العروة الوثقی مع تعليقات عدة من الفقهاء العظام... الخميني، الخوئي، الگلپايگاني و مكارم الشیرازی

    از ویکی‌نور
    العروة الوثقی مع تعليقات عدة من الفقهاء العظام... الخميني، الخوئي، الگلپايگانی و مكارم الشیرازی
    العروة الوثقی مع تعليقات عدة من الفقهاء العظام... الخميني، الخوئي، الگلپايگاني و مكارم الشیرازی
    پدیدآورانیزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم (نویسنده)

    مکارم شیرازی، ناصر (معلق)

    موسوی خمینی، سید روح‌الله (معلق)

    خویی، ابوالقاسم (معلق)

    گلپایگانی، سید محمدرضا (معلق)
    ناشرمدرسة الإمام علي بن أبي‌طالب علیه‌السلام
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1428 ق
    چاپ1
    شابک978-964-533-034-5
    موضوعفقه جعفری - قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏4‎‏ع‎‏4‎‏ ‎‏1386
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    العروة الوثقی مع تعليقات عدة من الفقهاء العظام... الخميني، الخوئي، الگلپايگانی و مكارم الشیرازی مشتمل بر متن کتاب عروة الوثقی اثر سيد‌ ‎محمد كاظم طباطبايى يزدى به همراه تعليقات آیات عظام امام خمينى، سيد‌ ‎ابوالقاسم خويى، سيد‌ ‎محمدرضا گلپايگانى و ناصر مكارم شيرازى است.

    کتاب العروة الوثقی در بین آثار فقهی معاصر درخشندگی خاصی دارد. این اثر که به خامه فقیه محقق سید محمدکاظم طباطبایی یزدی(ره) نگاشته شده، توسط دو تن از شاگردان ایشان، یعنی شیخ احمد کاشف‌الغطاء و برادر کوچک‌ترش شیخ محمدحسین، از لحاظ ادبی بازنویسی شده است[۱].

    ساختار

    کتاب مشتمل بر دو جلد است بدین ترتیب که در ابتداى صفحات، متن كتاب، و در پاورقى، تعليقات علماى نامبرده درج شده است.


    گزارش محتوا

    در جلد اول، ابتدا كلياتى درباره اجتهاد و تقليد و سپس مباحث و احكام مربوط به آب‌ها مانند آب جارى، آب راكد، آب باران، آب حمام، آب چاه، آب استفاده شده در وضو و غسل (غساله) و آب مشکوک به نجاست بيان شده است. سپس احكام نجاسات مطرح شده و نجاست چيزهایى مانند بول، غائط انسان و حيوان، منى، مردار، خون، سگ، خوك، كافر، شراب فقاع (آب جو)، عرق جنب از حرام، عرق شتر نجاست‌خوار و هم‌چنين راه‌هاى اثبات نجاست يك شىء، مورد بررسى قرار گرفته و چگونگى نجس شدن اشياى مختلف، راه‌هاى از بين بردن نجاست از بدن در حال نماز، احكام نماز خواندن با لباس نجس و استثناهاى بخشيده شده در لباس نمازگزار بيان شده است.

    در ادامه انواع مطهرات از قبيل آب، زمين (خاک)، آفتاب، استحاله (ازبين رفتن ماهيت يك شىء و تبديل شدن آن به شىء ديگر)، انقلاب يعنى تبديل شدن شراب به سركه، كم شدن دو سوم از آب انگور، انتقال از كفر به اسلام، اسلام، تبعيت، از بين رفتن عين نجاست از يك شىء، استنجا (پاک كردن موضع غائط) به وسيله سنگ، خارج شدن خون حيوانى كه ذبح شده، خارج كردن آب از چاهى كه آبش نجس شده، تيمم ميت، استبرا، از بين رفتن تغيير رنگ يا بوى آب نجس شده و غايب شدن در پاورقى آمده است. در قسمت بعد، راه‌هاى اثبات طهارت يك شىء بيان شده و احكام مربوط به طهارت و نجاست ظروف بررسى گرديده است.

    احكام تخلى و استنجا احكام استبرا و کیفیت آن، مستحبات و محرمات تخلى، احكام وضو و واجبات و مستحبات آن، افعال وضو و شرايط آن، احكام غسل‌هاى جنابت، حيض، استحاضه، نفاس و مس ميت و کیفیت آنها و محرمات شخص جنب و حائض به صورت مبسوط بيان گرديده است.

    در قسمت ديگرى از كتاب، احكام ميت مانند وجوب توبه قبل از مرگ، آداب مريض و عيادت از او، احكام محتضر، مستحبات و مكروهات پس از مرگ ذكر شده و غسل دادن ميت و شرايط و احكام آن، کیفیت غسل ميت با سه آب خالص، مخلوط به سدر و مخلوط به كافور، احكام كفن كردن ميت و واجبات، مستحبات و مكروهات آن، احكام حنوط و جريدتين، احكام تشييع جنازه، احكام نماز ميت و کیفیت و شرايط آن، احكام دفن و واجبات، مستحبات و مكروهات آن و احكام نبش قبر به صورت مفصل بيان شده و تعليقات آنها نيز در پاورقى كتاب ارائه شده است.

    احكام غسل‌هاى مستحبى مانند غسل جمعه، غسل شب‌هاى ماه مبارک رمضان و ساير غسل‌هایى كه مربوط به ايام و مكان‌هایى خاص مى‌باشد، از مباحث بعدى كتاب است.

    در ادامه، احكام تيمم و موارد جواز آن، جنس خاک يا شىء مورد تيمم و کیفیت آن بيان شده است.

    فصل بعدى احكام و فروع فقهى مربوط به نماز بيان شده است كه در آن ابتدا مقدمات نماز مانند اعداد نمازهاى واجب و مستحب، اوقات نمازهاى واجب و مستحب و احكام وقت نمازهاى واجب و مستحب، احكام قبله، احكام پوشش نمازگزار، احكام مكان نمازگزار، شرايط محل سجده، احكام مسجد و احكام اذان و اقامه بيان شده، سپس احكام واجبات نماز مانند نيت، تكبيره الاحرام، قيام، قرائت، ركوع، سجود، تشهد، سلام، ترتيب و موالات، قنوت و تعقيبات نماز و واجبات و مستحبات مربوط به آنها بيان گرديده است.

    در ادامه مبطلات نماز و مكروهات آن و احكام نمازهاى آيات، قضا و استيجارى نماز جماعت و شرايط آن، احكام شك در ركعات نماز، احكام سجده سهوى، احكام نماز عيد فطر و قربان، نماز مسافر و ساير نمازهاى مستحبى به صورت مبسوط بيان شده است.

    در جلد دوم كتاب نيز ادامه مباحث مندرج در عروه الوثقى و تعليقات سه تن از فقهاى مذكور در آن بيان شده است.

    در اين مجلد ابتدا به بحث درباره احكام روزه مانند نيت در روزه و چيزهایى كه امساك از آنها در حال روزه لازم است و هم‌چنين مبطلات و مكروهات روزه بيان شده است. قضاى روزه ماه مبارک رمضان و كفاره آن و شرايط صحت و وجوب روزه و راه‌هاى اثبات رؤيت هلال بررسى شده است. تناسب بحث روزه و احكام اعتكاف كه روزه شرط اصلى آن است بيان گرديده است. در ادامه احكام و فروع فقهى مربوط به زكات بيان شده و چيزهایى كه زكات به آنها تعلق گرفته و کیفیت تعلق وجوب به آنها و هم‌چنين مستحقين دريافت زكات به طور مفصل ذكر شده است.

    احكام زكات فطره و شرايط وجوب آن و مقدار و وقت وجوب و هم‌چنين مصرف آن تبيين گرديده است. احكام خمس و متعلقات و مصرف آن بيان شده و احكام و فروع فقهى حج مانند شروط وجوب حج، احكام حج نذرى و نيابتى، احكام وصيت در حج، احكام حج مستحب، اقسام عمره، اقسام حج، احكام حج تمتع، احكام ميقات و مقدمات احرام و کیفیت آن عنوان مبحث بعدى است كه به صورت مفصل بررسى گرديده است.

    در ادامه مباحث احكام و فروع فقهى معاملات بيان شده است. ابتدا احكام اجاره و اركان آن و کیفیت عقد اجاره و ساير شروط آن بيان شده و سپس احكام مضاربه و شرايط آن بررسى گرديده است. احكام شركت، مزارعه، مساقات، ضمان، حو اله و نكاح به شرح گفته شده است.

    در احكام نكاح نيز ابتدا مستحبات نكاح و شروط عقد نكاح بررسى گرديده و در پایان احكام و شروط فقهى وصيت بيان شده است.

    در پاورقى كتاب تعليقات حضرات آيات امام خمينى، سيد‌ ‎ابوالقاسم خويى و سيد‌ ‎محمدرضا گلپايگانى نيز درج گرديده است.

    پانویس

    1. باقری افشار، پوران، ص207

    منابع مقاله

    باقری افشار، پوران، معرفی حواشی، شروح و تعلیقات بر عروة الوثقی، نقد کتاب فقه و حقوق، بهار و تابستان 1396، شماره 9 و 10

    وابسته‌ها