پزشکی سنتی و عاميانه مردم ايران با نگاه مردم شناختی
| پزشکی سنتی و عاميانه مردم ايران با نگاه مردم شناختی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جانب اللهي، محمد سعيد (نويسنده) |
| ناشر | اميرکبير |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-00-1410-3 |
| موضوع | پزشکی سنتی - ایران - نسخهها و دستور العملها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ج2پ4 137/8 R |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
پزشکی سنتی و عامیانه مردم ایران با نگاه مردمشناختی، نوشته محمدسعید جانباللهی (متولد 1321ش)، بخشی از مجموعه پزشکی ایرانی اسلامی است که به بررسی و پژوهش در زمینه طب سنتی ایران با نگاهی مردمشناختی میپردازد و دانش پزشکی سنتی و عامیانه مردم ایران را که ریشه در طب یونانی و طب اسلامی دارد، با تأکید بر روشهای درمانی غیر گیاهی و استفاده از عناصر طبیعی و پدیدههای فرهنگی موجود در زیستمحیط انسان بررسی میکند. هدف اصلی آن، ثبت و حفظ میراث گرانبهای دانش پزشکی بومی و عامیانه است که سینهبهسینه منتقل شده است.
اهمیت کتاب
- حفظ و مستندسازی میراث بومی: این کتاب از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا به ثبت و جلوگیری از نابودی دانش پزشکی بومی و عامیانه ایران میپردازد که بهصورت سینهبهسینه منتقل شده و در معرض فراموشی قرار دارد[۱].
- جامعیت و گستردگی موضوعی: کتاب با پوشش دادن طیف وسیعی از بیماریها در بخشهای عمومی، طب زنان، طب کودکان، بیماریهای منطقهای، روشهای پیشگیری و حتی دامپزشکی، مرجعی جامع در زمینه پزشکی عامیانه ایران محسوب میشود.
ساختار و محتوا
کتاب، مشتمل است بر:
مقدمه و پیشگفتار (حاوی مطالبی پیرامون پزشکی سنتی و توضیحی درباره کتاب حاضر) و سه بخش اصلی، در هشت فصل.
- بخش اول (گیاه درمانی): این بخش، دارای چهار فصل است:
- فصل اول (بیماریها): این فصل، درمانهای گیاهی برای طیف وسیعی از بیماریهای عمومی مانند سردرد، سرماخوردگی، بیماریهای چشم، گوش، حلق و بینی، امراض ریوی، قلبی، کلیوی، گوارشی، دردهای استخوان و مفاصل، بیماریهای عفونی و پوستی را شرح میدهد و به درمانهایی برای هاری، شکستگیها، کبودیها، سوختگیها و مسمومیتها و غیره میپردازد[۲]
- فصل دوم (طب زنان): این فصل، به مسائل مربوط به سلامت زنان، شامل درد و عفونت رحم، نازایی، تنظیم قاعدگی، بارداری و زایمان، مراقبتهای پس از زایمان و پیشگیری از سقط جنین با استفاده از روشهای گیاهدرمانی میپردازد[۳].
- فصل سوم (طب کودک): این فصل، به مراقبت از نوزادان، خواص درمانی شیر مادر، تغذیه و درمان بیماریهای شایع کودکان مانند دلدرد، پهلودرد، سرماخوردگی، سیاهسرفه، مشکلات چشمی، گوشدرد، کرمک، سرخک، آبله و یرقان با روشهای گیاهی میپردازد[۴].
- فصل چهارم (بیماریهای منطقهای و شیوه تشخیص و درمان آنها): این فصل، بیماریهای خاص مناطق مختلف و روشهای سنتی تشخیص و درمان گیاهی آنها را بررسی میکند[۵].
- بخش دوم (طب پیشگیری و درمان با شیوههای غیر گیاهی): این بخش، دارای سه فصل است:
- فصل پنجم (پیشگیری): این فصل، به روشهای پیشگیری سنتی از حاملگی، سقط جنین و مراقبتهای پس از زایمان و همچنین مراقبتهای ویژه از نوزاد و پیشگیری از بیماریها میپردازد[۶].
- فصل ششم (درمانهای غیر گیاهی): این فصل، طیف وسیعی از درمانهای سنتی را که از طریق گیاهان صورت نمیگیرد، بررسی میکند. این، شامل درمانهایی با منشأ انسانی (مانند استفاده از ادرار یا مدفوع)، درمانهایی با منشأ حیوانی (مانند استفاده از اعضای حیوانات، شیر، چربی، روغن، گوشت و خون) و همچنین درمانهای فیزیکی (مانند حجامت، رگگیری، داغ کردن، آبدرمانی، سنگدرمانی، فلزدرمانی و...) و شیوههای روحی و معنوی (مانند دعا، دعانویسی و نذر) برای انواع بیماریها و جراحات است.
- فصل هفتم (ادبیات شفاهی پزشکی عامیانه): این فصل، به جنبههای فرهنگی و شفاهی پزشکی عامیانه، شامل باورها، خرافات و داستانهای مرتبط با درمانهای سنتی میپردازد.
- بخش سوم (دامپزشکی): این بخش، دارای یک فصل است (فصل هشتم) که به درمان بیماریهای دامها (مانند گوسفند، گاو و اسب) با روشهای طب سنتی و عامیانه میپردازد[۷].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار، مقدمه و متن کتاب.