منم تیمور جهانگشا: سرگذشت تیمور لنگ به قلم خود او
منم تیمور جهانگشا: سرگذشت تیمور لنگ به قلم خود او | |
---|---|
پدیدآوران | منصوری، ذبیحالله (مترجم) بریون، مارسل (نویسنده) |
عنوانهای دیگر | منم تیمور جهانگشا: شگفت انگیزترین چهره تاریخی جهان
سرگذشت تیمور لنگ بقلم خود او سرگذشت تیمور لنگ به قلم خود او |
ناشر | مستوفی |
مکان نشر | تهران - ایران |
چاپ | 1 |
موضوع | ایران - تاریخ - تیموریان، 771 - 911ق. تیمور گورکانی، 736 - 807ق. - خود سرگذشتنامه |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | DSR 1097 /ب4م8 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
منم تميمور جهان گشا اثر (مارسل بريون) فرانسوى، كه در ايران معروف نيست و مترجم آن آقاى ذبيح الله منصورى، يك سرگذشت تاريخى به قلم همين نویسنده را به عنوان (صلاحالدين وارنعود) ترجمه كرد و آن ترجمه در يكى از روزنامههاى يوميه تهران منتشر گرديد.
كتابى كه اينك به عنوان (منم تيمور جهانگشا) از طرف (مارسل بريون) فرانسوى گردآورى و نوشته شده از کتابهاى خوب اروپاى غربى در سنوات اخير مىباشد.
(مارسل بريون) فرانسوى قبل از نوشتن اين كتاب، تمام تواريخ قديم را كه راجع به تيمور لنگ نوشته شده خواند و آنچه به زبان عربى نوشتهاند در متن اصلى قرائت كرد و تواريخ فارسى را در ترجمههاى انگليسى و فرانسوى و آلمانى مطالعه نمود و شروع به گردآورى و نوشتن اين كتاب كرد.
ساختار
كتاب حاضر شامل يكه مقدمه از مترجم و 27 فصلى میباشد كه از دوران كودكى خود در فصل اول شروع كرده و تا انتهاى فصل آخر كه خاطرات اسقف سلطانيه راجع به تيمور لنگ، میباشد، خاتمه پيدا كرده است.
گزارش محتوا
كتابى كه مترجم براى ترجمه (منم تيمور جهانگشا) از آن استفاده كرده و تأليف (مارسل بريون) مىباشد داراى فهرستى است از تمام کتابهائى كه (مارسل بريون) در كتابخانههاى مختلف اروپا و امريكا راجع به (تيمور لنگ) ديده، و نویسنده فرانسوى در اين فهرست، شرح حال مختصر هريك از نويسندگان آن كتب را هم نوشته است.
يكى از كتابها كه مورد استفاده (مارسل- بريون) قرار گرفته كتاب ظفرنامه تأليف (شرفالدين على يزدى) است، (مارسل بريون) میرساند كه (شرفالدين على يزدى) منشى (ميرزا ابراهيم سلطان) پسر دوم (شاهرخ) بود و كتاب خود را در سنوات 1424 و 1425 ميلادى نوشت و در يزد زندگى را بدرود گفت و كتاب ظفرنامه در سال 1653 ميلادى (سيصد و يازده سال قبل از اين) به زبان فرانسوى ترجمه شده و مترجم آن به زبان فرانسوى (پتى لاكروا) است و در سال 1723 ميلادى (دويست و چهل و يك سال قبل از اين) كتاب ظفرنامه به زبان انگليسى منتشر گرديد و مترجم آن مردى موسوم به (درباى) مىباشد.
نویسنده هريك از کتابهائى كه مورد استفاده (مارسل- بريون) قرار گرفته خواه به زبان فارسى و عربى و تركى، خواه به زبانهاى اروپائى همينطور، به طرزى مفيد و مختصر، معرفى شده است.
نسخه منحصر به فرد كتاب حاضر به زبان فارسى در تصرف (جعفر پاشا) حكمران يمن بوده (البته در دورهاى كه يمن جزو امپراطورى عثمانى بود) و بعد از فوت جعفر پاشا نسخه مزبور نزد بازماندگان متوفى ماند، تا اينكه كاتبى يك نسخه از روى آن كتاب نوشت و به هندوستان برد.
كتاب سرگذشت تيمور لنگ (به زبان فارسى) بعد از اينكه به هندوستان رفت مدتى در آن اقليم بود تا اينكه يك افسر انگليسى كتاب مزبور را از هندوستان به انگلستان برد و ما نميدانيم نسخه منحصر به فرد اين كتاب كه وارد هندوستان شده بود به دست آن افسر انگليسى افتاد، ياوى كاتبى را وادار به نوشتن كتاب كرد و رونوشت كتاب را بدست آورد.
در هر حال افسر مزبور اين كتاب را به انگلستان برد و در آنجا مردى به اسم (ديوى) با كمك پروفسور (وايت) استاد دانشگاه (اوكسفورد) اين كتاب را به انگليسى ترجمه كرد و متن انگليسى آن در سال 1783 ميلادى منتشر گرديد.
(مارسل بريون) زبان عربى میداند اما به زبان فارسى آشنا نيست و مأخذهاى زبان فارسى را فقط از روى ترجمه آنها به زبانهاى انگليسى و فرانسوى و آلمانى دريافته و به همين جهت مترجم، كه فارسى زبان است، براى مزيد استفاده از اين كتاب، قسمتى از اطلاعات تاريخى را كه از مأخذهاى فارسى به دست آمده بر آن افزود و منظورش اين بود كه اين كتاب، بيشتر مفيد واقع گردد و بنابراين از مأخذهاى فارسى چيزهائى در اين كتاب هست كه در متن فرانسوى آن نيست.
لذا مندرجات اين كتاب علاوه بر شرح حال تيمور لنگ به قلم خود او، اطلاعاتى است كه (مارسل بريون) با احاطهاى كه بر تواريخ تيمور لنگ داشته در آن گنجانيده و چيزهائى كه مترجم براى مزيد افاده، بدان منضم كرده است.
اگر ما بعد از خواندن اين كتاب نتوانيم راجع بروحيه تيمور لنگ يك نظريه مشخص استنباط كنيم در عوض خواندن اين كتاب چيزها به ما ميآموزد كه بر گنجينه اطلاعات ما میافزاید حتى براى دانشمندان و خبرگان تاريخ هم خواندن اين كتاب شايد بدون فايده نباشد و هركس در هر دوره از عمر، مىتواند از اين كتاب بهرمند شود.
اين كتاب ضميمهاى هم دارد و آن شرح حال تيمور لنگ به قلم اسقف سلطانيه است.
وضعيت كتاب
فهرست فصل هاى كتاب در ابتداى كتاب قرار گرفته است.
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب