پرش به محتوا

حکیمی، محمدرضا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR02213.jpg|بندانگشتی|حکیمی، محمدرضا]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
! نام!! data-type="authorName" |حکیمی، محمدرضا
|-
|نام‎های دیگر
| data-type="authorOtherNames" | ح‍ک‍ی‍م‍ی‌، ع‍ب‍دال‍وه‍اب‌
م‍س‍ع‍ود، ح‌.
|-
|نام پدر
| data-type="authorfatherName" |حاج عبدالوهاب
|-
|متولد
| data-type="authorbirthDate" |1314ش
|-
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |مشهد
|-
|رحلت
| data-type="authorDeathDate" |31 مرداد ماه 1400ش
|-
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |[[میلانی، سید محمدهادی|سيد محمدهادى ميلانى]]
[[ميرزا احمد مدرس يزدى]]
[[مجتبى قزوينى]]
|-
|برخی آثار
| data-type="authorWritings"| [[خورشید مغرب (غیبت، انتظار، تکلیف)]]
[[میرحامد حسین (حکیمی)]]
[[معاد جسمانی در حکمت متعالیه]]
[[ترجمه الحیاة]]
[[شهداء الفضیلة]]
[[ترجمه مختصر البلدان: بخش مربوط به ایران (ابن الفقیه)]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02213AUTHORCODE
|}
</div>
{{کاربردهای دیگر|حکیمی (ابهام‌زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|حکیمی (ابهام‌زدایی)}}
 
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
'''محمدرضا حكيمى''' (1314-1400ش)، فقیه، مجتهد، پژوهشگر، نویسنده، محقق، حکیم، از اندیشمندان مکتب تفکیک
| عنوان = محمدرضا حکیمی
| تصویر = NURمحمدرضا حکیمی.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل = محمدرضا حکیمی
| نام‌های دیگر = حکیمی، عبدالوهاب‌؛ مسعود، ح.
| لقب = علامه، استاد، فیلسوف عدالت، مرزبان توحید
| تخلص =
| نسب =
| نام پدر = حاج عبدالوهاب
| ولادت = 1314ش
| محل تولد = مشهد
| کشور تولد = ایران
| محل زندگی = مشهد، تهران
| رحلت = 31 مرداد 1400ش
| شهادت =
| مدفن = مشهد، حرم امام رضا(ع)، رواق دارالحجه
| طول عمر = 86 سال
| نام همسر =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| دین = اسلام
| مذهب = شیعه
| پیشه = فقیه، مجتهد، پژوهشگر، نویسنده، محقق، حکیم
| درجه علمی = اجتهاد
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی = مکتب تفکیک، عدالت اجتماعی، حدیث
| منصب =
| پس از =
| پیش از =
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید محمدهادی میلانی]] | [[میرزا احمد مدرس یزدی]] | [[مجتبی قزوینی]] | [[محمدتقی ادیب نیشابوری]] | [[اسماعیل نجومیان]] | [[سید ابوالحسن حافظیان]]}}
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی | [[آقا بزرگ تهرانی]]}}
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[خورشید مغرب (غیبت، انتظار، تکلیف)]] | [[میرحامد حسین (حکیمی)]] | [[معاد جسمانی در حکمت متعالیه]] | [[ترجمه الحیاة]] | [[شهداء الفضیلة]] | [[ترجمه مختصر البلدان: بخش مربوط به ایران (ابن الفقیه)]]}}
| سبک نوشتاری =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE02213AUTHORCODE
}}
'''محمدرضا حکیمی''' (1314-1400ش)، فقیه، مجتهد، پژوهشگر، نویسنده، محقق، حکیم و از اندیشمندان مکتب تفکیک بود. وی از شاگردان آیت‌الله میلانی و آقابزرگ تهرانی بود و آثار متعددی در زمینه معارف اسلامی، عدالت اجتماعی و نقد فلسفه تألیف کرده است. مهمترین اثر او مجموعه حدیثی «الحیاة» است که به عنوان یک دائرةالمعارف اسلامی شناخته می‌شود.


== ولادت ==
== ولادت ==
در سال 1314ش در مشهد زاده شد. پدرش مرحوم حاج عبدالوهاب حكيمى از متشرعان و محترمين بازار مشهد بود.  
محمدرضا حکیمی در چهاردهم فروردین ماه سال 1314 شمسی در محله سعدآباد شهر مشهد به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج عبدالوهاب حکیمی، از تاجران محترم و متدین بازار مشهد و مادرش دختر آقا شیخ حسن مقدس از عالمان صاحب کرامت بود. خانواده او از اردکان به خراسان مهاجرت کرده بودند.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
محمدرضا در سال 1320ش ابتدا راهى مكتب و سپس مدرسه گرديد و در سال 1326ش به حوزه علميه خراسان وارد شد و بيست سال به علم‌اندوزى و خودسازى پرداخت.
حکیمی تحصیلات خود را از مکتب‌خانه و سپس مدرسه آغاز کرد و در سال 1326ش در دوازده سالگی وارد حوزه علمیه مشهد (مدرسه نواب) شد. دروس مقدمات و سطح را نزد استادانی چون شیخ [[محمدتقى اديب نيشابورى]]،[[ميرزا احمد مدرس يزدى]]، شیخ هاشم قزوینی و شیخ مجتبی قزوینی فرا گرفت. سپس در درس خارج فقه و اصول [[میلانی، سید محمدهادی|سيد محمدهادى ميلانى]] حاضر شد و تقریرات درس ایشان را نوشت. همزمان به تحصیل فلسفه، کلام، نجوم، تقویم و علوم غریبه پرداخت و از محضر استادانی چون شیخ غلامحسین محامی بادکوبه‌ای، شیخ اسماعیل نجومیان و سید ابوالحسن حافظیان بهره برد. وی در سال 1348ش اجازه اجتهاد را از آقابزرگ تهرانی دریافت کرد.
 
ايشان در طى اين مدت به فراگيرى دروس مقدمات و سطح و بعد از آن به درس خارج پرداخت و در كنار آن ساليان درازى به تحصيل فلسفه و كلام، همت گماشت و ادبيات عرب را نزد شيخ [[محمدتقى اديب نيشابورى]] فرا گرفت.
 
حكيمى همچنين از محضر استادانى همچون آيات عظام: شيخ [[مجتبى قزوينى خراسانى]]، [[میلانی، سید محمدهادی|سيد محمدهادى ميلانى]] و [[ميرزا احمد مدرس يزدى]] بهره‌ها برد و جهت فراگيرى نجوم، تقويم و برخى علوم ديگر به محضر استادانى چون حاج شيخ [[اسماعيل نجوميان]]، حاج [[سيد ابوالحسن حافظيان]] و حاجى خان مخيرى و... شتافت. وى در سال 1348ش، اجازه اجتهاد را از شيخ [[آقا بزرگ تهرانى]] دريافت داشت.


وى در ميان استادانش بيش از همه از شيخ [[مجتبى قزوينى]] تاثير گرفت و اين تاثير سرانجام با تأسیس مكتب تفكيك توسط حكيمى انجاميد.
وى در ميان استادانش بيش از همه از شيخ [[مجتبى قزوينى]] تاثير گرفت و اين تاثير سرانجام با تأسیس مكتب تفكيك توسط حكيمى انجاميد.


حكيمى در سال 1345ش از مشهد به تهران كوچ كرد و خودش اين واقعه را «هجرت الى التكليف» ناميد. از اين تاريخ بود كه با روشنفكران روزگار خودش بيشتر آشنا شد و در چند مؤسسه فرهنگى- انتشاراتى از جمله مؤسسه انتشارات فرانكلين مشغول كار شد.
==فعالیت‌ها==
 
حکیمی از جوانی به مبارزات سیاسی و اجتماعی روی آورد و در جلسات «الغدیر» در مشهد به روشن‌گری جوانان پرداخت. در خرداد 1345ش به تهران مهاجرت کرد و در مؤسسات فرهنگی و مطبوعاتی فعالیت نمود. او از منتقدان فلسفه صدرایی و از مروجان مکتب تفکیک بود که بر جدایی معارف قرآنی از فلسفه و عرفان تأکید داشت. حکیمی نویسنده‌ای پرکار با سبکی ادبی و حماسی بود و بیش از 50 کتاب و مقالات متعدد تألیف کرد. وی همچنین وصی دکتر علی شریعتی برای تصحیح آثارش بود.
دغدغه اصلى حكيمى از آغاز تا كنون، ترسيم سيماى ويژه‌اى از اسلام و تشيع بوده است، اسلامى كه بر محور عدالت در اجتماع و آزادگى در فرد مى‌چرخد و تكيه اصلى‌اش در سال‌هاى اوليه بيشتر بر نشان دادن الگوهاى عملى بوده و در سال‌هاى پايانى تبين مبانى نظرى. قلب تفكر وى در اين ماجرا جدايى افكندن ميان داده‌هاى وحيانى و فرآورده‌هاى بشرى بوده است كه خودش اين تفكر را «مكتب تفكيك» ناميده است.


مهمترين تلاش وى، تأليف دايرةالمعارف اسلامى و شيعى‌، موسوم به «الحياة» است.
مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور، آثار محمدرضا حکیمی را به‌صورت نرم‌افزار و در قالب متن 71 عنوان کتاب در 87 جلد درباره موضوعات قرآنی، حدیثی، معارف اسلامی، تاریخی، فلسفی و امامت و ولایت منتشر کرده است.


== وفات ==
== وفات ==
استاد حکیمی در شامگاه یک‌شنبه 31 مرداد ماه سال 1400ش در سن 86 سالگی در تهران درگذشت.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/3199563/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7-%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA خبرگزاری صدا و سیما]</ref> و در ۲ شهریور ۱۴۰۰ش پس از تشییع و نماز میت بر پیکر ایشان توسط [[آیت‌الله سیدان]] در رواق دارالحجه حرم [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به خاک سپرده شد.
استاد محمدرضا حکیمی در شامگاه یک‌شنبه 31 مرداد ماه سال 1400ش در سن 86 سالگی به دلیل عوارض ناشی از بیماری کرونا در تهران درگذشت.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/3199563/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7-%D9%BE%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA خبرگزاری صدا و سیما]</ref> پیکر او در دوم شهریور 1400ش پس از تشییع و اقامه نماز توسط [[آیت‌الله سیدان]] در رواق دارالحجه حرم [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به خاک سپرده شد.
 
== آثار ==


عناوين برخى از كتاب‌هاى ايشان عبارتند از:
==آثار==


===کتاب‌ها===
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}
# الحياة (تألیف مشترك)؛
* خورشید مغرب (غیبت، انتظار، تکلیف)
# دانش مسلمين؛
* میرحامد حسین
# ادبيات و تعهد در اسلام؛
* معاد جسمانی در حکمت متعالیه
# مكتب تفكيك؛
* ترجمه الحیاة
# معاد اجتهاد و تقليد در فلسفه؛
* شهداء الفضیلة
# قصد و عدم وقوع؛
* ترجمه مختصر البلدان: بخش مربوط به ایران (ابن الفقیه)
# مرام جاودانه؛
* مکتب تفکیک
# عاشورا مظلوميتى مضاعف.
* امام در عینیت جامعه
# منهای فقر
* الهیات الهی و الهیات بشری
#خورشید مغرب
* بیدارگران اقالیم قبله
#بیدارگران اقالیم قبله
* منهای فقر
# هویت صنفی روحانی
* ادبیات و تعهد در اسلام
# آنجا که خورشید می‌وزد
* جامعه‌سازی قرآنی
# اجتهاد و تقلید در فلسفه
* عقل سرخ
# الهیّات الهی و الهیّات بشری (مَدْخَل)
* مقام عقل
# الهیّات الهی و الهیّات بشری (نظرها)
* پیام جاودانه
# امام در عینیت جامعه
* قیام جاودانه
# انذار
* سرود جهش‌ها
# بعثت، غدیر، عاشورا، مهدی(عج)
* سپیده باوران
# پیام جاودانه
* حماسه غدیر
# جامعه‌سازی قرآنی
* شیخ آقا بزرگ تهرانی
# حماسهٔ غدیر
* دانش مسلمین
# سپیده باوران
* هویت صنفی روحانی
# سرود جهش‌ها
* آنجا که خورشید می‌وزد
# شرف‌الدین
* اجتهاد و تقلید در فلسفه
# عقل سرخ
* انذار
# فریاد روز‌ها
* بعثت، غدیر، عاشورا، مهدی(عج)
# قیام جاودانه
* فریاد روزها
# گزارش (برگرفته از الحیاة)
* گزارش (برگرفته از الحیاة)
# کلام جاودانه
* کلام جاودانه
# معاد جسمانی در حکمت متعالیه
* میر حامدحسین
# مقام عقل
* نان و کتاب
# میر حامد حسین
* یکصد و پنجاه سال تلاش خونین
# نان و کتاب
* عاشورا: مظلومیتی مضاعف
# یکصد و پنجاه سال تلاش خونین
* مرام جاودانه
# علی (علیه‌السلام)
* علی (علیه السلام)
# پیامبر (صلی‌اللّه علیه‌وآله‌وسلّم)
* پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم)
# از زندگی تا ابدیت
* از زندگی تا ابدیت
# ای آفتاب
* ای آفتاب
# عاشورا؛ عدالت
* عاشورا؛ عدالت
# فاطمیات
* فاطمیات
# عاشورا؛ غزه
* عاشورا؛ غزه
# استغفار
* استغفار
# سه یار خراسانی در انقلاب
* سه یار خراسانی در انقلاب
# امواج غدیر
* امواج غدیر
# نان و کتاب.
* تفسیر آفتاب
* در فجر ساحل
* ساحل خورشید
{{پایان}}
{{پایان}}
===مقالات===
* احکام دین و اهداف دین
* بسائط حروف و بسائط البسائط در قرآن کریم
* تعریف عدالت از زبان امام صادق(علیه السلام)
* حدیث متواتر ثقلین و کتابی عظیم
* الحیات و نظری لطف آمیز
* عقل خود بنیاد دینی
* با جاری صلابت اعصار
* شعر و آفاق تعهد
===مقدمات و تعلیقات===
* تعلیقه بر اسلام در ایران (پتروشیفسکی)
* تعلیقه بر اندیشه سیاسی عرب (دکتر حمید عنایت)
* تعلیقه بر تاریخ فلسفه در جهان اسلامی (حنا الفاخوری و دیگران)
* تصحیح کتاب شعوبیه (دکتر حسینعلی ممتحن)
* مقدمه بر کتاب تکاپوگر اندیشه‌ها (دکتر عبدالله نصری)
* مقدمه بر کتاب شرار اندیشه (عبدالعلی نگارنده)
* مقدمه بر کتاب حماسه اتحاد (محمود اسعدی)
* مقدمه بر یادنامه علامه امینی
* مقدمه بر کتاب فاطمه چه گفت و مدینه چه شد؟ (محمد حسن زورق)
* مقدمه بر کتاب حجت الاسلام کاردان خراسانی
===یادنامه‌نگاری===
* یادنامه سید جمال‌الدین اسدآبادی
* یادنامه علامه امینی
* یادنامه آیت الله العظمی بروجردی
* یادنامه آیت الله العظمی حائری
* یادنامه آیت الله العظمی مرعشی نجفی
* یادنامه شیخ آقابزرگ تهرانی
* یادنامه حاج شیخ مجتبی قزوینی
* یادنامه علامه طباطبائی
* یادنامه حاج میرزا ابوالحسن شعرانی
* یادنامه ادیب نیشابوری دوم
* یادنامه حاج سید روح‌الله خاتمی
* یادنامه علامه جعفری
* یادنامه شهید مطهری
* یادنامه استاد محمد تقی شریعتی
* یادنامه دکتر علی شریعتی
* یادنامه سید جلال‌الدین محدث ارموی
* یادنامه پرفسور فلاطوری
===آثار در دست چاپ===
* سرود سحر (مجموعه اشعار)
* اُرجوزة فی المنطق و الفلسفة و الکلام
* اتحاد جماهیر اسلامی
* مجموعه مقالات اسلامی (۲ تا ۴ جلد)
* مسائل اختلافی فلسفه
* مقام عمل
* الهیات الهی و الهیات بشری
* دروس فلسفه
* قصد و عدم وقوع (مجموعه ۱۱ نامه)
* پیام جاودانه (قرآن کریم - شناخت)
* مرام جاودانه (علی، فاطمه، امام صادق(علیهم السلام) - شناخت)
* الحیاة جلد ۷ تا ۱۴
* مقالات عربی
* شرح معراج السعاده
* شرح دعای کمیل
* مرثیه غروب


==پانویس ==
==پانویس ==