۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سیاحت‌نامه ابراهیم بیگ: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'احمد كسروى' به 'احمد كسروى ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
سياحتنامه ابراهيم بيگ هم از نظر نفوذ اجتماعى در عصر خويش و هم از ديدگاه تاثير ادبى در سير ادبيات نوين ايران نقش تاريخى داشته است. از نظر نفوذ اجتماعى ارزش سياحتنامه، در انقلاب مشروطه ايران، نظير ارزش كتاب قرارداد اجتماعى، اثر ژان ژاك روسو، در انقلاب كبير فرانسه است. تاييد اين ارزشگذارى را در آثار مورخان و منتقدان و كارشناسان ادب پارسى جست و جو مى‌كنيم. | سياحتنامه ابراهيم بيگ هم از نظر نفوذ اجتماعى در عصر خويش و هم از ديدگاه تاثير ادبى در سير ادبيات نوين ايران نقش تاريخى داشته است. از نظر نفوذ اجتماعى ارزش سياحتنامه، در انقلاب مشروطه ايران، نظير ارزش كتاب قرارداد اجتماعى، اثر ژان ژاك روسو، در انقلاب كبير فرانسه است. تاييد اين ارزشگذارى را در آثار مورخان و منتقدان و كارشناسان ادب پارسى جست و جو مى‌كنيم. | ||
[[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] مى‌نويسد: سياحتنامه ابراهيم بيگ كه انتشار آن همزمان با دوره طغيان ماده عدم رضايت بود، در تحريك حس نفرت و انزجار مردم ايران نسبت به حكومت مخرب و افتضاح آميز مخصوص دوره سلطنت مظفرالدين شاه نقش بزرگى داشته و شهرت بسزايى در ميان عامه به هم زد. از نوشته‌هاى ناظم کرمانى در تاريخ بيدارى ايرانيان درمى‌يابيم كه محفل‌ها و انجمن‌هاى آزاديخواه، پيش از مشروطه، هيچ كتاب آموزش تئورى براى تقويت و تربيت دانش سياسى خود نداشته‌اند، جز كتاب سياحتنامه ابراهيم بيگ. ناظم الاسلام يادآورى مى‌كند كه اين كتاب را روحانىٍ مردم گرا سيد محمد طباطبايى به او داده بود و در انجمن مخفى كه از فرزانگان و فضلاى ناراضى تشكيل شده بود، آن را مى‌خوانده‌اند و... اهالى انجمن و فداييان بعضى به حالت تباكى (گريه كردن) و بعضى از كثرت خزن و غم از خود رفته و حالت بهت به آنها دست داده تا چندى حالت يك كلمه سخن گفتى باقى نبود. هم و غم غريبى عارض هر يك گرديده به اوضاع غريبه مملكت و گرفتارى عجيبه اين ملت سر به گريبان تعجب و حيرت و سرافكندگى و فكرت فرو برده.... [[کسروی، احمد|احمد كسروى]] | [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] مى‌نويسد: سياحتنامه ابراهيم بيگ كه انتشار آن همزمان با دوره طغيان ماده عدم رضايت بود، در تحريك حس نفرت و انزجار مردم ايران نسبت به حكومت مخرب و افتضاح آميز مخصوص دوره سلطنت مظفرالدين شاه نقش بزرگى داشته و شهرت بسزايى در ميان عامه به هم زد. از نوشته‌هاى ناظم کرمانى در تاريخ بيدارى ايرانيان درمى‌يابيم كه محفل‌ها و انجمن‌هاى آزاديخواه، پيش از مشروطه، هيچ كتاب آموزش تئورى براى تقويت و تربيت دانش سياسى خود نداشته‌اند، جز كتاب سياحتنامه ابراهيم بيگ. ناظم الاسلام يادآورى مى‌كند كه اين كتاب را روحانىٍ مردم گرا سيد محمد طباطبايى به او داده بود و در انجمن مخفى كه از فرزانگان و فضلاى ناراضى تشكيل شده بود، آن را مى‌خوانده‌اند و... اهالى انجمن و فداييان بعضى به حالت تباكى (گريه كردن) و بعضى از كثرت خزن و غم از خود رفته و حالت بهت به آنها دست داده تا چندى حالت يك كلمه سخن گفتى باقى نبود. هم و غم غريبى عارض هر يك گرديده به اوضاع غريبه مملكت و گرفتارى عجيبه اين ملت سر به گريبان تعجب و حيرت و سرافكندگى و فكرت فرو برده.... [[کسروی، احمد|احمد كسروى]] در تاريخ مشروطه ايران، علاوه بر نقش كتاب در محافل روشنفكرى به تاثير توده‌اى آن در انبوه ايرانيان اشاره دارد و مى‌نويسد: ارج آن را كسانى دادند كه آن روزها خوانده‌اند و تكانى را در خواننده پديد مى‌آورد و به ياد مى‌دارند. انبوه ايرانيان كه در آن روز خو به اين آلودگى‌ها و بدى‌ها گرفته بودند و جز از زندگانى بد خود به زندگانى ديگر گمان نمى‌بردند از خواندن اين كتاب تو گفتى از خواب بيدار مى‌شدند و تكان سخت مى‌خوردند. بسيار كسان را توان پيدا كرد كه از خواندن اين كتاب بيدار شده و براى كوشيدن به نيكى كشور آماده گرديده و به كوشندگان ديگر پيوسته‌اند. | ||
سياحتنامه ابراهيم بيگ يك قصه سياسى عاشقانه است كه با طنز و عصبيت روايت مى‌شود. داستان كه با گزارش واقع‌گراى يك مسافرت آغاز مى‌شود، اندك اندك در انتها تمثيلى مى‌گردد؛ يعنى پوسته حادثه‌ها را مى‌شكافد و به حوادث و بازيگران خود معنايى تاريخى يا اسطوره‌اى مى‌بخشد و بدين طريق در گنجينه ادبيات نوين ايرانى جايى ممتاز مى‌يابد. | سياحتنامه ابراهيم بيگ يك قصه سياسى عاشقانه است كه با طنز و عصبيت روايت مى‌شود. داستان كه با گزارش واقع‌گراى يك مسافرت آغاز مى‌شود، اندك اندك در انتها تمثيلى مى‌گردد؛ يعنى پوسته حادثه‌ها را مى‌شكافد و به حوادث و بازيگران خود معنايى تاريخى يا اسطوره‌اى مى‌بخشد و بدين طريق در گنجينه ادبيات نوين ايرانى جايى ممتاز مى‌يابد. | ||