نیبور، کارستن
| نام | نیبور، کارستن |
|---|---|
| نام‌های دیگر | به آلمانى: Carsten Niebuhr |
| نام پدر | |
| متولد | 17 مارس 1733م |
| محل تولد | نیدرزاکسن |
| رحلت | 26 آوریل 1815م |
| اساتید | |
| برخی آثار | سفرنامه کارستن نیبور |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06205AUTHORCODE |
کارستِن نیبور (1733- 1815م)، جهانگرد، نقشه‌نگار و ریاضى‌دان آلمانى
ولادت
در 17 مارس 1733م در روستایی در شمال غربی آلمان در نیدرزاکسن یا ساکسونی سفلی متولد شد.
تحصیلات
وى، فرزند یک کشاورز معمولى بود. او، تحصیلات کمى داشت و چند سال از جوانى خود را به کارهاى دهقانى گذراند، ولى علاقه‌اش به ریاضیات بود و توانست مقدارى درس را در زمینه مساحى دنبال کند. به هنگام خواندن این درس‌ها بود که یکى از آموزگارانش در سال 1760م، به او پیشنهاد کرد تا به گروهى بپیوندند که از سوى فردریک پنجم، پادشاه دانمارک، به‌منظور اکتشاف علمى به مصر، عربستان و سوریه مى‌رفتند.
براى آمادگى براى این سفر، نیبور یک سال و نیم پیش از سفر، سخت به آموزش ریاضیات روى آورد و مقدارى نیز عربى آموخت.
آغاز سفر
این گروه، سفر خود را در ژانویه 1761م، آغاز کرد و پس از پیاده شدن از کشتى در اسکندریه مصر، به‌سوى سرچشمه رود نیل به راه افتاد. نیبور در این سفرها از سوئز، کوه سینا، جده و موخا نیز دیدن کرده است.
در طى سفرها در سرزمین‌هاى عربى، زبان‌شناس گروه درگذشت و بقیه افراد نیز از سختى‌هاى سفر به تنگ آمده و به موخا بازگشتند، ولى نیبور، با سازگارى به عادات، خوراک و پوشاک محلى‌ها، توانست جان خود را نجات داده و به سفر ادامه بدهد.
او، با دو تن دیگر از موخا با کشتى به سوى بمبئى رفت و با درگذشت آن دو در جریان سفر، نیبور تنها بازمانده این مأموریت بود. پس از 14 ماه اقامت در بمبئى، وى توانست از راه مسقط، بوشهر، شیراز، تخت جمشید، بیستون، خاور نزدیک و قسطنطنیه، به دانمارک بازگردد.
او، در سال 1179ق / 1765م، از راه خلیج فارس وارد بصره شده و به‌وسیله کشتى بادى، از طریق نهر فرات، به نجف اشرف رفته و سپس از راه حله، به کربلا رسیده است. وى، کربلا را از جهت کثرت خرما و سکنه شهر، به نجف مثال زده است. او از زیادى کبوترهاى حرم و نگاه احترام‌آمیز مردم به آن‌ها سخن گفته و از تربت، تسبیح، عکس‌هاى براق، ذو الجناح، کعبه و شمشیر ذو الفقار تعریف کرده و مى‌گوید: یک قطعه پارچه را که شامل همه‌ى آن آثار دینى بوده، تهیه کرده است. وى، در توضیحات خود، از بارگاه عباس بن على(ع) با بزرگى و عظمت یاد کرده است.
او که در سال 1765م، به کربلا مسافرت داشته، مشاهدات خود را در موضوعات مختلف در طول سفر یادداشت کرده است که از جمله آن موضوعات، موضوع تربت کربلا است. او مى‌نویسد: تربت در کارگاه‌هایى به عمل مى‌آمده و در انبارها گذاشته مى‌شدند و اکثر متولیان این کار، سادات بودند.
او، معروف‌ترین کسى است که در سال1765م، رونوشت‌هاى دقیقى از کتیبه سه زبانى تخت جمشید تهیه کرده است. وى، پس از بازگشت از شیراز، در سال1778م، به انتشار آن رونوشت‌ها پرداخت. او، با بررسى اسناد مزبور، به خوبى دریافت که کتیبه‌ها، از چپ به راست و به سه گونه نظام خطى کاملا متفاوت از هم نوشته شده‌اند.
وى، در اوایل حکومت کریم‌خان زند، به ایران سفر کرده و سفرنامه‌اى نوشت و در آن، به شرح بازدیدهایش از شهرهاى بوشهر، شیراز و تخت جمشید و مشاهده سنگ‌نبشته بیستون در سال 1764م، پرداخت.
وى، در سال 1762م، دقیق‌ترین نقشه منطقه خلیج فارس تا آن زمان را با نام نقشه خلیج فارس، ترسیم کرد و جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسى(گپ‌سبزو) را براى اولین بار، در نقشه‌هاى جغرافیایى، ترسیم و به نام ایران ثبت نمود.
وفات
او در 26 آوریل 1815م در میلدورف آلمان در سن 82 سالگی درگذشت.