۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
شرح توحيد الصدوق: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)') |
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
از جمله مسائل مهمى كه قاضى سعيد به شرح و حل آن اقدام نموده مساله معراج پيامبر اكرم(ص)، معاد و موضوعات مرتبط با آن است كه ايشان در اين رابطه به آيات قرآنى، احاديث معصومين و يافته هاى عرفانى خويش استناد جسته و از فتوحات مكيه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و كلمات سلير عرفاى بزرگ بهره مى گيرد. | از جمله مسائل مهمى كه قاضى سعيد به شرح و حل آن اقدام نموده مساله معراج پيامبر اكرم(ص)، معاد و موضوعات مرتبط با آن است كه ايشان در اين رابطه به آيات قرآنى، احاديث معصومين و يافته هاى عرفانى خويش استناد جسته و از فتوحات مكيه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و كلمات سلير عرفاى بزرگ بهره مى گيرد. | ||
قاضى سعيد تاليف جلد دوم را حدودا از سال 1095 آغاز نموده و در محرم 1099 به اتمام رسانده است. او در اين جلد به شرح احاديث بابهاى سوم تا بيست و هفتم توحيد صدوق پرداخته و نهايت تلاش خويش را در حل معضلات احاديث و تفسير و توضيح آنها مبذول داشته است. در اين مجلد موضوعاتى از قبيل: معناى واحد و توحيد و موحد، تفسير قل هو الله احد، معناى توحيد و عدل، نفى جسميت و صورت از بارى تعالى، رويت خداوند، قدرت و علم حق تعالى، صفات ذات و صفات افعال، معناى عين و اذن و لسان در مورد خداوند، معناى رضا و سخط الهى و. .. مورد بحث و بررسى واقع شده است. | قاضى سعيد تاليف جلد دوم را حدودا از سال 1095 آغاز نموده و در محرم 1099 به اتمام رسانده است. او در اين جلد به شرح احاديث بابهاى سوم تا بيست و هفتم توحيد صدوق پرداخته و نهايت تلاش خويش را در حل معضلات احاديث و تفسير و توضيح آنها مبذول داشته است. در اين مجلد موضوعاتى از قبيل: معناى واحد و توحيد و موحد، تفسير قل هو الله احد، معناى توحيد و عدل، نفى جسميت و صورت از بارى تعالى، رويت خداوند، قدرت و علم حق تعالى، صفات ذات و صفات افعال، معناى عين و اذن و لسان در مورد خداوند، معناى رضا و سخط الهى و... مورد بحث و بررسى واقع شده است. | ||
جلد سوم شرح توحيد صدوق آخرين مجلد از اين اثر است كه در دسترس قرار دارد و از گفتار شارح چنين بر مى آيد كه اين كتاب جلد چهارمى هم داشته و صاحب الذريعه گفته كه آن را در کرمانشاه ديده است. تاريخ شروع تاليف جلد سوم دقيقا مشخص نمى باشد اما از قبل از سال 1103 تا 8 رمضان سال 1107 هجرى به طول انجاميده است. | جلد سوم شرح توحيد صدوق آخرين مجلد از اين اثر است كه در دسترس قرار دارد و از گفتار شارح چنين بر مى آيد كه اين كتاب جلد چهارمى هم داشته و صاحب الذريعه گفته كه آن را در کرمانشاه ديده است. تاريخ شروع تاليف جلد سوم دقيقا مشخص نمى باشد اما از قبل از سال 1103 تا 8 رمضان سال 1107 هجرى به طول انجاميده است. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
شارح در باب اول اين مجلد به بيان معناى اصطلاحات «سرمد، دهر، زمان» و نيز برخى اصطلاحات عرفا نظير «زمان عقلى، زمان مثالى و زمان حسى» پرداخته است. در باب دوم (باب 29 التوحيد) به دفاع از ديدگاه خويش در باب اشتراك لفظى صفات مشترك بين خالق و مخلوق پرداخته و تمام صفات را به سلب نقيض ارجاع داده است. وى قبل از شرح احاديث اين باب ديدگاههاى مختلف را در باب اسماء و صفات يادآور ميشود و از كسانى كه صفات مشترك بين خالق و مخلوق را مشترك لفظى مى دانند، نه مشترك معنوى با عنوان «طائفۀ محقّه» ياد مى كند و ديدگاه ايشان را مبتنى بر روايت امام محمد باقر(ع) كه دربارۀ صفات خداوند نقل شده، مى داند. قال الامام(ع): هل هو عالم قادر الا انه وهب العلم للعلماء و القدره للقادرين. | شارح در باب اول اين مجلد به بيان معناى اصطلاحات «سرمد، دهر، زمان» و نيز برخى اصطلاحات عرفا نظير «زمان عقلى، زمان مثالى و زمان حسى» پرداخته است. در باب دوم (باب 29 التوحيد) به دفاع از ديدگاه خويش در باب اشتراك لفظى صفات مشترك بين خالق و مخلوق پرداخته و تمام صفات را به سلب نقيض ارجاع داده است. وى قبل از شرح احاديث اين باب ديدگاههاى مختلف را در باب اسماء و صفات يادآور ميشود و از كسانى كه صفات مشترك بين خالق و مخلوق را مشترك لفظى مى دانند، نه مشترك معنوى با عنوان «طائفۀ محقّه» ياد مى كند و ديدگاه ايشان را مبتنى بر روايت امام محمد باقر(ع) كه دربارۀ صفات خداوند نقل شده، مى داند. قال الامام(ع): هل هو عالم قادر الا انه وهب العلم للعلماء و القدره للقادرين. | ||
بهترين مباحثى كه در باب سوم (باب 30 التوحيد) اين مجلد مطرح است، كلام الله و كيفيت آن و ديدگاههاى فرق مختلف كلامى در اين باره و نيز روش اهل بيت(ع) دربارۀ قرآن، بحث ار ايمان و حقيقت آن و. .. مى باشد. | بهترين مباحثى كه در باب سوم (باب 30 التوحيد) اين مجلد مطرح است، كلام الله و كيفيت آن و ديدگاههاى فرق مختلف كلامى در اين باره و نيز روش اهل بيت(ع) دربارۀ قرآن، بحث ار ايمان و حقيقت آن و... مى باشد. | ||
در باب چهارم (باب 31 التوحيد) به بيان معناى «بسم الله الرحمن الرحيم» با استناد به احاديث پنج گانه پرداخته است. مباحث ساير ابواب كتاب عبارتند از: بيان ديدگاههاى مختلف دربارۀ حروف تهجى و مخارج آنها، بررسى حروف جمل و حساب حروف مذكور، ادله توحيد صانع و ذكر برخى صفات خداوند، بحث از اب و ابن و روح القدس (اقانيم سه گانه مسيحيان) كه بين هاشم بن الحكم و جائليق مسيحى صورت گرفته است، بحث از حجب و سرادقات به طور تفصيلى، تفسير احاديث مشكله در باب عظمت خداوند متعال، لطف خداوند و. ... | در باب چهارم (باب 31 التوحيد) به بيان معناى «بسم الله الرحمن الرحيم» با استناد به احاديث پنج گانه پرداخته است. مباحث ساير ابواب كتاب عبارتند از: بيان ديدگاههاى مختلف دربارۀ حروف تهجى و مخارج آنها، بررسى حروف جمل و حساب حروف مذكور، ادله توحيد صانع و ذكر برخى صفات خداوند، بحث از اب و ابن و روح القدس (اقانيم سه گانه مسيحيان) كه بين هاشم بن الحكم و جائليق مسيحى صورت گرفته است، بحث از حجب و سرادقات به طور تفصيلى، تفسير احاديث مشكله در باب عظمت خداوند متعال، لطف خداوند و.... | ||
==نكاتى دربارۀ تصحيح== | ==نكاتى دربارۀ تصحيح== | ||