کاظمی موسوی، سید احمد
سید احمد کاظمی موسوی (متولد ۹ شهریور ۱۳۱۸ش)، حقوقدان، تاریخدان، نویسنده، پژوهشگر دینی و استاد مطالعات اسلامی است که سابقه تدریس در دانشگاههای معتبری چون مکگیل، امام صادق، تهران، الزهرا، دانشگاه بینالمللی اسلامی مالزی، مریلند، ویرجینیا، دانشگاه مذاهب اسلامی و دانشگاه جرج واشینگتن را در کارنامه دارد. وی دارای تألیفات متعددی در زمینههای نهادهای سیاسی-فرهنگی اسلام، فقه شیعه و تاریخ ایران است و از شاگردان پروفسور هرمان لندولت به شمار میرود.
| سید احمد کاظمی موسوی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | سید احمد کاظمی موسوی |
| ولادت | ۹ شهریور ۱۳۱۸ |
| محل تولد | رشت، ایران |
| دین | اسلام |
| پیشه | حقوقدان، تاریخدان، نویسنده، پژوهشگر دینی و استاد مطالعات اسلامی |
| منصب | استاد دانشگاه |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکترای اندیشه سیاسی |
| دانشگاه | دانشگاه تهران (کارشناسی حقوق)، دانشگاه مکگیل (دکترا) |
| علایق پژوهشی | فلسفه تاریخ، فلسفه سیاسی، نهادهای حقوقی-سیاسی در اسلام، فقه شیعه |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
ولادت
سید احمد کاظمی موسوی در نهم شهریور ماه سال ۱۳۱۸ هجری شمسی در شهر رشت متولد شد.
تحصیلات
وی دانشآموخته دبیرستان دارالفنون تهران و فارغالتحصیل مقطع کارشناسی حقوق از دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۱ است. پس از آن برای ادامه تحصیل به کانادا مهاجرت کرد و مدرک دکترای خود را در رشته اندیشه سیاسی با دفاع از پایاننامهای تحت عنوان «بررسی تطبیقی نهادهای حقوقی-سیاسی در اسلام» در سال ۱۹۹۱ میلادی از دانشگاه مکگیل زیر نظر پروفسور هرمان لندولت دریافت نمود.[۱]
فعالیتها
کاظمی موسوی پیش از مهاجرت، به عنوان قاضی در شهرهای مهاباد و تربت حیدریه و سپس به عنوان دیپلمات در وزارت امور خارجه ایران به مدت دوازده سال در کشورهای عراق، ایالات متحده آمریکا و کانادا خدمت کرد. پس از بازنشستگی از وزارت خارجه، فعالیت دانشگاهی خود را آغاز نمود و به تدریس زبان فارسی و عربی در دانشگاه مکگیل پرداخت. وی پس از بازگشت به ایران، در دانشگاه امام صادق، دانشگاه تهران، الزهرا و دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس دروس حقوقی اسلامی مشغول شد. حضور سیزده ساله او در دانشگاه بینالمللی اسلامی مالزی و همچنین تدریس در دانشگاههای مریلند[۲]، ویرجینیا و جرج واشینگتن در ایالات متحده آمریکا از دیگر فعالیتهای بینالمللی اوست. کاظمی موسوی بنیانگذار انجمن ادبی ایرانیان مقیم مونترئال بوده و در کنفرانسهای علمی بینالمللی متعددی شرکت کرده است. اولین مقاله تحقیقی او به زبان انگلیسی با عنوان «شکلگیری نهاد مرجعیت تقلید در قرن نوزدهم» برنده جایزه ویژه دانشگاه مکگیل شد.
آثار
کتابها به زبان فارسی:
- خاقان صاحبقران و علمای زمان: نقش فتحعلی شاه قاجار در شکلگیری روندها و نهادهای مذهبی نو
- نگاهی به نهادهای سنتی و آیین های بومی ایران: جستارهایی در حقوق، تاریخ و فرهنگ ایران
- بازاندیشی در آیین استنباط: نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح - مقاصدجویانه و هرمنوتیکی
- خدا و منطق در اسلام: خلیفه گری وحی از عقل (مترجم: سید احمد کاظمی موسوی، نویسنده:جان والبریج)[۳]
- شیخ یوسف بحرانی: نماد اعتدال و رواداری در فقه شیعه
- علمای شیعه و قدرت سیاسی: تحلیلی از مبانی نظری قدرت علماء و سیر تاریخی آن
کتابها به زبان انگلیسی:
- Religious Authority in Shi'ite Islam
- Facing One Qiblah: Legal & Doctrinal Aspects of Sunni and Shiah Muslims (تألیف مشترک با Karim D. Crow)
- Shiite Ulama and Political Power
- Islamic Legal Methodology: A New Perspective on Uşūl Al-Fiqh
- Guide to Equality in the Family in the Maghreb
مقالات مهم به زبان فارسی:
- "اصل مصلحت در اسلام" - نقد کتاب فقه و حقوق، ۱۳۹۵
- "نقدی بر فرهنگنامه اصول فقه" - نقد کتاب فقه و حقوق، ۱۳۹۵
- "برقراری موقعیت مرجعیت تقلید در جامعه شیعه دوازده امامی" - تاریخ پژوهی، ۱۳۸۳
- "پیدایش رسالههای عملیه و نقش آن در گسترش حقوق مثبته شیعه" - تحقیقات اسلامی، ۱۳۷۰
- "دورههای تاریخی تدوین و تحول فقه شیعه" - تحقیقات اسلامی، ۱۳۶۹
- "ریشههای بحث درباره وجود مجتهد و باب اجتهاد" - تحقیقات اسلامی، ۱۳۶۹
- "علت عقبماندگی ایرانیان" - نشر دانش، ۱۳۸۰
- "آزادی بیان در اسلام" - نشر دانش، ۱۳۷۳
- "سیری در تطور نهاد دادرسی در اسلام" - آیینه پژوهش، ۱۳۸۵
- "عرف و شوکت، دو شاخص حکومت در تاریخ اسلام" - ایرانشناسی، ۱۳۹۱
- "تجربه دموکراسی در کشورهای خاورمیانه" - نگاه نو، ۱۳۹۶[۴]
مقالات مهم به زبان انگلیسی:
- "The Establishment of the Position of Marja'iyyat-i Taqlid in the Twelver-Shi'i Community" - Iranian Studies, 1985
- "A New Interpretation of the Theory of Vilayat-i Faqih" - Middle Eastern Studies, 1992
- "The Institutionalization of Marja'-i Taqlīd in the Nineteenth Century Shī'ite Community" - Muslim World, 1994
- "Rethinking Islamic Legal Methodology with Reference to Maqāsid al-Sharī'ah" - Islam and Civilisational Renewal, 2011
- "Modern Intellectual Approaches to Islamic Law" - Islam and Civilisational Renewal, 2010
- "A Schema of Islamic Legal Methodology (Uṣūl al-Fiqh) in Early Islam" - Al-Shajarah, 2004
- "The Presence of Perso-Islamic Mysticism in Malay-Indonesian Literature" - Measuring the Effect of Iranian Mysticism on Southeast Asia, 2004