پژوهشی در باب قرض‌الحسنه در اسلام

    از ویکی‌نور
    پژوهشی در باب قرض الحسنه در اسلام
    پژوهشی در باب قرض‌الحسنه در اسلام
    پدیدآورانپویان، مرتضی (نويسنده)
    ناشرسازمان تبليغات اسلامی. شركت چاپ و نشر بين الملل
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1393ش
    چاپ1
    شابک978-964-304-613-2
    موضوعقرض الحسنه - قرض الحسنه - احادیث - قرض الحسنه - جنبه‌های قرآنی - اسلام و اقتصاد
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    پ9پ4 192 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    پژوهشی در باب قرض‌الحسنه در اسلام اثر مرتضی پویان در تعریف قرض‌الحسنه و اشاره به اهمیت آن در قرآن و سنت، در کنار بیان مذمت و مصادیق ربا.

    برخی از احکام و شرایعی که در دین اسلام آمده است، مانند نماز و روزه، جنبه فردی دارند و بخشی دیگر نیز جنبه اجتماعی دارند؛ مانند حدود، قصاص، دیات و قرض. دستور قرض در اسلام، برای رفع‌حاجت و نیاز مسلمانان وضع شده و ازاین‌جهت حکم آن در اسلام، دارای جایگاه ویژه‌ای است. در این کتاب، تلاش شده است تا به تمام جوانب مسئله قرض‌الحسنه در اسلام از منظر قرآن، سنت و فقه، به نحو اختصار پرداخته شود[۱].

    در باب احادیث، به جهت اختصار، متن عربی احادیث حذف شده و به ترجمه فارسی آن‌ها اکتفا شده است، مگر در خصوص احادیثی که نیاز به توضیح و تبیین داشته که در این صورت، متن عربی نیز آورده شده است[۲].

    این اثر، به اثبات چند مسئله مهم پرداخته است:

    1. وام اصطلاحی و قرض را می‌توان از قرآن فهمید و لذا قرض‌الحسنه در قرآن لزوما به معنای صدقه نیست، بلکه می‌توان به همان قرض و وام اصطلاحی نیز تفسیر و تبیین کرد.
    2. معامله ربوی که جایز نیست و حرام است، در خصوص معامله بیع و قرض است، اما ربا در عقود دیگر اشکال ندارد.
    3. ارائه راهکاری برای نحوه قرارداد عقد قرض‌الحسنه که در آن صورت دیگر ربا پیش نیاید.
    4. هرگونه شرطی در ضمن عقد قرض‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الحسنه ربا نیست، بلکه باید دو خصوصیت داشته باشد، اول آنکه شرط در زیادی باشد و نه صرفا هرگونه شرطی و دوم اینکه این شرط باید از ناحیه قرض‌دهنده باشد و لذا اگر شرط از جانب قرض‌گیرنده باشد، هرچند زیادی است، اما ربا نیست[۳].

    از جمله مطالب، مبحثی است پیرامون مسئله کارمزد و ربا در وام‌های بانکی و صندوق‌های قرض‌الحسنه[۴] و از مصادیق ربا و حرام بودن یا نبودن جریمه دیرکرد وام‌های قرض‌الحسنه[۵]. نحوه عقد قرارداد بدون ربا و جواز شرط غیر ربوی[۶]، دلیل انحصار ربای حرام در بیع و قرض[۷] و نظریه ربای تولیدی و ربای استنتاجی و نقد و بررسی آن، از دیگر مطالب کتاب است[۸].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص13
    2. ر.ک: همان، ص13- 14
    3. همان، ص14
    4. متن کتاب، ص165
    5. همان، ص213
    6. همان، ص193
    7. همان، ص198
    8. همان، ص234

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها