کتاب فیه طبقات الأسماء المفردة من الصحابة و التابعین و أصحاب الحدیث
| کتاب فیه طبقات الأسماء المفردة من الصحابة و التابعین و أصحاب الحدیث | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بردیجی، احمد بن هارون (نويسنده) شهابی، سکینه (محقق) |
| ناشر | اثرآفرین |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1987م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ب4ف9 115 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب فيه طبقات الأسماء المفردة من الصحابة و التابعين و أصحاب الحديث، نوشته أبوبكر أحمد بن هارون بن روح البرديجي(230-301ق) از دانشمندان برجسته زمان خود در علم حدیث جرحوتعدیل(نقد راویان)، درباره افراد نادر در میان صحابه، تابعین و محدثین است.
این کتاب نیز با نام "طبقات الأسماء المفردة "و "الطبقات فی الأسماء المفردة" و" الأسماء المفردة من رجال الحديث" و "طبقات الأسماء المفردة من الصحابه و التابعین و اصحاب الحدیث" و "الطبقات فی الأسماء المفردة من اسماء العلماء و اصحاب الحدیث "شناخته میشود.[۱]
موضوع کتاب
موضوع اصلی کتاب، طبقهبندی و جمعآوری اسامی افراد نادر و یگانه (مُفرَدَة) از میان صحابه (یاران پیامبر)، تابعین (نسل پس از صحابه) و محدثین است. هدف مؤلف، شناسایی و معرفی افرادی است که نامشان کمتر در کتب رجالی و اسانید حدیثی ذکر شده یا منحصربهفرد تلقی میشوند. این کتاب از نظر موضوع و روش، در میان آثار پیشین خود، منحصربهفرد و نادر توصیف شده است [۲]
ساختار و محتوای کتاب
کتاب به پنج طبقه (دسته) اصلی تقسیم شده است. این طبقات به ترتیب زمانی مرتب شدهاند که با صحابه آغاز شده و سپس به تابعین و نسلهای بعدی محدثین میرسد. اسامی راویان را در داخل هر طبقه به طور پراکنده و بدون ترتیب خاصی که بهراحتی بتوان به آن دستیافت، مطرح کرده است بدین جهت مورد نقد واقع شده است که این اسامی در هر طبقه همیشه کامل و دقیق نبوده و ممکن است یافتن اسامی خاص را کمی دشوار سازد.[۳]
محقق اثر با ارائه لیست الفبایی از راویان، این نقص را برطرف کرده است.[۴]
البرديجي تلاش کرده است تا نامهایی را گردآوری کند که در سایر منابع رجالی و حدیثی بهندرت یافت میشوند یا بهنوعی "مفرد" (یگانه) تلقی میگردند. وی دقت و وسواس زیادی در جمعآوری اطلاعات داشته و جزئیاتی را اضافه کرده که ممکن است در آثار پیشین نادیده گرفته شده باشند وی تعداد 425 نفر را بیان کرده است.[۵]
بااینحال، محققان به برخی نکات انتقادی نیز اشاره کردهاند:
مفهوم "افراد" (اسامی یگانه) که البرديجي در کتابش به کار برده، گاهی اوقات ضعیف است؛ به این معنا که برخی از نامهایی که او منحصربهفرد دانسته، در واقع در روایات و سندهای متعدد دیگری نیز ظاهر شدهاند.
کتاب علاوه بر اسامی، شامل القاب (عناوین و کنیهها) نیز میشود. بخشی قابلتوجه از کتاب به القاب اختصاصیافته که برخی از آنها بسیار شناخته شده و رایج بودهاند، و مؤلف همیشه در تمایز دقیق میان نامهای مفرد و القاب شناخته شده، موفق نبوده است. بهعنوانمثال، نام «سفینه» که در کتاب آمده، در حقیقت یک کنیه است نه نام.
از جمله نمونههای اسامی ذکر شده در کتاب میتوان به «جدار» از تابعین، و «مسهر بن عبدالملک بن سلع»، «مسهر بن عمران»، «منبه بن عثمان»، «منبه والد بن وهب» از محدثین اشاره کرد.[۶]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب