هادوی تهرانی، مهدی
| نام | هادوی تهرانی، مهدی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | |
| متولد | 1340 ش یا 15 ق |
| محل تولد | تهران |
| رحلت | |
| اساتید | آیت‌الله سید محمود هاشمى |
| برخی آثار | ولایت فقیه (مبانی، ادله و اختیارات)
تحرير المقال في کليات علم الرجال ولايت و ديانت (جستارهایی در انديشه ي سیاسی اسلام) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06285AUTHORCODE |
مهدى هادوى (متولد 1340ش)، فقیه، نویسنده، محقق، استاد حوزه و دانشگاه
ولادت
در سال 1340 در تهران زاده شد.
تحصیلات
پس از طىّ دوره دبستان و راهنمایى، به عنوان شاگرد ممتاز از دبیرستان خوارزمى که از دبیرستان‌هاى بسیار معتبر روزگار خود بود، در رشته ریاضى و فیزیک دیپلم گرفت و در حین تحصیل، توانست در سن 16 سالگى مدرک معتبر تافل در زبان انگلیسى را با امتیاز بالا از دانشگاه پرینستون دریافت کند. وى در دوران دبیرستان، مطالعات گسترده‌اى در زمینه فیزیک نظرى و ریاضیات کاربردى انجام داد و در این زمینه با برخى دانشگاه‌هاى بزرگ دنیا مکاتبه داشت. او پس از اخذ دیپلم، به عنوان یکى از پذیرفته شدگان ممتاز کنکور، در رشته مهندسى برق و الکترونیک دانشگاه صنعتى شریف مشغول به تحصیل شد.
وى پس از مدتى آموزش غیر رسمى علوم دینى در تهران، تحصیلات رسمى حوزوى خود را در قم آغاز کرد. سپس به تهران بازگشت و ادبیات و منطق را در نزد اساتید برجسته‌اى مانند حضرات آیات خوشوقت، فقهى و جوادى آموخت و اصول فقه مقدماتى و متوسظ را از محضر حضرات آیات على‌محمدى سبزوارى و رحمانى مازندرانى در تهران بهره جست. آن‌گاه پس از مهاجرت دائم به قم، دوره سطح را در مدت پنج سال در نزد استادان نام‌آورى همچون حضرات آیات شیخ على‌پناه اشتهاردى، مصطفى اعتمادى، طاهر شمس گلپایگانى، حسینى کاشانى، صالحى مازندرانى، فاضل لنکرانى و سید حسن طاهرى خرم‌آبادى به پایان رساند و در امتحانات حوزه بارها به عنوان فرد ممتاز معرفى شد. پس از آن به تحصیل عالى‌ترین سطح تحصیلات حوزوى-یعنى خارج فقه و اصول- پرداخت و از اساتید بزرگى همچون حضرات آیات عظام جعفر سبحانى، جواد تبریزى، وحید خراسانى، بهجت فومنى، مکارم شیرازى و میرزا هاشم آملى استفاده کرد و مکتب فقهى و اصولى شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر را در محضر درس آیت‌الله سید محمود هاشمى و به ویژه استاد برجسته آیت‌الله سید کاظم حائرى فراگرفت. دانش رجال را از آیت‌الله جعفر سبحانى و رجالى نام آشناى معاصر، آیت‌الله سید موسى شبیرى زنجانى آموخت.
در فلسفه و منطق از محضر بزرگانى همچون حضرات آیات انصارى شیرازى، حسن‌زاده آملى و مصباح یزدى بهره جست و سال‌ها به خوشه‌چینى از خرمن حکمت حکیم متأله آیت‌الله جوادى آملى مشغول بود. افزون بر این، وى آموزش‌هاى اخلاقى و عرفانى را در تهران، در نزد آیت‌الله خوشوقت آغاز کرد و از ابتداى حضور خود در قم، افزون بر بهره‌گیرى از دریاى معنویت فقیه عارف، آیت‌الله بهجت فومنى و دروس اخلاق آیت‌الله مظاهرى، با سالک واصل، آیت‌الله بهاءالدینى، مراوده و ارتباط مستمر و وثیق داشت و این ارتباط تا هنگام رحلت آن عارف فقیه، برقرار بود. وى در نزد آن بزرگوار، علاوه بر اخلاق و عرفان به تحصیل فقه، تفسیر قرآن و حدیث نیز پرداخت.
ایشان این توفیق را داشته است که افزون بر تدریس در دانشگاه‌ها، تقریباً تمام دروس مقدمات و سطح حوزه علمیه را بارها تدریس نماید و از سال 1369، در سن 29 سالگى، به تدریس خارج فقه و اصول عالى‌ترین دوره آموزشى حوزه علمیه اشتغال پیدا کند.
در درس فقه، به خلاف سایر علما که به بحث‌هاى متعارف مانند طهارت یا صلاة به روش سنتى مى‌پردازند، روش ابتکارى وى بر مقایسه بحث‌هاى فقهى اسلامى با حقوق جدید در موضوعات اجتماعى مانند حقوق قراردادها، بازارهاى بورس، قضاوت و حقوق جزا استوار است که با نیازهاى امروز جامعه اسلامى تناسب بیشترى دارد.
در دوره دوم خارج اصول، ایشان با تفکیک مباحث فلسفه علم اصول فقه از علم اصول فقه، براى اولین بار در حوزه آموزش رسمى، فلسفه علم را آغاز کرد و با عرضه‌ى فهرستى جدید، براى علم اصول فقه، ساختارى مستحکم‌تر مبتنى بر منطقى استوار براى این دانش کهن ارائه نمود.
افزون بر این، استاد به تدریس مباحث منطقى، فلسفى و کلامى اشتغال داشته و برخى آثار قلمى وى حاصل همین تحقیقات است. بزرگانى چون آیت‌الله سبحانى، ایشان را مبتکر دانش نوین مبانى کلامى اجتهاد مى‌دانند. این دانش، براى اولین بار در درسى به همین عنوان توسط ایشان به حوزه معرفى و در کتابى با همین نام به متفکران و محققان عرضه شد. این کتاب به عنوان کتاب سال مورد تقدیر قرارگرفت.
ایشان علاوه بر تدریس در حوزه علمیه، با دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالى کشور همکارى علمى دارد. وى عضو شوراى علمى و از مؤسسین رشته کارشناسى ارشد فلسفه علم دانشگاه صنعتى شریف بوده است و اکنون عضو شوراى بررسى متون علوم انسانى وزارت علوم، تحقیقات و فناورى و رئیس گروه فقه و حقوق این شورا مى‌باشد. وى همچنین در برخى از علوم جدید مانند اقتصاد، کلام جدید، فلسفه علم و فلسفه هنر، مطالعات و تحقیقات گسترده‌اى دارد که بعضى از آن‌ها در قالب کتب و مقالات عرضه شده است. ایشان سال‌ها عضو هیأت مشورتى بانکدارى و مالیه اسلامى در بانک مرکزى، کمیته تخصصى فقهى سازمان بورس، عضو هیأت أمناى پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى و عضو هیأت علمى مرکز تحقیقات اخلاق پزشکى دانشگاه علوم پزشکى جهرم بوده و مدت‌ها ریاست هیأت علمى بعثه مقام معظم رهبرى را بر عهده داشته است.
ایشان به دو زبان انگلیسى و عربى، تسلّط کامل دارد و تا حدّ زیادى با زبان فرانسه و آلمانى نیز آشناست. مهارت در زبان انگلیسى و کاربرد کامپیوتر، این امکان را براى وى فراهم کرد که اولین پاسخگوى مسائل اسلامى در جهان، روى شبکه جهانى کامپیوترى (اینترنت) باشد. در حال حاضر سایت IslamQuest.net زیر نظر وى به پاسخ‌گویى به پرسش‌هاى مختلف در حوزه دین به چهارده زبان (انگلیسى، عربى، فرانسه، ترکى استانبولى، اردو، روسى، آذرى- کریل- مالایو، اندونزیایى، آلمانى، ایتالیایى، اسپانیایى، تایى و فارسى) مشغول است. سایت hadavi.info به سه زبان (فارسى، عربى، انگلیسى) به معرفى آثار و اخبار وى مى‌پردازد.
ایشان ضمن ارتباط و حضور در مراکز دینى و علمى کشورهاى مختلف اروپایى، آسیایى و آفریقایى در تأسیس مراکز فرهنگى اسلامى از جمله انجمن اهل‌بیت(ع) در سوئیس، انجمن محمدیه در تایلند، مرکز اسلامى هلند و شوراى جهانى رهبران دینى مشارکت داشته است.
وى عضو شوراى عالى مجمع جهانى اهل‌بیت(ع) و تنها عضو شیعى و ایرانى کمیته جهانى گفتگوى اسلام و غرب و از مؤسسین شوراى جهانى رهبران دینى WCRL است.
صدها مصاحبه و گفتگو در رسه‌گانه‌هاى مختلف داخلى و خارجى و شرکت فعال و مؤثر ایشان در ده‌ها همایش و کنفرانس در ایران و جهان، وى را به چهره‌اى آشنا براى مردم ایران و جهان تبدیل کرده است.
آثار
- گنجینه خرد (بررسى تحلیلى منطق در مهد تمدن اسلامى در دو جلد)
- تحریر المقال فى کلیات علم الرجال (این کتاب که به زبان عربى نوشته شده در حوزهاى علمیه کشورهاى عربى مانند لبنان و بحرین تدریس مى‌شود.)
- ولایت فقیه (در انگلستان به انگلیسى و در اندونزى به زبان اندونزیایى-مالایو- منتشر شده است.)
- مبانى کلامى اجتهاد (کتاب برگزیده سال 1378 حوزه علمیه قم)
- مکتب و نظام اقتصادى اسلام
- ولایت و دیانت (به سه زبان ترکى استانبولى، اردو و عربى ترجمه شده است.)
- باورها و پرسش‌ها
- تاریخ علم اصول
- با جوان تا آسمان
- میقات سبز (این کتاب که راهنماى تحصیل در حوزه علمیه مى‌باشد، در واقع آداب المتعلمین دنیاى معاصر است.)
- قضاوت در اسلام (جلد اول: قضاوت و قاضى)
- ایران سرزمین خرد خدایى
- با گام‌هاى سبز انتظار
- ساختار کلى نظام اقتصادى اسلام در قرآن (این کتاب به عنوان نظریه‌اى نو مورد توجه خاص قرار گرفت.)
وى در زمینه کلام و فلسفه، اصول فقه و تاریخ آن، تاریخ حدیث، فقه و حقوق، کتاب‌ها و مقالات متعددى دارند که برخى از آن‌ها مانند: «فلسفه علم اصول فقه»، «هرمنوتیک و متون دینى»، «آفاق نو در حوزه علمیه»، «الهدایة حاشیة على بدایة الحکمة»، «حقوق اموال و مالکیت»، «حقوق قراردادها» و «هنر و دین» در دست انتشار است. مجموعه‌ى کتاب‌هاى تألیف شده وى به بیش از شصت جلد در چهارده محور بالغ مى‌شود.
افزون بر این، صدها مقاله علمى از ایشان در مجلات و همایش‌هاى داخلى و خارجى منتشر شده است.