۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الأنساب (عوتبی صحاری): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو'
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
«الانساب(لصحارى)»، تأليف سلمة بن مسلم عوتبى صحارى، مشهور به | «الانساب(لصحارى)»، تأليف سلمة بن مسلم عوتبى صحارى، مشهور به ابومنذر، مورخ و نسب‌شناس معروف، در دو مجلد و به زبان عربى مى‌باشد. در تحديد عصر وى اختلاف شده است و ابن حزم اندلسى او را از علماى قرن پنجم و اوايل قرن ششم مى‌داند. موضوع كتاب، معرفى انساب و قبايل عرب است و اخبار و اشعار فراوانى نيز در آن ذكر شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
نويسنده، انساب را با ذكر نسب يعرب بن قحطان آغاز كرده است، چرا كه نبى اكرم(ص) از نسل اوست و وى اولين كسى است كه به عربى تكلم كرده است. پس از آن در شناخت شعوب و قبايل عرب، از منابع مختلف مطالب خوبى ارائه شده است و اولاد نوح و ابراهيم(ع) و تشعب آنها مورد بررسى قرار گرفته است. | نويسنده، انساب را با ذكر نسب يعرب بن قحطان آغاز كرده است، چرا كه نبى اكرم(ص) از نسل اوست و وى اولين كسى است كه به عربى تكلم كرده است. پس از آن در شناخت شعوب و قبايل عرب، از منابع مختلف مطالب خوبى ارائه شده است و اولاد نوح و ابراهيم(ع) و تشعب آنها مورد بررسى قرار گرفته است. | ||
نقل اشعار مناسب با وقايع تاريخى، سنتى رايج در تاريخ‌نگارى مسلمانان بوده است. | نقل اشعار مناسب با وقايع تاريخى، سنتى رايج در تاريخ‌نگارى مسلمانان بوده است. ابومنذر نيز به پيروى از آن، اهتمام ويژه‌اى به جمع اشعار مناسب با وقايع تاريخى از شعرا و بزرگان عهد، داشته است و بخش عمده‌اى از كتاب را اشعار تشكيل مى‌دهد. | ||
در جلد اول كتاب، علاوه بر مطالب فوق، انساب قحطانيه، حمير، مَذحج، كهلان و كنده و بطون آنها و ملوك و... به تفصيل آمده است. | در جلد اول كتاب، علاوه بر مطالب فوق، انساب قحطانيه، حمير، مَذحج، كهلان و كنده و بطون آنها و ملوك و... به تفصيل آمده است. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
قبايل عنزه، عبدالقيس، النمر، تقلب و گروه قدرت‌مند بكر بن وائل، از قبيله ربيعه منشأ مى‌گيرند. مدت‌ها پيش از اسلام، قبايل اصيل مضر و ربيعه از بين رفتند؛ اوّلين مردمان مضر به سوى قلمرويى در رود فرات حركت كردند كه بعداً ديار مضر ناميده شد و نيز اوّلين مردمان ربيعه به قلمرويى در رود دجله كه بعداً ديار ربيعه خوانده شد، مهاجرت كردند؛ در عين حال، بسيارى از انشعابات آنها در شبه جزيره باقى ماندند. | قبايل عنزه، عبدالقيس، النمر، تقلب و گروه قدرت‌مند بكر بن وائل، از قبيله ربيعه منشأ مى‌گيرند. مدت‌ها پيش از اسلام، قبايل اصيل مضر و ربيعه از بين رفتند؛ اوّلين مردمان مضر به سوى قلمرويى در رود فرات حركت كردند كه بعداً ديار مضر ناميده شد و نيز اوّلين مردمان ربيعه به قلمرويى در رود دجله كه بعداً ديار ربيعه خوانده شد، مهاجرت كردند؛ در عين حال، بسيارى از انشعابات آنها در شبه جزيره باقى ماندند. | ||
ابى منذر، نخست، نَسَب هر قبيله را زير عناوين اصلى و كلى مطرح مى‌كند، سپس تحت عناوين فرعى به تقسيم عشاير و طوايف همان قبايل مى‌پردازد. در اين ميان، چنانچه قبيله‌اى يا افراد آن، در ميادين سياسى، نظامى و يا ادبى، نقش حساسى را ايفا كرده باشند، آنان را برجسته كرده و در باره‌شان توضيح مى‌دهد؛ بدين ترتيب، حجم شرح حال افراد و قبايل با توجه به نقش آنان در رويدادهاى هر عصر، مى‌تواند كم يا زياد گردد. ويژگى عمومى | ابى منذر، نخست، نَسَب هر قبيله را زير عناوين اصلى و كلى مطرح مى‌كند، سپس تحت عناوين فرعى به تقسيم عشاير و طوايف همان قبايل مى‌پردازد. در اين ميان، چنانچه قبيله‌اى يا افراد آن، در ميادين سياسى، نظامى و يا ادبى، نقش حساسى را ايفا كرده باشند، آنان را برجسته كرده و در باره‌شان توضيح مى‌دهد؛ بدين ترتيب، حجم شرح حال افراد و قبايل با توجه به نقش آنان در رويدادهاى هر عصر، مى‌تواند كم يا زياد گردد. ويژگى عمومى ابومنذر در ذكر شرح حال اشخاص چنين است كه نخست به ذكر نسب شخص و معرفى پدر و مادر او و احيانا تاريخ تولدش مى‌پردازد و آن‌گاه در باره اخبار، كارها و روابط او با بزرگان عصر سخن مى‌گويد، سپس به وفات شخص، تعداد بازماندگان او و اشعارى مى‌پردازد كه در باره وى سروده شده‌است. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||