختلفى ممتاز شده است: | از اهميت كتاب همين بس كه [[علامه مجلسى]] در شرحى كه بر كافى به نام مرآه العقول دارد، از اين حاشيه بهره جسته است. شكى نيست كه اين حاشيه از دقيقترين حواشى بر كافى است و از جهات مختلفى ممتاز شده است: | ||
1- آنكه | 1- آنكه مؤلف از اساتيد معقول و داراى دقت فلسفى و كلامى است و اين اثر مشحون لطائف و دقائق عقليه و كلاميه است كه مبتنى بر مذهب اماميه مى باشد، خصوصا به جهت آنچه كه از وى در شرح كتاب توحيد وارد شده است. | ||
2- | 2- مؤلف در اين حاشيه از سند احاديث غافل نگشته و به طور كلى آن را ترك ننموده، لذا متعرض بعضى روايات مشترك يا مجهول شده است. | ||
3- وى در شرح بعضى روايات كافى و براى تاييد آنچه كه به ذهنش خطور نموده است، از روايات ديگر در كافى و ديگر كتب، استفاده نموده كه اين مطلب كثرت انس وى با روايات را مى رساند. | 3- وى در شرح بعضى روايات كافى و براى تاييد آنچه كه به ذهنش خطور نموده است، از روايات ديگر در كافى و ديگر كتب، استفاده نموده كه اين مطلب كثرت انس وى با روايات را مى رساند. | ||
4- اين حاشيه مشحون به نكات ادبى زيادى است زيرا كه | 4- اين حاشيه مشحون به نكات ادبى زيادى است زيرا كه مؤلف در مواضع متعدده، كيفيه ضبط كلمات را ذكر نموده و به اعراب بعضى از جملات و آنچه به معناى احاديث در اين زمينه منت مى شود، نيز اشاره كرده است. | ||
5- وى در شرح لغات غريب احاديث، اهتمام بسيارى نموده و آنها را از مصادر مختلفى شرح كرده، حتى از مصادر فارسى استفاده نموده و در ترجمه لغات به مبدأ اشتقاق آنها اشاره كرده و آنهايى را كه با مقام مناسبت داشته برگزيده است. | 5- وى در شرح لغات غريب احاديث، اهتمام بسيارى نموده و آنها را از مصادر مختلفى شرح كرده، حتى از مصادر فارسى استفاده نموده و در ترجمه لغات به مبدأ اشتقاق آنها اشاره كرده و آنهايى را كه با مقام مناسبت داشته برگزيده است. | ||
6- | 6- مؤلف عنايت و دقت خاصى در ذكر نص احاديثى كه منقول از ثقه الاسلام كلينى مى باشد، داشته و به يك نسخه واحده اكتفا ننموده است و از بين آنها صحيح ترين را اختيار كرده و به بعضى از محتملات سندى اشاره نموده است. | ||
متاسفانه عمر ايشان كفاف اتمام اين كتاب را نداد لذا، حاشيهى وى تا كتاب الحجه، باب «ان المتوسمين الذين ذكر هم الله تعالى فى كتابه هم ائمه و السبيل فيها مقيم» حديث سوم، بيشتر ادامه ندارد. | متاسفانه عمر ايشان كفاف اتمام اين كتاب را نداد لذا، حاشيهى وى تا كتاب الحجه، باب «ان المتوسمين الذين ذكر هم الله تعالى فى كتابه هم ائمه و السبيل فيها مقيم» حديث سوم، بيشتر ادامه ندارد. | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
محقق براى جمع آورى اين كتاب بر 4 نسخهى خطى تمسك جسته و اختلافاتى كه بين نسخ مختلف وجود داشت را در اوراق خاص مكتوب نموده است. وى سعى نموده تمام آيات و روايات را از منابع خود استخراج نمايد همچنين در تصحيح متن از خطا و اختيار ارجح نسخ به همراه اشاره به مورد محتمل، در پاورقى دريغ ننموده است. | محقق براى جمع آورى اين كتاب بر 4 نسخهى خطى تمسك جسته و اختلافاتى كه بين نسخ مختلف وجود داشت را در اوراق خاص مكتوب نموده است. وى سعى نموده تمام آيات و روايات را از منابع خود استخراج نمايد همچنين در تصحيح متن از خطا و اختيار ارجح نسخ به همراه اشاره به مورد محتمل، در پاورقى دريغ ننموده است. | ||
در حواشى نسخ خطى مطالب و فواد زيادى از | در حواشى نسخ خطى مطالب و فواد زيادى از مؤلف و غيره نقل شد بوده كه محقق محترم در پاورقى كتاب به آن اشاره نموده است. در اين نسخه، متن كامل كتاب الكافى در بالاى صفحات ذكر شده و متن حاشيه در پايين آن. | ||
== فهارس كتاب == | == فهارس كتاب == |
ویرایش