غريب الحديث (ابن قتیبه با تحقیق جبوری)

    از ویکی‌نور
    غريب الحديث
    غريب الحديث (ابن قتیبه با تحقیق جبوری)
    پدیدآورانابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (نویسنده) جبوری، عبدالله (محقق)
    ناشرمطبعة العانی
    مکان نشرعراق- بغداد
    سال نشر1397ق/1977م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    غريب الحديث، اثر ابومحمد عبدالله بن مسلم بن قتیبه دینوری (متوفی 276ق)، از جمله منابع مهم در تبیین و تفسیر معنای الفاظ دشوار احادیث می‌باشد.

    ازآنجاکه پیش‌تر این کتاب با تحقیق نعیم زرزور معرفی گردیده، در این نوشتار، به معرفی نسخه‌ای پرداخته شده است که با تحقیق عبدالله جبوری، به چاپ رسیده است. کتاب با تحقیق نعیم زرزور در دو جلد و اثر حاضر، در سه جلد، تنظیم شده است.

    جلد نخست، با مقدمه‌ای از محقق آغاز شده که در آن، ابتدا شرح‌حال مفصلی از مؤلف ارائه گردیده[۱] و سپس، ضمن بررسی تاریخ علم غریب الحدیث[۲] و تأثیر کتب غریب الحدیث در ادبیات و لغت عرب[۳]، به اموری همچون تلاش‌های ابن قتیبه در نگارش غریب الحدیث[۴]، روات این کتاب[۵] و توثیق نسبت آن به ابن قتیبه پرداخته شده[۶] و در پایان، نسخ کتاب، تشریح گردیده است[۷].

    از جمله ویژگی‌های بارز این نسخه، وجود فهارس فنی آن می‌باشد که توسط محقق، تنظیم گردیده و در انتهای جلد سوم، جای گرفته است. این فهارس به ترتیب عبارتند از: آیات قرآن؛ شعر؛ رجز؛ شعرها، شعرا؛ اماکن و بقاع؛ قبایل، امم، ملل و نحل؛ امثال؛ اقوال مأثوره در کلام عرب؛ تصریف؛ معربات؛ ایام و غزوات؛ قلب و ابدال؛ لغات؛ لهجه‌ها؛ فروق لغوی؛ آلت و آدات؛ لباس؛ فلک؛ خلق انسان؛ نبات؛ حیوان؛ کتبی مذکور توسط مؤلف؛ اصطلاحات فرهنگی؛ اعلام؛ مواد لغوی؛ منابع جراید؛ موضوعات؛ تطبیعات و فهرست فهارس.

    در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۸] و اشاره به اختلاف نسخ[۹]، به شرح‌حال مختصر برخی از اعلام[۱۰] و توضیح واژگان[۱۱] و عبارات متن، پرداخته شده است[۱۲].

    پانویس

    1. مقدمه مؤلف، ج1، ص12- 19
    2. همان، ص23
    3. همان، ص27
    4. همان، ص35
    5. همان، ص39
    6. همان، ص42
    7. همان، ص90
    8. ر.ک: پاورقی، ج1، ص416
    9. همان، ص424
    10. ر.ک: همان، ص423
    11. ر.ک: همان، ص417
    12. ر.ک: همان، ص418

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها