تجلی قرآن در صحیفه مبارکه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' :' به ':'
جز (جایگزینی متن - ' :' به ':')
خط ۵۵: خط ۵۵:
بوستان پنجم: دعا برای خود و پیروانش:
بوستان پنجم: دعا برای خود و پیروانش:


این دعا از سه بخش محتوایی برخوردار است که شامل دعاهای رهبانه (ناشی از ترس جهنم)، راغبانه (ناشی از شوق بهشت) و محّبانه (ناشی از محبت و معرفت الهی) است. <ref>ر. : همان، جلد دوم، ص25-26 </ref>‏.
این دعا از سه بخش محتوایی برخوردار است که شامل دعاهای رهبانه (ناشی از ترس جهنم)، راغبانه (ناشی از شوق بهشت) و محّبانه (ناشی از محبت و معرفت الهی) است. <ref>ر.: همان، جلد دوم، ص25-26 </ref>‏.


امام در توصیف قلب سلیم می‌فرمایند: تنها کسی نجات پیدا می‌کند که قلب سالم داشته باشد؛ خدایا! سلامت قلبمان را در این قرار ده که به یاد عظمت تو باشیم. در ریاض السالکین ذیل این فراز آمده است: برای قلب ظاهری است و باطنی. ظاهر آن، همان قلب صنوبری و لطیف است که صلاح و فساد بدن به آن نسبت داده می‌شود و  باطن آن، همان لطیفه ربانی و نورانی و صاحب علم است که محل نزول انوار الهی و انسانیت انسان به آن است و آدمی به سبب آن، آمادگی امتثال امر الهی را می‌یابد و صلاح و فساد او بدان است، و از آن، به نفس ناطقه و روح تعبیر می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص61-62 </ref>‏.
امام در توصیف قلب سلیم می‌فرمایند: تنها کسی نجات پیدا می‌کند که قلب سالم داشته باشد؛ خدایا! سلامت قلبمان را در این قرار ده که به یاد عظمت تو باشیم. در ریاض السالکین ذیل این فراز آمده است: برای قلب ظاهری است و باطنی. ظاهر آن، همان قلب صنوبری و لطیف است که صلاح و فساد بدن به آن نسبت داده می‌شود و  باطن آن، همان لطیفه ربانی و نورانی و صاحب علم است که محل نزول انوار الهی و انسانیت انسان به آن است و آدمی به سبب آن، آمادگی امتثال امر الهی را می‌یابد و صلاح و فساد او بدان است، و از آن، به نفس ناطقه و روح تعبیر می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص61-62 </ref>‏.
خط ۶۱: خط ۶۱:
بوستان ششم: دعا هنگام صبح و شام:
بوستان ششم: دعا هنگام صبح و شام:


این بوستان به دعای امام در هنگام صبح و شام می‌پردازد و بر اهمیت شب و روز به عنوان دو مخلوق و پدیده‌ الهی تأکید دارد که خداوند هر یک را در خدمت انسان و برای آسایش و کسب روزی قرار داده است. امام در این دعا، زمان شب و روز را فرصت‌هایی برای عبادت و رسیدن به کمال انسانی می‌شمارد. همچنین، این دعا مشتمل بر بخش‌هایی در مورد بهره‌مندی بندگان مخلص خدا از ساعات شبانه‌روز و شهادت «زمان» در دادگاه الهی است؛ به این معنا که روز، عمل و اعمال خیر انسان را گواهی می‌دهد<ref>ر. : همان، ص82-97 </ref>‏.
این بوستان به دعای امام در هنگام صبح و شام می‌پردازد و بر اهمیت شب و روز به عنوان دو مخلوق و پدیده‌ الهی تأکید دارد که خداوند هر یک را در خدمت انسان و برای آسایش و کسب روزی قرار داده است. امام در این دعا، زمان شب و روز را فرصت‌هایی برای عبادت و رسیدن به کمال انسانی می‌شمارد. همچنین، این دعا مشتمل بر بخش‌هایی در مورد بهره‌مندی بندگان مخلص خدا از ساعات شبانه‌روز و شهادت «زمان» در دادگاه الهی است؛ به این معنا که روز، عمل و اعمال خیر انسان را گواهی می‌دهد<ref>ر.: همان، ص82-97 </ref>‏.


بوستان هفتم: دعا هنگام پیش‌آمدن سختی‌ها:
بوستان هفتم: دعا هنگام پیش‌آمدن سختی‌ها:


این بوستان شامل دعایی است که برای زمان وقوع مصائب و مشکلات وارد شده است. مضمون اصلی آن توکل کامل به خداوند و طلب یاری و گشایش امور از اوست. در این دعا، [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] به درگاه الهی شکوه برده و به این نکته اشاره می‌فرماید که خداوند تنها کسی است که بر کشف بلاها و دفع مصیبت‌ها قدرت تام دارد و برطرف کردن مشکلات، صرفاً در دست اوست<ref>ر. : همان، ص151-152 </ref>‏.
این بوستان شامل دعایی است که برای زمان وقوع مصائب و مشکلات وارد شده است. مضمون اصلی آن توکل کامل به خداوند و طلب یاری و گشایش امور از اوست. در این دعا، [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] به درگاه الهی شکوه برده و به این نکته اشاره می‌فرماید که خداوند تنها کسی است که بر کشف بلاها و دفع مصیبت‌ها قدرت تام دارد و برطرف کردن مشکلات، صرفاً در دست اوست<ref>ر.: همان، ص151-152 </ref>‏.


بوستان هشتم: پناه‌جستن از ناپسندی‌ها و اخلاق زشت:
بوستان هشتم: پناه‌جستن از ناپسندی‌ها و اخلاق زشت:


این دعا که برای پناه بردن از اخلاق ناپسند است، اهمیت تزکیه نفس را بیان می‌کند. مضامین این بوستان شامل پناه‌جویی از هیجان حرص (یعنی میل شدید به جمع کردن آنچه بیشتر از نیاز است)، و آتش خشم (که افراط در غضب و میل به انتقام است) و همچنین پناه بردن از بدخویی و افراط در خواهش‌های نفسانی است. هدف این دعا، تعلیم بنده است که بداند تنها با استعانت از خدا می‌تواند بر طبیعت پست خود غلبه کند و به صفات حمیده آراسته شود<ref>ر. : همان، ص190،181،180 </ref>‏.
این دعا که برای پناه بردن از اخلاق ناپسند است، اهمیت تزکیه نفس را بیان می‌کند. مضامین این بوستان شامل پناه‌جویی از هیجان حرص (یعنی میل شدید به جمع کردن آنچه بیشتر از نیاز است)، و آتش خشم (که افراط در غضب و میل به انتقام است) و همچنین پناه بردن از بدخویی و افراط در خواهش‌های نفسانی است. هدف این دعا، تعلیم بنده است که بداند تنها با استعانت از خدا می‌تواند بر طبیعت پست خود غلبه کند و به صفات حمیده آراسته شود<ref>ر.: همان، ص190،181،180 </ref>‏.


بوستان نهم: در شوق به طلب آمرزش از خدای متعال:
بوستان نهم: در شوق به طلب آمرزش از خدای متعال:
خط ۷۷: خط ۷۷:
بوستان دهم: پناه‌بردن به خداوند متعال:
بوستان دهم: پناه‌بردن به خداوند متعال:


این بخش از صحیفه شامل دعای دهم است که در آن [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] از خداوند پناه می‌طلبد و در آغاز دعا به عدل الهی و منشأ انتقام اشاره می‌کند. این دعا تأکید می‌کند که خداوند صاحب ملک و ملکوت است و هرگونه تصرف در امور، فقط به دست اوست و هیچ موجودی مالک حقیقی نیست؛ بنابراین، بنده باید برای گشایش و نجات تنها به سوی خداوند رجوع کند. یکی از مباحث این بوستان، پناه بردن از غنای غیر خدایی و فقر غیر خدایی است. <ref>ر. : همان، ص303،297 </ref>‏.
این بخش از صحیفه شامل دعای دهم است که در آن [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] از خداوند پناه می‌طلبد و در آغاز دعا به عدل الهی و منشأ انتقام اشاره می‌کند. این دعا تأکید می‌کند که خداوند صاحب ملک و ملکوت است و هرگونه تصرف در امور، فقط به دست اوست و هیچ موجودی مالک حقیقی نیست؛ بنابراین، بنده باید برای گشایش و نجات تنها به سوی خداوند رجوع کند. یکی از مباحث این بوستان، پناه بردن از غنای غیر خدایی و فقر غیر خدایی است. <ref>ر.: همان، ص303،297 </ref>‏.