الإبدال إلى الهمزة و أحرف العلة في ضوء كتاب سر صناعة الإعراب: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =  

}}

نخستين نام مطرح در ارتباط با آواشناسی زبان‌ عربی، [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد فراهيدی]] است. بعد از [[خلیل بن احمد|خليل]]، شاگرد او [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] تلاش کرد آنچه را استادش در زمينه‌ آواشناسی شروع کرده بود، تکميل کند‌. او‌ چندين باب از کتابش موسوم به «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» را به مباحث آوايی اختصاص داده است. موضوع اين کتاب درباره نحو عربی است، اما [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] در‌ يک‌ بخش، موسوم به‌ «باب‌ الادغام» به بررسی اصوات و حروف عربي می‌پردازد. اما ماحصل مطالعات آواشناختی خليل و سيبويه و ديگر لغويان در قرن چهارم هجری به دست [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] به بار نشست. او به‌طور مفصل‌، مسائل‌ مربوط به آواهاي زبان را در عربی بررسی کرده و در اين باب، کتاب معروف «[[سر صناعة الإعراب|سر صناعة الاعراب]]» و «[[الخصائص]]» را بر جای گذاشته است. او سبک و شيوه [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] را با تغييرات‌ و اصلاحاتی در طبقه‌بندی آواها دنبال کرد.<ref>ر.ک: حاجی‌زاده، مهین، ص42</ref> کتاب «[[سر صناعة الإعراب|سر صناعة الاعراب]]» [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] مشتمل بر خالص‌ترین قوانین علم صرف عربی با تکیه بر کتب علمای صرف مانند [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] است. [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] با ذهنیت منحصر به‌فردش با استفاده از دیدگاه‌های [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] و همچنین [[مازنی، ابراهیم عبدالقادر|مازنی]] صاحب کتاب التصریف و نیز [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی فارسی]]، کتاب «[[سر صناعة الإعراب|سر صناعة الاعراب]]» را به رشته تحریر درآورده و همه این تلاشها به نحو شگفتی در این کتاب ظهور یافته است. در حقیقت این کتاب تلاش [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] و علمای پیش از اوست.<ref>ر.ک: مقدمه، ص15-16</ref>