گویش ابوزیدآبادی: ویژگی‌های آوایی و دستوری (صرف و نحو) و واژگان: تفاوت میان نسخه‌ها

هر زبان و گویشی اگر مکتوب نباشد، دیر یا زود مقهور زبان رسمی خواهد شد و به‌تدریج به ورطۀ نابودی و سپس به‌کلی از بین خواهد رفت؛ بلایی که از آغاز تاکنون بر سر بخش عظیمی از فرهنگ ایران‌زمین و تعداد زیادی از گویش‌های ایرانی آمده است؛ چنان‌که فقط در اطراف کاشان چند گویش از جمله مرقی، نشلجی و ... از بین رفته است.

از میان گویش‌های برجای‌ماندۀ کاشان، گویش ابوزیدآبادی است. ابوزیدآبادی به دلایلی از جمله دورافتادگی بخش گویشور از مراکز شهری، کمتر تحت تأثیر زبان فارسی بوده است؛ درنتیجه بسیاری از ویژگی‌های فارسی باستان، پهلوی و فارسی دری را به‌خوبی حفظ کرده است. گویش ابوزیدآبادی صرف‌نظر از اهمیت زبانی، حامل فرهنگی پربار در همۀ شئون زندگی است. گویشوران کهن این گویش با وجود اینکه سواد مدرسه‌ای نداشتند، آگاهی‌های زیادی از گذشتگان در سینه دارند که تا امروز به دست ما رسده است. از نشانه‌های آن می‌توان به پختگی عبارات و کاربرد تعداد قابل توجهی مثل کنایه، حکایت، خاطره، لالایی‌ها و ... اشاره کرد.

دستور زبان گویش ابوزیدآبادی پیچیده است. تأثیر جنس دستوری و صرف تعدادی از اسامی و دستگاه فعلی گسترده، از جمله عوامل معدودی هستند که منجر به گستردگی و پیچیدگی این گویش شده‌اند. ابوزیدآبادی یک گویش اصیل ایرانی است که قاعدتاً باید بسیاری از ویژگی‌های دستوری زبان‌های کهن ایرانی همچون فارسی باستان، اوستایی، فارسی میانه، پارتی و ... را در خود حفظ کرده باشد.