جامع التواریخ حسنی؛ بخش تاریخ سلجوقیان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اهل بیت ' به 'اهل‌بیت '
جز (جایگزینی متن - 'ب الدین' به 'ب‌الدین')
جز (جایگزینی متن - 'اهل بیت ' به 'اهل‌بیت ')
 
خط ۳۶: خط ۳۶:
گفته شده [[حسن یزدی، شهاب‌الدین|حسنی یزدی]] صاحب سه اثر است: تواریخ آل سلجوق، دیوان، جامع‌التواریخ حسنی.
گفته شده [[حسن یزدی، شهاب‌الدین|حسنی یزدی]] صاحب سه اثر است: تواریخ آل سلجوق، دیوان، جامع‌التواریخ حسنی.


نویسنده نگارش کتاب را با استفاده از پنجاه کتاب به عنوان مآخذ در 25 محرم سال 855 در کرمان آغاز کرده و دو سال بعد در سال 857 به اتمام رسانده است. محتوای اثر مشتمل بر یک مقدمه و شش بخش است. بخش‌های کتاب چنین است: مقدمه؛ بخش اول: حضرت آدم، حضرت حوا و آفرینش ایشان؛ بخش دوم: تاریخ حکمرانان قدیم عجم  تا ساسانیان؛ بخش سوم: زندگی پیامبر اسلام، اهل بیت و عصر چهار خلیفه؛ بخش چهارم: عصر اموی‌ها؛ بخش پنجم: عصر عباسیان و تاریخ حکمرانی سامانیان، غزنویان، سلجوقیان و گورکانیان در آن عصر؛ بخش ششم: تاریخ حکمرانان پس از سلجوقیان که مشتمل بر هفت فصل است: آل بویه، خوارزمشاهیان، اتابکان، قراختائیان کرمان، مظفریان، حکمرانی چنگیز و مغولان، و زندگی و فعالیت‌های تیمور. اهمیت این بخش که مؤلف خود شاهد برخی از حوادث آن بوده است، از سوی پژوهشگرانی چون مدرسی طباطبایی و ایرج افشار نیز بیان گردیده است.
نویسنده نگارش کتاب را با استفاده از پنجاه کتاب به عنوان مآخذ در 25 محرم سال 855 در کرمان آغاز کرده و دو سال بعد در سال 857 به اتمام رسانده است. محتوای اثر مشتمل بر یک مقدمه و شش بخش است. بخش‌های کتاب چنین است: مقدمه؛ بخش اول: حضرت آدم، حضرت حوا و آفرینش ایشان؛ بخش دوم: تاریخ حکمرانان قدیم عجم  تا ساسانیان؛ بخش سوم: زندگی پیامبر اسلام، اهل‌بیت و عصر چهار خلیفه؛ بخش چهارم: عصر اموی‌ها؛ بخش پنجم: عصر عباسیان و تاریخ حکمرانی سامانیان، غزنویان، سلجوقیان و گورکانیان در آن عصر؛ بخش ششم: تاریخ حکمرانان پس از سلجوقیان که مشتمل بر هفت فصل است: آل بویه، خوارزمشاهیان، اتابکان، قراختائیان کرمان، مظفریان، حکمرانی چنگیز و مغولان، و زندگی و فعالیت‌های تیمور. اهمیت این بخش که مؤلف خود شاهد برخی از حوادث آن بوده است، از سوی پژوهشگرانی چون مدرسی طباطبایی و ایرج افشار نیز بیان گردیده است.


این کتاب برای عصر سلجوقیان به‌ویژه سلطان سنجر یکی از منابع مفصل تاریخی به شمار می‌رود. اما با این وجود، تاکنون در این‌باره تحلیل و نقدی فراگیر انجام نشده است. اهمیت خاص این کتاب برای تاریخ سلجوقیان، در استفاده از نقل‌قول‌های منابعی چون سنجرنامه (رزم‌نامۀ سنجری یا روزنامۀ سنجری) است که مؤلف در اثنای اثرش مرتب اسم آنها را ذکر می‌کند.
این کتاب برای عصر سلجوقیان به‌ویژه سلطان سنجر یکی از منابع مفصل تاریخی به شمار می‌رود. اما با این وجود، تاکنون در این‌باره تحلیل و نقدی فراگیر انجام نشده است. اهمیت خاص این کتاب برای تاریخ سلجوقیان، در استفاده از نقل‌قول‌های منابعی چون سنجرنامه (رزم‌نامۀ سنجری یا روزنامۀ سنجری) است که مؤلف در اثنای اثرش مرتب اسم آنها را ذکر می‌کند.