پژوهش‌های حدیثی معاصر (یک‌صد‌ساله اخیر)

پژوهش‌های حدیثی معاصر (یک‌صد‌ساله اخیر) اثر محمدحسن ربانی، پژوهشی است در بررسی نحوه ارائه پژوهش‌های حدیثی شیعه در یک‌صد‌ساله اخیر.

پژوهش‌های حدیثی معاصر (یک صد ساله اخیر)
پدیدآوران	ربانی، محمد حسن (نويسنده)
ناشر	سازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1397ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-304-763-4
موضوع	مفسران شیعه - سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی - حدیث - کتابشناسی - حدیث - نقد و تفسیر
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ر2پ4 92/6 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

در دوره معاصر، دانشمندان از جهات گوناگون به حدیث روی آورده و در برخی جهات بر قدما پیش‌گام بوده و در برخی زمینه‌ها، توقف کرده و حرکت چشمگیری نداشته‌اند. نویسنده فعالیت‌های حدیثی دوره معاصر را در یازده فصل زیر، فهرست کرده و به توضیح آن (معرفی اجمالی و مختصر دانشمندان و آثار آن‌ها در هر دوره)، پرداخته است:

1. تدوین حدیث: نویسنده بیشترین تألیفات حدیثی در صدساله اخیر را در همین راستا دانسته و معتقد است آغازگر آن در دوره اخیر، میرزا حسین نوری (متوفای1322ق) بوده است. از جمله آثار این دوره، عبارت‌اند از «مستدرک وسائل‌الشیعه» میرزا حسین نوری و «سفینة البحار» شیخ عباس قمی.
2. مسندنویسی: که قدیمی‌ترین روش حدیث بوده و در طول تاریخ حدیث، خصوصا حدیث نویسان اهل‌سنت و جماعت، این روش را مدنظر خود قرار داده و تألیفات گسترده‌ای را بر اساس شیوه مسند، تألیف کرده‌اند. «مسند الإمام الرضا(ع)» عزیزالله عطاردی و «مسند الإمام علی(ع)» سید حسن قبانچی، از جمله این تألیفات است.
3. تلخیص‌نویسی: ازآنجایی‌که همگان توان مطالعه و دستیابی به موسوعه‌های بزرگ حدیث و توان استفاده از آن را ندارند، لذا برخی از نویسندگان، مجموعه‌های بزرگ را کوچک‌تر و در حجم کمتری ارائه داده تا قابل‌استفاده برای گروه دیگری هم باشد. از جمله این آثار، عبارت‌اند از: «مناهج الأبرار في تلخیص بحارالانوار» حسین درگاهی و «جواهر البحار» حبیب کاظمی.
4. حدیث‌پژوهی: در این فصل، شخصیت‌هایی که در احیای حدیث و بررسی تحلیلی تاریخ و ویژگی‌های علوم حدیث، کاوشگری کرده‌اند، معرفی شده است مانند: علامه محمدتقی شوشتری و آیت‌الله محمد آصف محسنی.
5. احیای حدیث: در این فصل، درباره شخصیت‌هایی صحبت شده است که تا قبل از آنکه هنر تصحیح و نسخه‌شناسی و مقابله نسخه‌ها و انبارکردن تعبیرات نسخه‌های گوناگون در پاورقی کتاب‌ها را داشته باشند، به تصحیح متون روی آورده‌اند. سید جلال‌الدین محدث ارموی و علی‌اکبر غفاری، از جمله این بزرگان هستند.

مناقب‌نویسی، پژوهش در تاریخ حدیث، نوآوران پژوهش‌های حدیثی، معجم‌نگاری احادیث، نهج‌البلاغه پژوهان، پژوهش‌های تاریخی حدیث، پژوهشگران اسناد روایات، فوائدنویسی در رجال و رویکرد حدیثی قرآن گرایان، عنوان سایر فصل‌ها است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.