۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> پرونده:NUR16533J1.jpg|بندانگشتی|رونق التحبير في حکم السياسة و التدبي...» ایجاد کرد) |
|||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
او در قسمت درباره کتاب به شروع و ادامه آداب سلطانی، کتاب حاضر و نویسندگی در روشهای سیاست و حکومت در اندلس و ساختار گفتمان سیاسی رونق التحبير في حكم السياسة و التدبير، پرداخته است. وی در باب شروع آداب سلطانی معتقد است عرب بادیهنشین به علت عادت به خشونتهای زندگی، تحمل اینکه زیر بار حکومت یا سلطان برود را نداشت و با ظهور اسلام بود که حکومت، دولت و سلطان، برای اعراب موضوعیت پیدا کرد <ref>ر.ک: تقدیم محقق، ص6-5</ref>. | او در قسمت درباره کتاب به شروع و ادامه آداب سلطانی، کتاب حاضر و نویسندگی در روشهای سیاست و حکومت در اندلس و ساختار گفتمان سیاسی رونق التحبير في حكم السياسة و التدبير، پرداخته است. وی در باب شروع آداب سلطانی معتقد است عرب بادیهنشین به علت عادت به خشونتهای زندگی، تحمل اینکه زیر بار حکومت یا سلطان برود را نداشت و با ظهور اسلام بود که حکومت، دولت و سلطان، برای اعراب موضوعیت پیدا کرد <ref>ر.ک: تقدیم محقق، ص6-5</ref>. | ||
وی درباره کتاب حاضر میگوید: نویسنده در عهد المستعین نصری (ابوعبدالله محمد بن یوسف بن محمد الغنی بالله (متوفی 1408م)، پسر ابوحجاج یوسف دوم که بعد از پدرش در سال 1396م، حکومت را به دست گرفت)، این کتاب را برای او و به جهت تثبیت پایههای حکومت وی که با شروع فتنههای داخلی و جنگ با ممالک نصرانی رو به لرزش بود، نوشت <ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | |||
نویسنده این کتاب، سعادت عموم مردم را در ستایش پادشاه و اطاعت از او میداند و برای جا انداختن این مطلب از مجموعهای از اقوال مأثور و آرای مشهور کمک میگیرد. از نظر او اساسا توفیق اسپانیای آن روز که به پراکندگی سیاسی معروف بود در همین نکته نهفته است <ref>ر.ک: همان، ص9</ref>. | نویسنده این کتاب، سعادت عموم مردم را در ستایش پادشاه و اطاعت از او میداند و برای جا انداختن این مطلب از مجموعهای از اقوال مأثور و آرای مشهور کمک میگیرد. از نظر او اساسا توفیق اسپانیای آن روز که به پراکندگی سیاسی معروف بود در همین نکته نهفته است <ref>ر.ک: همان، ص9</ref>. | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
در بخش درباره نویسنده، به معرفی اجمالی از نویسنده و پدر وی میپردازد و بیان میکند که نویسنده رونق التحبير، کاتب دربار سلطان بود و این سمت را از پدرش به ارث برد <ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | در بخش درباره نویسنده، به معرفی اجمالی از نویسنده و پدر وی میپردازد و بیان میکند که نویسنده رونق التحبير، کاتب دربار سلطان بود و این سمت را از پدرش به ارث برد <ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | ||
ابوالقاسم محمد بن ابوالعلاء معاصر سه تن از پادشاهان بنینصر در اندلس بوده؛ یعنی ابوعبدالله محمد الغنی بالله، فرزندش یوسف و محمد حفید الغنی بالله که این کتاب به او تقدیم شده است <ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | |||
از ابن سماک سه کتاب برجای مانده است: کتاب حاضر که در باب آداب سلطانی است، الحلل الموشية في ذكر الأخبار المراكشية که از مصادر تاریخی مهم است و به بیان حیات سیاسی از دوران مرابطیه و موحدیه به بعد پرداخته است و الزهرات المنثورة في نكت الأخبار المأثورة که مجموعهای از اخبار و مواعظ است و قصد مؤلف از آن آموزش امیران و فرزندان سلاطین است. کتاب سوم از لحاظ محتوایی به رونق التحبير شباهت دارد <ref>ر.ک: همان، ص13-12</ref>. | |||
محقق در قسمت درباره نسخههایی که به آنها مراجعه کرده، دو نسخه خطی را ذکر میکند که شرح آن خواهد آمد. | محقق در قسمت درباره نسخههایی که به آنها مراجعه کرده، دو نسخه خطی را ذکر میکند که شرح آن خواهد آمد. | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
سایر بابهای کتاب به موارد ذیل در روابط سیاسی جامعه اسلامی پرداخته است: | سایر بابهای کتاب به موارد ذیل در روابط سیاسی جامعه اسلامی پرداخته است: | ||
دیوان حکومتی و کارکنان آن و تقسیم مخارج آن برای چهار گروه و نظارت دائمی سلطان بر نحوه برداشت پول از آن، سفیران، روحیات لازم برای تصدی این منصب و ممانعت سلطان از تصدی این منصب به دست حریص و شرابخوار و نظارت دائمی سلطان بر احوال و اعمال سفیران، نیروهای نظامی و اینکه اقل فرماندهان آنها باید چهار نفر باشند تا از جهات چهارگانه کشور محافظت کنند، بیان تعداد در لشکرها و رستههای نظامی، شرایط فرماندهان و نیروهای نظامی، حقوق هفتگانه نیروهای نظامی بر فرماندهان و بالعکس، عدم شرکت خود سلطان در جنگ، نحوه چینش نیروهای نظامی و تدابیر جنگی، آداب ورود نزد پادشاه و بیان روابط دیپلماتیک آن روزگار، نامگذاری سلطان به اسمی مختص و صدا کردن او به آن، ذکر اقسام چهارگانه نامگذاری بر مبنای احکام شرعی و مخاطب قرار دادن او با ضمیر غایب بهجهت رعایت تفاوت او با کسانی که کمشأنتر از اویند، گوش دادن به سخنان سلطان، ندیمان پادشاه و لزوم سلیم النفس و الطبع بودن آنان، آداب غذا خوردن سلطان و همغذایی سایرین با وی، اولویت او برای شروع نماز با فرارسیدن وقت آن، لزوم رعایت فاصله ده ذراعی با سلطان برای بقیه در نماز، سفر و تفریح با سلطان، لزوم حفظ شأن او در حرکت و مقدم داشتنش و همچنین مراعات سلطان نسبت به همراهان، ذکر انواع تفریحات، مانند: شطرنج، مشاعره، شکار، تیراندازی و...، حفظ اسرار سلطان، آداب پذیرایی از وی، تسلیت گفتن به او، خواب و پوشش پادشاه، هدیه دادن به وی، توصیه سلطان به بردباری، نزدیکی به پادشاه، وصایای سلطان، نامههای وی، رعیت و وظایف و حقوق آنها و...<ref>ر.ک: همان، ص166-72</ref>. | دیوان حکومتی و کارکنان آن و تقسیم مخارج آن برای چهار گروه و نظارت دائمی سلطان بر نحوه برداشت پول از آن، سفیران، روحیات لازم برای تصدی این منصب و ممانعت سلطان از تصدی این منصب به دست حریص و شرابخوار و نظارت دائمی سلطان بر احوال و اعمال سفیران، نیروهای نظامی و اینکه اقل فرماندهان آنها باید چهار نفر باشند تا از جهات چهارگانه کشور محافظت کنند، بیان تعداد در لشکرها و رستههای نظامی، شرایط فرماندهان و نیروهای نظامی، حقوق هفتگانه نیروهای نظامی بر فرماندهان و بالعکس، عدم شرکت خود سلطان در جنگ، نحوه چینش نیروهای نظامی و تدابیر جنگی، آداب ورود نزد پادشاه و بیان روابط دیپلماتیک آن روزگار، نامگذاری سلطان به اسمی مختص و صدا کردن او به آن، ذکر اقسام چهارگانه نامگذاری بر مبنای احکام شرعی و مخاطب قرار دادن او با ضمیر غایب بهجهت رعایت تفاوت او با کسانی که کمشأنتر از اویند، گوش دادن به سخنان سلطان، ندیمان پادشاه و لزوم سلیم النفس و الطبع بودن آنان، آداب غذا خوردن سلطان و همغذایی سایرین با وی، اولویت او برای شروع نماز با فرارسیدن وقت آن، لزوم رعایت فاصله ده ذراعی با سلطان برای بقیه در نماز، سفر و تفریح با سلطان، لزوم حفظ شأن او در حرکت و مقدم داشتنش و همچنین مراعات سلطان نسبت به همراهان، ذکر انواع تفریحات، مانند: شطرنج، مشاعره، شکار، تیراندازی و...، حفظ اسرار سلطان، آداب پذیرایی از وی، تسلیت گفتن به او، خواب و پوشش پادشاه، هدیه دادن به وی، توصیه سلطان به بردباری، نزدیکی به پادشاه، وصایای سلطان، نامههای وی، رعیت و وظایف و حقوق آنها و...<ref>ر.ک: همان، ص166-72</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== |
ویرایش