فرهنگ مردم شیراز در دوره‌ی سعدی و حافظ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۴۴: خط ۴۴:
در فصل سوم اصطلاحات دیوانی و نظامی در دو بخش جداگانه فراهم آمده است. واژه‌ها و اصطلاحات دیوانی رایج در دو سدۀ هفتم و هشتم از منابع این پژوهش، به‌ویژه آثار [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بازیابی و با استفاده از دو منبع متعبر در این زمینه توضیح داده شده است: «اصطلاحات دیوانی دورۀ غزنوی و سلجوقی» و «سازمان اداری خوارزمشاهیان».
در فصل سوم اصطلاحات دیوانی و نظامی در دو بخش جداگانه فراهم آمده است. واژه‌ها و اصطلاحات دیوانی رایج در دو سدۀ هفتم و هشتم از منابع این پژوهش، به‌ویژه آثار [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] بازیابی و با استفاده از دو منبع متعبر در این زمینه توضیح داده شده است: «اصطلاحات دیوانی دورۀ غزنوی و سلجوقی» و «سازمان اداری خوارزمشاهیان».


در بخش نخست از فصل چهارم، فهرستی از اصطلاحات و باورهای پزشکی، بیماری‌ها و داروها که در منابع این پژوهش به‌ویژه آثار سعدی و حافظ یادشده، آمده است. در بخش دوم این فصل، اصطلاحات و سازهای موسیقی برشمرده شده است. در بخش موسیقی، افزون بر مقاله‌هایی که دربارۀ معرفی انواع سازهای زهی‌زخمه‌ای، زهی‌آرشه‌ای، کوبه‌ای و بادی، روش ساخت و توضیح شکل ظاهری آنها، اصطلاحات موسیقی شامل گوشه‌ها، نغمه‌ها، دستگاه‌ها و مقام‌های موسیقی قدیم و نیز برخی اجزا و وابسته‌های سازها چون «زخمه» یا «مضراب»، «کمانچه» یا «کمانک» (آرشه) و اصطلاحاتی چون «قول»، «غزل»، «راه‌زدن» و .... معرفی شده است.
در بخش نخست از فصل چهارم، فهرستی از اصطلاحات و باورهای پزشکی، بیماری‌ها و داروها که در منابع این پژوهش به‌ویژه آثار سعدی و حافظ یادشده، آمده است. در بخش دوم این فصل، اصطلاحات و سازهای موسیقی برشمرده شده است. در بخش موسیقی، افزون بر مقاله‌هایی که دربارۀ معرفی انواع سازهای زهی‌زخمه‌ای، زهی‌آرشه‌ای، کوبه‌ای و بادی، روش ساخت و توضیح شکل ظاهری آنها، اصطلاحات موسیقی شامل گوشه‌ها، نغمه‌ها، دستگاه‌ها و مقام‌های موسیقی قدیم و نیز برخی اجزا و وابسته‌های سازها چون «زخمه» یا «مضراب»، «کمانچه» یا «کمانک» (آرشه) و اصطلاحاتی چون «قول»، «غزل»، «راه‌زدن» و.... معرفی شده است.


فهرست و توضیح آیین‌ها و باورهای عامه که در منابع این پژوهش به‌ویژه آثار سعدی و حافظ بازتابیده، بخش نخست آخرین فصل این کتاب است. برخی از این آیین‌ها و باورها پیش از این دو سده رواج داشته و هنوز تا دورۀ معاصر نیز رایج است. در ابن بخش مدخل‌هایی وجود دارد که پیش‌تر دیگران شرح و توضیح داده‌اند که با ذکر منبع آمده است. بعضی از آنها را پیش از این تنها بر اساس غزل‌های حافظ توضیح داده‌اند؛ اما در این بخش یادکرد شواهدی از سخن [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، به تکمیل و توضیح دقیق‌تر این مدخل‌ها انجامیده است. در بخش پایانی کتاب، شغل‌های بازیابی شده در منابع این پژوهش فراهم آمده است. شغل‌های دیوانی، شغل‌های مربوط به موسیقی مانند مغنی، مطرب و ... شغل‌های مربوط به بخش پارچه و پوشاک مانند گازر، منسوج‌باف و .... نیز در این بخش آمده است.
فهرست و توضیح آیین‌ها و باورهای عامه که در منابع این پژوهش به‌ویژه آثار سعدی و حافظ بازتابیده، بخش نخست آخرین فصل این کتاب است. برخی از این آیین‌ها و باورها پیش از این دو سده رواج داشته و هنوز تا دورۀ معاصر نیز رایج است. در ابن بخش مدخل‌هایی وجود دارد که پیش‌تر دیگران شرح و توضیح داده‌اند که با ذکر منبع آمده است. بعضی از آنها را پیش از این تنها بر اساس غزل‌های حافظ توضیح داده‌اند؛ اما در این بخش یادکرد شواهدی از سخن [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، به تکمیل و توضیح دقیق‌تر این مدخل‌ها انجامیده است. در بخش پایانی کتاب، شغل‌های بازیابی شده در منابع این پژوهش فراهم آمده است. شغل‌های دیوانی، شغل‌های مربوط به موسیقی مانند مغنی، مطرب و... شغل‌های مربوط به بخش پارچه و پوشاک مانند گازر، منسوج‌باف و.... نیز در این بخش آمده است.


نمایۀ موضوعی در پایان کتاب برای جستجوی آسان‌تر و دستیابی سریع‌تر به مدخل‌ها فراهم شده است. با توجه به اینکه آثار [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، منابع اصلی این پژوهش هستند، شواهدی که از آنها نقل شده، برجسته آمده تا مشخص‌تر باشند.<ref>[https://literaturelib.com/books/4327 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
نمایۀ موضوعی در پایان کتاب برای جستجوی آسان‌تر و دستیابی سریع‌تر به مدخل‌ها فراهم شده است. با توجه به اینکه آثار [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، منابع اصلی این پژوهش هستند، شواهدی که از آنها نقل شده، برجسته آمده تا مشخص‌تر باشند.<ref>[https://literaturelib.com/books/4327 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>