مبانی معرفت شناختی علوم انسانی در اندیشه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR56246J1.jpg | عنوان = مبانی معرفت شناختی علوم انسانی در اندیشه اسلامی | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = حسین‌زاده، محمد (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = /ح53 ع85 55 BBR | موضوع =شناخت (فلسفه اسلامی)...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
بخش اول: مبانی یا اصول معرفت‌شناسی؛ این بخش با بحث در خصوص عقلانیت معرفت آغاز می‌شود و بر امکان دستیابی انسان به معرفت‌های یقینی و تردیدناپذیر بر اساس اندیشه اسلامی تأکید می‌کند. یکی از مسائل محوری این بخش، لزوم تعهد به حقیقت و رهایی از گرایش‌های شخصى است تا انسان بتواند به اصول خدشه‌ناپذیر عقلی و اعتقادی دست یابد. در ادامه، کتاب به رد بطلان سوفسطایی سم و نسبی‌گرایی می‌پردازد و بیان می‌کند که حقیقت ثابت است و معرفت دگرگون نمی‌پذیرد، اگرچه معلوم در معرض تغییر است. همچنین، امکان دست‌یابی به واقعیات و پدیده‌ها موردبحث قرار گرفته و معرفت حضوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های دستیابی به واقعیت بدون واسطه مطرح می‌شود. منابع معرفت از جمله حواس ظاهری و باطنی، عقل و گزاره‌های پیشین نیز تشریح می‌شوند. این بخش شامل تقسیم معرفت به حضوری و حصولی، و تقسیم علوم حصولی به تصور و تصدیق است. مفاهیم حقیقی و غیرحقیقی، و اقسام و ویژگی‌های مفاهیم کلی (ماهوی، منطقی و فلسفی) تبیین می‌شوند. در نهایت، معیار صدق قضایای نظری و بدیهی، شامل راه‌های دستیابی به صدق از جمله ارجاع به بدیهیات اولیه، موردبررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص18- 103</ref>.
بخش اول: مبانی یا اصول معرفت‌شناسی؛ این بخش با بحث در خصوص عقلانیت معرفت آغاز می‌شود و بر امکان دستیابی انسان به معرفت‌های یقینی و تردیدناپذیر بر اساس اندیشه اسلامی تأکید می‌کند. یکی از مسائل محوری این بخش، لزوم تعهد به حقیقت و رهایی از گرایش‌های شخصى است تا انسان بتواند به اصول خدشه‌ناپذیر عقلی و اعتقادی دست یابد. در ادامه، کتاب به رد بطلان سوفیسم و نسبی‌گرایی می‌پردازد و بیان می‌کند که حقیقت ثابت است و معرفت دگرگون نمی‌پذیرد، اگرچه معلوم در معرض تغییر است. همچنین، امکان دست‌یابی به واقعیات و پدیده‌ها موردبحث قرار گرفته و معرفت حضوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های دستیابی به واقعیت بدون واسطه مطرح می‌شود. منابع معرفت از جمله حواس ظاهری و باطنی، عقل و گزاره‌های پیشین نیز تشریح می‌شوند. این بخش شامل تقسیم معرفت به حضوری و حصولی، و تقسیم علوم حصولی به تصور و تصدیق است. مفاهیم حقیقی و غیرحقیقی، و اقسام و ویژگی‌های مفاهیم کلی (ماهوی، منطقی و فلسفی) تبیین می‌شوند. در نهایت، معیار صدق قضایای نظری و بدیهی، شامل راه‌های دستیابی به صدق از جمله ارجاع به بدیهیات اولیه، موردبررسی قرار می‌گیرد<ref>همان، ص18- 103</ref>.


بخش دوم: آموزه‌های معرفت‌شناسی دینی این بخش به آموزه‌های خاص معرفت‌شناسی دینی می‌پردازد و امکان دست‌یابی انسان به معرفت دینی را موردبحث قرار می‌دهد. منابع مشترک معرفت (حواس، عقل، حافظه، مرجعیت و...) و منابع اختصاصی معرفت دینی (وحی، الهام و تجربه دینی) باتوجه‌به نقش هر یک در کسب معرفت شرح داده می‌شوند. مباحثی همچون معیار صدق گزاره‌های دینی و مسئله تعارض احتمالی بین گزاره‌های دینی و غیردینی نیز مطرح شده و انواع تعارض‌های ممکن در اندیشه اسلامی (تعارض دلیل نقلی با عقلی یا تجربی) طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه، موضوع ثبات حقایق ادیان و آیین‌ها موردبحث قرار می‌گیرد و بر این نکته تأکید می‌شود که آموزه‌های الهی و شریعت پیامبر (ص) حاوی حقایق غیر قابل تحریف هستند. مسئله رستگاری (نجات) و نقش ایمان و عمل صالح در آن نیز تشریح می‌شود<ref>همان، ص106- 136</ref>.
بخش دوم: آموزه‌های معرفت‌شناسی دینی این بخش به آموزه‌های خاص معرفت‌شناسی دینی می‌پردازد و امکان دست‌یابی انسان به معرفت دینی را موردبحث قرار می‌دهد. منابع مشترک معرفت (حواس، عقل، حافظه، مرجعیت و...) و منابع اختصاصی معرفت دینی (وحی، الهام و تجربه دینی) باتوجه‌به نقش هر یک در کسب معرفت شرح داده می‌شوند. مباحثی همچون معیار صدق گزاره‌های دینی و مسئله تعارض احتمالی بین گزاره‌های دینی و غیردینی نیز مطرح شده و انواع تعارض‌های ممکن در اندیشه اسلامی (تعارض دلیل نقلی با عقلی یا تجربی) طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه، موضوع ثبات حقایق ادیان و آیین‌ها موردبحث قرار می‌گیرد و بر این نکته تأکید می‌شود که آموزه‌های الهی و شریعت پیامبر (ص) حاوی حقایق غیر قابل تحریف هستند. مسئله رستگاری (نجات) و نقش ایمان و عمل صالح در آن نیز تشریح می‌شود<ref>همان، ص106- 136</ref>.
۱٬۸۰۱

ویرایش