۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
القانون المسعودي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو') |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type='authors'|[[ | |data-type='authors'|[[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد]] (نويسنده) | ||
[[جندی، عبدالکریم سامی]] (مصحح) | [[جندی، عبدالکریم سامی]] (مصحح) | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
كتاب«القانون المسعودى»، در علم هيئت و نجوم است و توسط [[ | كتاب«القانون المسعودى»، در علم هيئت و نجوم است و توسط [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوريحان بيرونى]]، در اوايل قرن پنجم هجرى، به زبان عربى تأليف گرديده است. ظاهراً بيرونى، اين كتاب را براى سلطان مسعود غزنوى نوشته است. اين كتاب را مى‌توان جامع‌ترين كتاب اخترشناسى اسلامى دانست كه زمان‌هاى طولانى به‌عنوان كتاب درسى مطرح بوده است. | ||
اين كتاب، يك دانش‌نامه‌ى ستاره‌شناسى، جغرافيا، هيئت و رياضى است و بهترين گواه بر موقعيت علمى دانشمندان ستاره‌شناس مسلمان در گذشته مى‌باشد. | اين كتاب، يك دانش‌نامه‌ى ستاره‌شناسى، جغرافيا، هيئت و رياضى است و بهترين گواه بر موقعيت علمى دانشمندان ستاره‌شناس مسلمان در گذشته مى‌باشد. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
خلاصه، مقاله‌هاى 1 و 2، به مفاهيم پايه كيهان‌شناسى و گاه‌شمارى مى‌پردازد. مقاله‌هاى 3 و 4، پيرامون مثلثات مسطح و كروى است و جدول‌هاى كاملى از تابع‌هاى شناخته شده دارد. مقاله 5، پيرامون مساحى و جغرافياى رياضى است و جدولى نيز دارد كه مختصات جغرافيايى سرزمين‌ها را نشان مى‌دهد. مقاله 6 و7، پيرامون خورشيد و ماه است. مقاله 8، پيرامون خورشيدگرفتگى، ماه‌گرفتگى و ديدن هلال ماه است. مقاله 9، پيرامون ستاره‌ها و مقاله 10، پيرامون سياره‌هاست. مقاله پايانى نيز پيرامون عمليات احكام نجوم است. | خلاصه، مقاله‌هاى 1 و 2، به مفاهيم پايه كيهان‌شناسى و گاه‌شمارى مى‌پردازد. مقاله‌هاى 3 و 4، پيرامون مثلثات مسطح و كروى است و جدول‌هاى كاملى از تابع‌هاى شناخته شده دارد. مقاله 5، پيرامون مساحى و جغرافياى رياضى است و جدولى نيز دارد كه مختصات جغرافيايى سرزمين‌ها را نشان مى‌دهد. مقاله 6 و7، پيرامون خورشيد و ماه است. مقاله 8، پيرامون خورشيدگرفتگى، ماه‌گرفتگى و ديدن هلال ماه است. مقاله 9، پيرامون ستاره‌ها و مقاله 10، پيرامون سياره‌هاست. مقاله پايانى نيز پيرامون عمليات احكام نجوم است. | ||
ابوريحان، در اين كتاب، داراى ابتكارهاى شگفتى مى‌باشد كه از آن جمله، فرمول‌هايى براى بسط سينوس يك زاويه است كه هر گاه به علايم جديد نمايش داده شوند معلوم مى‌گردد كه فرمول بيرونى نزديكى زيادى به معادله نيوتون دارد. | |||
او در هم‌آهنگى اندازه‌هاى جغرافيايى، تحقيق خود را تنها بر پايه آزمايش و پژوهش و تجربه استوار نموده است و بر همين اساس، جدول‌هايى را ساخته كه بسيار ارزش‌مندند، لذا زكى وليد طوفقان(پژوهش‌گر ترك)، بخش جدول‌ها را جداگانه به پيوست بخش‌هايى از چند نامه ديگر بيرونى، منتشر ساخته است. | او در هم‌آهنگى اندازه‌هاى جغرافيايى، تحقيق خود را تنها بر پايه آزمايش و پژوهش و تجربه استوار نموده است و بر همين اساس، جدول‌هايى را ساخته كه بسيار ارزش‌مندند، لذا زكى وليد طوفقان(پژوهش‌گر ترك)، بخش جدول‌ها را جداگانه به پيوست بخش‌هايى از چند نامه ديگر بيرونى، منتشر ساخته است. | ||